Grupa Operacyjna „Czersk”

Grupa Operacyjna „Czersk”
	Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	25 sierpnia 1939
Rozformowanie	5 września 1939
	Dowódcy
Pierwszy	gen.bryg. Stanisław Grzmot-Skotnicki
	Działania zbrojne
	kampania wrześniowa; bitwa o Pomorze (1–3 IX 1939)
	Organizacja
Dyslokacja	Tuchola; Czersk (od 28 sierpnia); Wierzchucin; Błądzim

Grupa Operacyjna „Czersk” (GO „Czersk”)^[a] – grupa taktyczna Wojska Polskiego II RP, improwizowana w czasie mobilizacji alarmowej i walcząca w kampanii wrześniowej.

25 sierpnia 1939 dowódca Armii „Pomorze”, gen. dyw. Władysław Bortnowski polecił utworzyć grupę osłonową, której głównym zadaniem było ubezpieczanie od zachodu działań Korpusu Interwencyjnego. Dowództwo grupy wydzielone zostało z dowództwa Pomorskiej Brygady Kawalerii^[1]. 5 września Grupa formalnie GO została rozwiązana^[2]

Ugrupowanie grupy

Grupa miała za zadanie zapewnić osłonę na kierunku Chojnice, Czersk i ugrupowała się następująco^[3]^[4]:

na północy wysunięty był Oddział Wydzielony „Kościerzyna” ppłk. Jerzego Staniszewskiego, z zadaniem przejściowej obrony w rejonie Kościerzyny i opóźniania na kierunku Kościerzyna, Starogard przez batalion piechoty nr 84 (dawniej ON „Kościerzyna”) i II Gdyński batalion ON z 3 baterią 11 dak i 1 plutonem 1/16 puł.
w rejonie Wiele stało gros Pomorskiej Brygady Kawalerii, z zadaniem osłony na kierunku Bytów, Czersk;
w rejonie Chojnic stał Oddział Wydzielony „Chojnice” płk. Tadeusza Majewskiego; obsadzał on umocnioną pozycję od jeziora Charzykowskiego po Chojnice batalionem piechoty nr 85 (dawniej ON „Czersk”), w Chojnicach — 1 batalionem strzelców, wspartym I/9 pal.
w rejonie Lichnowy, Moszczenica 18 puł, wsparty 2 baterią 11 dak, osłaniał południowe skrzydło OW „Chojnice”
w drugim rzucie w rejonie Rytel linii Brdy bronił batalion piechoty nr 81 (dawniej ON „Tuchola”);
dowództwo GO „Czersk” z odwodem (brygadowy szwadron kolarzy i 81 dywizjon pancerny) stało w Czersku.
oddział wydzielony „Starogard” ppłk. dypl. Józefa Trepto w składzie 2 pszwol., podległy wprost dowódcy armii, stał w Starogardzie z zadaniem osłony z kierunku Gdańska.

GO „Czersk”
Obsada personalna

Dowództwo Grupy Osłonowej „Czersk”
- dowódca – gen. bryg. Stanisław Grzmot-Skotnicki (dowódca Pomorskiej BK)
- szef sztabu – ppłk dypl. Kazimierz Maks (szef sztabu Pomorskiej BK)
- szef Oddziału III – rtm. Eugeniusz Rękasiewicz
- oficer sztabu – por. Grzegorz Cydzik^[2]
Oddział Wydzielony Kościerzyna – dowódca ppłk Jerzy Staniszewski
- batalion piechoty spec. nr 84 ( na bazie batalionu ON „Kościerzyna”)
- batalion ON „Gdynia II” (1 września zmienił podporządkowanie z OW „Kartuzy” do GO „Czersk”)
- 3 bateria 11 dywizjonu artylerii konnej

↑ Przez innych autorów określana, adekwatnie do zadań jakie miała wykonać i sił jakie weszły w jej skład, jako Grupa Osłonowa lub Grupa Osłony.

Konrad Ciechanowski: Armia „Pomorze” 1939. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1982. ISBN 83-11-06793-7.
Jerzy Kirchmayer. O sztabach i sztabowcach w przedwrześniowym wojsku. „Wojskowy Przegląd Historyczny”. 4.,1.,2.,3., 1960–1961. Warszawa: Wydawnictwo Czasopisma Wojskowe. ISSN 0043-7182.
Adam Zakrzewski: Wspomnienia; wrzesień 1939. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1958.