Smolarek rdzawobrzuchy

gatunek ptaka

Smolarek rdzawobrzuchy[5] (Myrmecocichla cinnamomeiventris) – gatunek ptaka z rodziny muchołówkowatych (Muscicapidae), zamieszkujący Afrykę Subsaharyjską. Nie jest zagrożony wyginięciem[4].

Smolarek rdzawobrzuchy
Myrmecocichla cinnamomeiventris
(Lafresnaye, 1836)
Ilustracja
Samiec
Ilustracja
Samica
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

muchołówkowate

Podrodzina

kląskawki

Rodzaj

Myrmecocichla

Gatunek

smolarek rdzawobrzuchy

Synonimy
  • Turdus cinnamomeiventris Lafresnaye, 1836[1]
  • Thamnolaea cinnamomeiventris (Lafresnaye, 1836)[2]
  • Thamnolaea coronata Reichenow, 1902[3]
Podgatunki
  • M. c. bambarae (Bates, 1928)
  • M. c. cavernicola (Bates, 1933)
  • M. c. coronata (Reichenow, 1902)
  • M. c. kordofanensis (Wettstein, 1916)
  • M. c. albiscapulata (Rüppell, 1837)
  • M. c. subrufipennis (Reichenow, 1887)
  • M. c. odica (Clancey, 1962)
  • M. c. cinnamomeiventris (Lafresnaye, 1836)
  • M. c. autochthones (Clancey, 1952)
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]

Taksonomia edytuj

Gatunek ten zwykle umieszczany jest w monotypowym rodzaju Thamnolaea Cabanis, 1851, ale na Kompletnej liście ptaków świata został przeniesiony do Myrmecocichla w oparciu o badania filogenetyczne Alaei Kakhki et al. (2023)[5][6].

Na stosowanej przez IUCN liście ptaków świata opracowywanej we współpracy BirdLife International z autorami Handbook of the Birds of the World wyróżnia się 9 podgatunków[7]. Niektórzy autorzy nie uznają podgatunku cavernicola[1][8]. Podgatunek coronota jest traktowany przez niektóre ujęcia systematyczne jako odrębny gatunek, czasem razem z kordofanensis[1] – tak np. klasyfikuje ten takson Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny (IOC)[3].

Podgatunki i zasięg występowania edytuj

Smolarek rdzawobrzuchy występuje w zależności od podgatunku[1][3]:

  • M. cinnamomeiventris bambaraesmolarek figowy[5] – południowa Mauretania, południowo-wschodni Senegal i południowo-zachodnie Mali
  • M. cinnamomeiventris cavernicola – centralne Mali
  • M. cinnamomeiventris coronatasmolarek koroniasty[5] – północne Wybrzeże Kości Słoniowej i Burkina Faso wyspowo na wschód aż do zachodniego Sudanu
  • M. cinnamomeiventris kordofanensisGóry Nubijskie (południowo-środkowy Sudan)
  • M. cinnamomeiventris albiscapulatasmolarek białobarkowy[5] – północna Erytrea, północna, centralna i wschodnia Etiopia oraz skrajnie południowo-wschodni Sudan Południowy
  • M. cinnamomeiventris subrufipennis – południowo-wschodni Sudan Południowy i południowo-zachodnia Etiopia na południe do Zambii i Malawi
  • M. cinnamomeiventris odica – wschodnie i środkowe Zimbabwe oraz przyległy obszar w zachodnim Mozambiku, wschodnia i południowo-wschodnia Botswana
  • M. cinnamomeiventris cinnamomeiventrissmolarek rdzawobrzuchy[5] – wschodnia Południowa Afryka, zachodnie Eswatini
  • M. cinnamomeiventris autochthones – południowy Mozambik na południe po północno-wschodnią Południową Afrykę i wschodnie Eswatini

Morfologia edytuj

Długość ciała 19–21 cm; masa ciała 41–51 g[1].

Status edytuj

IUCN uznaje smolarka rdzawobrzuchego za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern). Liczebność światowej populacji nie została oszacowana, ale ptak ten opisywany jest jako lokalnie pospolity, rzadki w zachodniej części zasięgu, bardzo liczny w Burundi. Ze względu na brak dowodów na spadki liczebności bądź istotne zagrożenia dla gatunku BirdLife International uznaje trend liczebności populacji za stabilny[4].

Przypisy edytuj

  1. a b c d e N. Collar: Mocking Cliff-Chat (Thamnolaea cinnamomeiventris), version 1.0. [w:] Birds of the World (red. J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie, E. de Juana) [on-line]. Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2020. [dostęp 2023-05-12]. (ang.).  
  2. Thamnolaea cinnamomeiventris, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2023-05-12] (ang.).
  3. a b c F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v13.1). [dostęp 2023-05-12]. (ang.).
  4. a b c Myrmecocichla cinnamomeiventris, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  5. a b c d e f Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Saxicolinae Vigors, 1825 - kląskawki (wersja: 2023-03-12). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2023-05-12].
  6. Niloofar Alaei Kakhki i inni, A Phylogenomic Assessment of Processes Underpinning Convergent Evolution in Open-Habitat Chats, „Molecular Biology and Evolution”, 40 (1), msac278, 2023, DOI10.1093/molbev/msac278 (ang.).
  7. HBW and BirdLife International, Handbook of the Birds of the World and BirdLife International digital checklist of the birds of the world. Version 7 [online], grudzień 2022 [dostęp 2023-05-12].
  8. Clements i inni, The eBird/Clements Checklist of Birds of the World: v2022 [online], 2022 [dostęp 2023-05-12].

Linki zewnętrzne edytuj