Alejandra Pizarnik

Alejandra Pizarnik
	; Alejandra Pizarnik
Imię i nazwisko	Flora Alejandra Pizarnik
Data i miejsce urodzenia	16 lub 29 kwietnia 1936 ; Buenos Aires
Data i miejsce śmierci	25 września 1972 ; Buenos Aires
Narodowość	argentyńska
Język	hiszpański
Alma Mater	Uniwersytet Buenos Aires
Dziedzina sztuki	poezja
	Multimedia w Wikimedia Commons

Flora Alejandra Pizarnik (ur. 16 lub 29 kwietnia 1936 w Buenos Aires, zm. 25 września 1972 tamże) – argentyńska poetka, pisarka i malarka.

Życiorys edytuj

Alejandra Pizarnik urodziła się 16 lub 29 kwietnia 1936 w Buenos Aires^[1]. Przyszła na świat w żydowskiej rodzinie wywodzącej się z Europy Wschodniej^[2]. Uczęszczała na Uniwersytet Buenos Aires, gdzie studiowała literaturę i filozofię^[1]. Interesowała się też sztukami plastycznymi. Studiowała malarstwo pod okiem Juana Batlle’a Planasa, argentyńskiego artysty pochodzenia katalońskiego^[1]. W 1960 wyjechała do Francji. W Paryżu pracowała dla różnych wydawnictw^[1]. Zaczęła publikować swoje wiersze. Zajęła się też tłumaczeniami. Przekładała na hiszpański dzieła współczesnych awangardowych pisarzy francuskich, jak np. Henri Michaux, Antonin Artaud, Marguerite Duras i Yves Bonnefoy^[1]. W 1965 wróciła Argentyny. Wydała wtedy trzy ze swoich ośmiu tomików poetyckich. W 1972 popełniła samobójstwo^[1].

Twórczość edytuj

Alejandra Pizarnik wydała między innymi tomy wierszy Los trabajos y las noches (Prace i dnie, 1965), Extracción de la piedra de la locura (Usunięcie kamienia szaleństwa, 1968) i El infierno musical (Muzyczne piekło, 1971)^[1]. Opublikowała też prozatorską opowieść o Elżbiecie Batory La condesa sangrienta (Krwawa hrabianka, 1965)^[1]. Liryka Aleksandry Pizarnik wyraża charakterystyczne dla emigrantów poczucie osamotnienia i wyobcowania, wykorzenienia z kultury przodków przy jednoczesnej niemożliwości pełnej asymilacji w nowym środowisku^[1]. Twórczość ta jest pełna niepokoju, rozpaczy i odniesień do samobójstwa, które później urzeczywistniła^[1]. Z tego względu bywa zaliczana do poetów wyklętych, podobnie jak Paul Verlaine, Arthur Rimbaud i wielu innych autorów^[1].

Przekłady edytuj

Dzieła Alejandry Pizarnik na język polski tłumaczyli Krystyna Rodowska^[3], Mieszko A. Kardyni i Paweł Rogoziński. Na język angielski przekładały je Cecilia Rossi^[1] i Yvette Siegert^[4]^[5].

Przypisy edytuj

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l Alejandra Pizarnik, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2017-01-14] (ang.).
↑ Kasper Bajon: Nazwisko: Pizarnik. dwutygodnik.com. [dostęp 2017-01-14]. (pol.).
↑ Alejandra Pizarnik. Wiersze. Tłum.Krystyna Rodowska. „Literatura na Świecie”. 11-12, s. 118-126, 1989. (pol.).
↑ Alejandra Pizarnik, Poet (1936–1972). PoetryFoundation.org. [dostęp 2017-01-14]. (ang.).
↑ Jennifer Croft: The City and the Poet: Alejandra Pizarnik in Buenos Aires. musicandliterature.org. [dostęp 2017-01-14]. (ang.).

Bibliografia edytuj

Alejandra Pizarnik: Pragnienie szaleństwa. Poezja i proza.. tłum. Mieszko A. Kardyni, Paweł Rogoziński. Kraków: Publishing House Dr Lex, 2012. ISBN 978-83-61448-53-2.

[Encyclopaedia_Britannica-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l Alejandra Pizarnik, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2017-01-14] (ang.).

[dwutygodnik.com-2] Kasper Bajon: Nazwisko: Pizarnik. dwutygodnik.com. [dostęp 2017-01-14]. (pol.).

[Literatura_na_Świecie-3] Alejandra Pizarnik. Wiersze. Tłum.Krystyna Rodowska. „Literatura na Świecie”. 11-12, s. 118-126, 1989. (pol.).

[PoetryFoundation.org-4] Alejandra Pizarnik, Poet (1936–1972). PoetryFoundation.org. [dostęp 2017-01-14]. (ang.).

[musicandliterature.org-5] Jennifer Croft: The City and the Poet: Alejandra Pizarnik in Buenos Aires. musicandliterature.org. [dostęp 2017-01-14]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]