Wikipedia

Mochowo

wieś w województwie mazowieckim

Mochowo – wieś gminna w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie sierpeckim[5][6].

Mochowo
wieś
Ilustracja
Kościół parafialny
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Powiat

sierpecki

Gmina

Mochowo

Liczba ludności (2011)

284[2][3]

Strefa numeracyjna

24

Kod pocztowy

09-214[4]

Tablice rejestracyjne

WSE

SIMC

0571441[5]

Położenie na mapie gminy Mochowo
Mapa konturowa gminy Mochowo, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Mochowo”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Mochowo”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, blisko lewej krawiędzi nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Mochowo”
Położenie na mapie powiatu sierpeckiego
Mapa konturowa powiatu sierpeckiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Mochowo”
Ziemia52°45′55″N 19°33′30″E/52,765278 19,558333[1]
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

W latach 1954-1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Mochowo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa płockiego.

Prywatna wieś szlachecka położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie sierpeckim województwa płockiego[7]. Od 1864 do 1945 r. Mochowo przynależało administracyjnie do gminy Lisewo.

Historia edytuj

Mochowo było prawdopodobnie kiedyś własnością benedyktynów płockich, gdyż w 1388 r. nazywane jest Mochowem monachorum. W 1477 r. dobra ziemskie Mochowo wraz ze Szczytnem były własnością Szczepana Miszewskiego herbu Prus, kasztelana płockiego z Miszewa-Stefany i jego młodszego brata. Córka Szczepana Anna wniosła w posagu ten majątek mężowi Hieronimowi Nakwaskiemu i umierając przed 1540 r. pozostawiła go z trzema córkami Dorotą, Katarzyną i Anną. Wieś, która wraz z wójtostwem liczyła w XVI w. około 280 ha przypadła Dorocie wydanej za mąż za Krzysztofa Wieczfińskiego z Karniszyna. Po śmierci męża około 1553 r. Dorota gospodarowała w Mochowie z córką Anną, którą wydała za Łysakowskiego.

Od 1562 r. Mochowo było własnością Marcina Grabskiego, być może drugiego męża Anny. Po nim w latach 1607-20 dziedzicem w Mochowie i kolatorem kościoła był jego syn Stanisław Grabski. Pozostawił on w 1631 r. synów Andrzeja, Mikołaja, Feliksa i Marcina Grabskich, z których jako dziedzice w Mochowie występowali w 1651 r. W 1678 r. Teresa Romatowska wdowa po Feliksie Grabskim z synem Janem odstąpiła Mochowo z prawem patronatu kościoła i z młynem w Kozimrogu Rzecznym Wojciechowi Żółtowskiemu, wówczas podpiskowi ziemskiemu i grodzkiemu płockiemu, który od 1648 roku był jej drugim mężem [AGAD, Płockie. Gr. Wieczyste, sygn. 153, k. 368, 1652 r.]. Wojciech Żółtowski zmarł w 1704 r. jako podsędek ziemski i pisarz grodzki, dziedzic Mochowa, a także Brochocina i Tchórza, pozostawiając te dobra synowi, również Wojciechowi. Ten Wojciech żył jeszcze w 1766. r. Pozostawił syna Teofila ur. 1746 r., wojskiego zawkrzańskiego, który po nim odziedziczył Mochowo i tam zmarł w 1800 roku Synami Teofila byli: Edward, ur. w 1775 r. generał polski i francuski, patron Publicznego Gimnazjum w Mochowie oraz Ignacy ur. w 1776 r.

Pod koniec XVIII wieku Mochowo przeszło na własność Adama Witowskiego, który w 1797 r. sprzedał te dobra szambelanowi Józefowi-Bonifacemu Zaleskiemu. W 1817 r. w Mochowie było 30 domów i 243 mieszkańców. Józef Zaleski zmarł w 1830 r. pozostawiając wdowę Antoninę z Gzowskich i liczne potomstwo. Mochowo wziął jeden z synów Józef Zaleski. Na przełomie XIX i XX wieku dobra Mochowo wielokrotnie zmieniały właściciela. W 1865 r. Mochowo kupił Seweryn Niesiołowski z Poznańskiego i sprzedał w 1867. r. Aleksandrowi Nitkowskiemu. W 1873 r. Mochowo zostało wystawione na licytację na której dobra liczące 326 ha powierzchni kupił Ryszard Sznabel z Wrocławia. W 1912 roku założono tu jedną z pierwszych w powiecie ochotniczych straży pożarnych. W 1912 r. właścicielem majątku był Edward Borawski. W 1922 r. dziedzicem był Walenty Anasiewicz. W 1945 r. rozparcelowano majątek ziemski liczący około 182 ha.

Parafia w Mochowie edytuj

 
Ołtarz w kościele

Parafię św. Marcina w Mochowie erygowano w końcu XIV wieku. Pierwsza wzmianka o kościele pochodzi z 1401 r. Świątynia ta miała trzy ołtarze i była pod wezwaniem św. Wojciecha i Doroty. Istniejący obecnie drewniany kościół pw. Św. Marcina w Mochowie został ufundowany przez Marcina Michowskiego, konsekrowany 15 października 1684 r. przez Stanisława Całowańskiego, sufragana płockiego, biskupa lacedemońskiego, archidiakona i oficjała generalnego, proboszcza pułtuskiego, sekretarza JKM.

Najprawdopodobniej od imienia fundatora, kościół ten otrzymał wezwanie św. Marcina, choć jeszcze w drugiej połowie XVIII wieku funkcjonowało równolegle wezwanie Matki Boskiej Śnieżnej. Świątynię przebudował w 1780 r. wojski zawkrzeński Teofil Żółtowski, a konsekrował w 1783 r. bp Wojciech Gadomski. Gruntowny remont kościoła miał miejsce w 1876 r.

Wyposażenie kościoła edytuj

Obecnie w ołtarzu głównym jest obraz Matki Bożej Śnieżnej w srebrnej sukience. Na zasuwie umieszczono przedstawienie świętego Wincentego Ferreriusza. Na gzymsie umieszczono postaci świętych: Szczepana i Wawrzyńca, a po bokach, nad bramkami, świętych: Wojciecha i Stanisława. Północny ołtarz boczny poświęcony jest Bożemu Miłosierdziu, po jego bokach umieszczono figury świętych: Barbary i (zapewne) Katarzyny. W zwieńczeniu umieszczono obraz (zapewne) świętego Ignacego Loyoli. Ołtarz boczny, południowy poświęcony jest świętemu Marcinowi, jego to przedstawienie umieszczono w centralnej części nastawy, którą flankują figury świętych Jana Nepomucena i drugiego, nierozpoznanego. W zwieńczeniu umieszczono obraz (zapewne) świętego Stanisława Kostki.

W bocznej kaplicy jest trzeci ołtarz boczny, w nastawie którego umieszczono kopię obrazu Matki Bożej Żurawińskiej[8].

Urodzeni w Mochowie edytuj

Jednostki publiczne edytuj

  • Posterunek Policji
  • Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II
  • Gimnazjum im. gen. Edwarda Żółtowskiego
  • Gminna Biblioteka Publiczna
  • Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej
  • Urząd Gminy
  • Ochotnicza Straż Pożarna

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 82130
  2. ↑ Wieś Mochowo w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-03-04], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  3. ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
  4. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 790 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  5. ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  6. ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  7. ↑ Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
  8. ↑ Mochowo. Parafia pw. św. Marcina. diecezja.plock.pl. [dostęp 2016-05-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-12-19)].

Linki zewnętrzne edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Mochowo&oldid=72544803”