Smaragdina xanthaspis
Smaragdina xanthaspis – gatunek chrząszcza z rodziny stonkowatych i podrodziny zmróżek. Zamieszkuje Europę i Azję Zachodnią.
Smaragdina xanthaspis | |||
(Germar, 1824) | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Gromada | |||
Rząd | |||
Podrząd | |||
Rodzina | |||
Podrodzina | |||
Plemię | |||
Podplemię | |||
Rodzaj | |||
Gatunek |
Smaragdina xanthaspis | ||
Synonimy | |||
|
Taksonomia
edytujGatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1824 roku przez Ernsta Friedricha Germara pod nazwą Clythra xanthaspis[1].
Morfologia
edytujChrząszcz o ciele długości od 4,5 do 6 mm. Głowa jest czarna z metalicznym połyskiem. Na czole gęsto wyrastają długie, sterczące włoski. Czułki są czarne z żółtymi członami od pierwszego do czwartego i żółtymi tylnymi krawędziami członów środkowych. Przedplecze jest metalicznie granatowe z szeroko obrzeżonymi żółto lub pomarańczowo krawędziami bocznymi, wyraźnie, głęboko, acz stosunkowo rzadko punktowane. Pokrywy są jednolicie metalicznie granatowe, gęsto okryte silnym i głębokim punktowaniem, układającym się w nieregularne rzędy podłużne, przy szwie wydzielające po dwa lekko sklepione międzyrzędy. Odnóża są głównie żółte do pomarańczowych, jedynie biodra i nasady ud mają czarny kolor. Odwłok u samicy wyróżnia się od tego u samca obecnością dołeczka na ostatnim sternicie[2].
Ekologia i występowanie
edytujOsobniki dorosłe polifagicznymi są foliofagami żerującymi na liściach drzew, krzewów i roślin zielnych. Wśród ich roślin żywicielskich wymieniane są brzoza brodawkowata, dęby, głóg jednoszyjkowy, topola osika, wierzby, dziurawce, koniczyny, lotosy, przeloty, szczawie i traganki. Larwy odżywiają się martwymi liśćmi[3]. Aktywne osobniki dorosłe obserwuje się od maja do lipca[4].
Gatunek palearktyczny, znany z Francji, Niemiec, Szwajcarii, Austrii, Włoch, Czech, Słowacji, Węgier, Ukrainy, Mołdawii, Rumunii, Bułgarii, Słowenii, Chorwacji, Bośni i Hercegowiny, Serbii, Czarnogóry, Albanii, Macedonii Północnej, Grecji, europejskiej części Rosji, europejskiej i anatolijskiej części Turcji, Syrii i Izraela[1]. Z Polski podany błędnie w XIX wieku[4]. Na „Czerwonej liście gatunków zagrożonych Republiki Czeskiej” umieszczony został jako gatunek zagrożony wymarciem (EN)[5].
Przypisy
edytuj- ↑ a b Ivan Löbl , Aleš Smetana (red.), Catalogue of Palaearctic Coleoptera. Volume 6. Chrysomeloidea, Stenstrup, Denmark: Apollo Books, 2010, s. 575-579, ISBN 978-87-88757-84-2 .
- ↑ Andrzej Warchałowski: Klucze Do Oznaczania Owadów Polski: cz. XIX Chrząszcze - Coleoptera: z. 94 Stonkowate - Chrysomelidae. Część ogólna i podrodziny Donaciinae, Orsodacninae, Criocerinae, Clytrinae, Cryptocephalinae, Lamprosomatidae, Eumolpinae. Warszawa: Polskie Towarzystwo Entomologiczne, PWN, 1971, s. 63-66.
- ↑ W.N. Ellis: Smaragdina xanthaspis (Germar, 1824). [dostęp 2024-05-26].
- ↑ a b B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska. Chrząszcze – Coleoptera. Stonkowate – Chrysomelidae, część 1. „Katalog Fauny Polski”. XXIII (16), 1990.
- ↑ Jan Farkač, David Král, Martin Škorupík: Červený seznam ohrožených druhů České republiky. Bezobratlí. List of threatened species in the Czech Republic. Invertebrates.. Praha: Agentura ochrany přírody a krajiny ČR, 2005. ISBN 80-86064-96-4.