Wikipedia

Rafał Grupiński

polski polityk

Rafał Szymon Grupiński (ur. 26 września 1952 we Wronkach) – polski polityk, historyk i animator kultury, krytyk literacki, publicysta, wydawca, przedsiębiorca, nauczyciel akademicki, poseł na Sejm V, VI, VII, VIII i IX kadencji, senator XI kadencji, przewodniczący klubu parlamentarnego Platformy Obywatelskiej w Sejmie VII kadencji, w latach 2007–2009 sekretarz stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, od 2023 wicemarszałek Senatu XI kadencji.

Rafał Grupiński
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

26 września 1952
Wronki

Zawód, zajęcie

krytyk literacki, publicysta, wydawca, przedsiębiorca, nauczyciel akademicki

Stanowisko

poseł na Sejm V, VI, VII, VIII i IX kadencji (2005–2023), sekretarz stanu w KPRM (2007–2009), przewodniczący KP PO (2011–2015), senator XI kadencji (od 2023), wicemarszałek Senatu XI kadencji (od 2023)

Partia

Platforma Obywatelska

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi
Multimedia w Wikimedia Commons

Życiorys edytuj

W 1976 ukończył studia polonistyczne na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu z zakresu historii literatury. W latach 1977–1981 pracował jako nauczyciel i bibliotekarz szkolny w szkołach podstawowych i ponadpodstawowych. Od 1981 nauczyciel akademicki, wykładowca historii kultury i estetyki na Wydziale Edukacji Artystycznej Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu.

W 1980 brał udział w zakładaniu szkolnego koła NSZZ „Solidarność” w Państwowym Liceum Sztuk Plastycznych w Poznaniu[1]. Był współzałożycielem Komisji Koordynacyjnej NSZZ „Solidarność” Pracowników Oświaty i Wychowania w Wielkopolsce, założycielem i redaktorem czasopism drugiego obiegu, w tym od 1985 do 1999 niezależnego miesięcznika literackiego „Czas Kultury”, który w 1990 zaczął ukazywać się oficjalnie.

W latach 1991–1992 był redaktorem „Tygodnika Literackiego”, a w latach 1994–1995 redaktorem naczelnym tygodnika kulturalnego TVP Pegaz. Od 1995 do 1996 zajmował stanowisko dyrektora telewizji edukacyjnej w TVP1. W latach 1999–2001 pełnił funkcję prezesa zarządu Wydawnictw Szkolnych i Pedagogicznych. Następnie pracował w wydawnictwie Prószyński i Spółka jako dyrektor książek (2002), wiceprezes (2003–2005) i prezes zarządu (2005).

Od 1990 do 1998 był członkiem zarządu spółki wydawniczej „Obserwator”, współtworzył (wspólnie z Krystyną i Ryszardem Krynickimi) serię wydawniczą A5, był pomysłodawcą serii wydawniczej Biblioteka Czasu Kultury. W latach 1995–1997 przewodniczył zespołowi doradczemu Ministerstwa Edukacji Narodowej i Telewizji Edukacyjnej ds. tworzenia i rozpowszechniania programów edukacyjnych dla szkół. W latach 1997–1998 współtworzył cykl dokumentalny pt. Dzieje kultury polskiej[2][3]. W latach 1997–1998 zasiadał w radzie nadzorczej Przedsiębiorstwa Produkcyjno-Handlowego AGROPOL w Sokołowie.

Członek Senatu ASP w Poznaniu przez dwie kadencje, współtwórca reformy uczelni i jej nowego statutu na początku lat 80. Zasiadał także m.in. w radzie Fundacji Pogranicze, radzie programowej Radia Merkury Poznań i radzie Fundacji 750-lecia Lokacji Miasta Poznania. Jest autorem i współautorem publikacji z zakresu historii kultury i literatury polskiej, programów telewizyjnych oraz podręczników do nauczania języka polskiego.

W latach 1991–1994 należał do Kongresu Liberalno-Demokratycznego, później był członkiem Unii Wolności oraz Stronnictwa Konserwatywno-Ludowego[4]. Od 2001 związany z Platformą Obywatelską, pełnił funkcję doradcy jej klubu parlamentarnego.

W 2005 z listy PO został wybrany na posła V kadencji w okręgu kaliskim. W wyborach parlamentarnych w 2007 po raz drugi uzyskał mandat poselski, otrzymując 26 944 głosy. 16 listopada 2007 objął funkcję sekretarza stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. 7 października 2009 podał się do dymisji. Dwa tygodnie później został wiceprzewodniczącym klubu parlamentarnego PO. 26 października tego samego roku odszedł z rządu. 22 maja 2010 został wybrany na przewodniczącego PO w województwie wielkopolskim, pokonując Waldego Dzikowskiego. W 2011 kandydował w wyborach parlamentarnych z 1. miejsca na liście komitetu wyborczego PO w okręgu wyborczym nr 39 w Poznaniu i ponownie został wybrany na posła; oddano na niego 40 510 głosów[5]. 8 listopada tego samego roku został przewodniczącym klubu parlamentarnego PO.

