Przestrojnik trawnik

Przestrojnik trawnik
	Aphantopus hyperantus
	(Karol Linneusz, 1758)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Gromada	owady
Podgromada	owady uskrzydlone
Rząd	motyle
Rodzina	rusałkowate
Rodzaj	Aphantopus
Gatunek	przestrojnik trawnik
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Przestrojnik trawnik (Aphantopus hyperantus) – gatunek motyla, należącego do rodziny rusałkowatych.

Charakterystyka i stadia rozwojowe edytuj

Motyl edytuj

Rozpiętość skrzydeł tego motyla to średnio 36-44 mm^[1]. Ich górna strona ma kolor ciemnobrązowy; u samic występują na przednim skrzydle 3, u samców 1-2 pawie oczka^[1]. Na spodniej stronie skrzydła tylnego, zarówno u samca, jak i samicy występuje 5 bardzo wyraźnych pawich oczek z żółtą obwódką^[2].

Jajo edytuj

Jasnobrunatne, półkuliste a u podstawy z wgłębieniem^[1]. Powierzchnia podłużnie żeberkowana^[1].

Gąsienica edytuj

Gąsienica jest jasnobrązowa, krótko owłosiona z ciemniejszym, siateczkowatym deseniem^[1]. Na grzbiecie ciemnobrązowa linia, pomiędzy linią boczną a nią może się znajdować mało wyraźna, biała kreska^[1]. Boczna linia biaława, niekiedy z różowawym zabarwieniem^[1]. Głowa jasnobrunatna z czarnymi paskami^[1]. Odwłok z dwoma wyrostkami^[1].

Poczwarka edytuj

Jasnobrunatna, z przodu tułowia ciemna kreska, krępa z długimi pokrywami skrzydeł i cienkim kremastrem^[1]. U nasady skrzydeł ciemnobrunatna plamka, ponadto ciemne paski wzdłuż żyłek^[1]. Na odwłoku kilka rzędów ciemnobrązowych plamek^[1].

Zachowanie edytuj

Niemal zawsze siedzi ze złożonymi skrzydłami, wskutek czego widoczna jest ich spodnia strona. Rozkłada je tylko, gdy jest zimno, ale słonecznie (umożliwia mu to lepsze nagrzanie ciała od słońca).

♂
♂ △

Występowanie edytuj

Zasiedla północną Hiszpanię przez Europę Środkową i Północną i umiarkowaną strefę Azji po Japonię^[3].

Zamieszkuje śródleśne łąki, zręby, polany i przydroża, a zwłaszcza gdy są w wilgotnych lasach liściastych^[1]. Bardzo często spotykany w środowiskach ruderalnych, np. ogrodach^[1]. Dawniej gatunek ten pospolicie występował na terenach pól uprawnych, obecnie, wskutek mechanizacji i chemizacji rolnictwa, szczególnie zaś przez nasilone rozrzucanie obornika, stopniowo wycofuje się z pól uprawnych^[2].

Bionomia edytuj

Imago spotykane od 2 dekady czerwca do 1 dekady sierpnia^[1]. Jaja zrzucane na ogół w pobliżu rośliny pokarmowej^[1]. Gąsienica żyje na rozmaitych trawach, np. trzcinniku piaskowym, stokłosie prostej, kłosownicy pierzastej, wiechlinie łąkowej, kostrzewie czerwonej, śmiałku darniowym, mietlicy pospolitej i prosownicy rozpierzchłej^[1]. Stwierdzono też gąsienice na turzycy drżączkowatej, owłosionej i prosowatej^[1]. Gąsienica prowadzi nocny tryb życia, żeruje w nocy, a w dzień ukrywa się w ściółce^[1]. Przepoczwarza się na ziemi wśród suchych fragmentów traw^[1]. Motyle dorosłe preferują fioletowe kwiaty, np. ostrożenia polnego i błotnego, lebiodki, świerzbnicy polnej, sadźca konopiastego, i krwawnika pospolitego^[1]. Chętnie przylatują też do białych kwiatów roślin z rodziny baldaszkowatych, jak np. podagrycznika pospolitego, trybuly leśnej, barszcza zwyczajnego i dzięgla leśnego^[1].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s ^t ^u ^v JarosławJ. Buszko JarosławJ., JanuszJ. Masłowski JanuszJ., Motyle dzienne Polski: Lepidoptera: Hesperioidea, Papilionoidea, Wyd. 2, Nowy Sącz: Wydawnictwo "Koliber", 2015, s. 195,196, ISBN 978-83-930500-9-3 [dostęp 2024-01-02] .
↑ ^a ^b Heiko Bellmann: Atlas motyli. Rozpoznawanie i klasyfikowanie. Warszawa: Wydawnictwo RM, 2009. ISBN 978-83-7243-691-7.
↑ Markku Savela: Aphantopus. [w:] funet.fi [on-line]. [dostęp 2017-05-09].

[:0-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s ^t ^u ^v JarosławJ. Buszko JarosławJ., JanuszJ. Masłowski JanuszJ., Motyle dzienne Polski: Lepidoptera: Hesperioidea, Papilionoidea, Wyd. 2, Nowy Sącz: Wydawnictwo "Koliber", 2015, s. 195,196, ISBN 978-83-930500-9-3 [dostęp 2024-01-02] .

[Heiko-2] Heiko Bellmann: Atlas motyli. Rozpoznawanie i klasyfikowanie. Warszawa: Wydawnictwo RM, 2009. ISBN 978-83-7243-691-7.

[3] Markku Savela: Aphantopus. [w:] funet.fi [on-line]. [dostęp 2017-05-09].

[1]

[2]

[3]