W 2015 był jednym z założycieli komitetu wyborczego Bronisława Komorowskiego w wyborach prezydenckich[6]. W wyborach w tym samym roku z powodzeniem ubiegał się o poselską reelekcję (dostał 29 122 głosy)[7]. W Sejmie VIII kadencji został przewodniczącym Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz członkiem Komisji do Spraw Unii Europejskiej[8]. W listopadzie 2016 został powołany na funkcję ministra kultury i dziedzictwa narodowego w gabinecie cieni utworzonym przez Platformę Obywatelską[9]. W latach 2013–2018 wchodził w skład Rady Muzeum przy Muzeum Historii Żydów Polskich Polin w Warszawie[10].

W 2019 został wybrany z listy Koalicji Obywatelskiej na posła IX kadencji Sejmu, otrzymując 17 933 głosy[11]. W 2023 był kandydatem KO do Senatu w okręgu nr 91. Został wybrany do wyższej izby polskiego parlamentu, zdobywając 255 036 głosów[12]. 13 listopada tegoż roku wybrano go na stanowisko wicemarszałka Senatu[13].

Życie prywatne edytuj

Syn Feliksa i Ireny[14]. Jest mężem Ewy Malinowskiej-Grupińskiej. Jego pierwszą żoną była Anka Grupińska[15].

Publikacje edytuj

  • W ziemi cieniach, Solidarność Walcząca, Poznań 1985.
  • Ponieważ nie dochodzą stamtąd żadne wieści, Universitas, Oficyna Wydawnicza NZS Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 1988.
  • Dziedziniec strusich samic. Kilka uwag o życiu umysłowym w Polsce, Obserwator, Poznań 1992, ISBN 83-900292-2-7.
  • Niebawem spadnie błoto czyli kilka uwag o literaturze nieprzyjemnej, (wraz z Izoldą Kiec), Obserwator, Poznań 1997, ISBN 83-87235-00-8.
  • Bieg w ciemność, Obserwator, Poznań 1998.
  • Uspokojenie, Wydawnictwo MG, Warszawa 2009, ISBN 978-83-61297-97-0.
  • Polityka i kultura (rozm. Łukasz Perzyna), Prószyński S-ka, Warszawa 2019, ISBN 978-83-8169-159-8.
  • Bogini Jezus, WBPiCAK, Poznań 2021, ISBN 978-83-66453-57-9.

Odznaczenia edytuj

Wyniki wyborcze edytuj

Wybory Komitet wyborczy Organ Okręg Wynik
2005 Platforma Obywatelska Sejm V kadencji nr 36 8168 (2,90%) [17]
2007 Sejm VI kadencji 26 944 (6,98%) [18]
2011 Sejm VII kadencji nr 39 40 510 (10,13%) [5]
2015 Sejm VIII kadencji 29 122 (7,10%) [7]
2019 Koalicja Obywatelska Sejm IX kadencji 17 933 (3,49%) [11]
2023 Senat XI kadencji nr 91 255 036 (77,64%) [12]

Przypisy edytuj

  1. ↑ Karolina Prymas-Jóźwiak, Agnieszka Pijanowska: Z historii szkoły. Jubileuszowe reminiscencje.. [dostęp 2016-10-14].
  2. ↑ Rafał Grupiński w bazie filmpolski.pl. [dostęp 2015-06-04].
  3. ↑ Dzieje kultury polskiej w bazie filmpolski.pl. [dostęp 2015-06-04].
  4. ↑ Piotr Gursztyn: Tajemniczy profesor Tuska. dziennik.pl, 1 marca 2008. [dostęp 2015-06-04].
  5. ↑ a b Serwis PKW – Wybory 2011. [dostęp 2019-11-20].
  6. ↑ Bronisław Komorowski pierwszym zarejestrowanym kandydatem. popieramkomorowskiego.pl, 18 marca 2015. [dostęp 2015-06-04].
  7. ↑ a b Serwis PKW – Wybory 2015. [dostęp 2019-11-20].
  8. ↑ Strona sejmowa posła VIII kadencji. [dostęp 2018-07-28].
  9. ↑ Poznaj skład Gabinetu Cieni. gabinetcieni.org. [dostęp 2016-11-18].
  10. ↑ Rada muzeum. Muzeum Historii Żydów Polskich Polin. [dostęp 2021-06-01].
  11. ↑ a b Serwis PKW – Wybory 2019. [dostęp 2019-11-20].
  12. ↑ a b Serwis PKW – Wybory 2023. [dostęp 2023-10-16].
  13. ↑ Senat wybrał wicemarszałków Izby, poparcia nie uzyskał Marek Pęk. wnp.pl, 13 listopada 2023. [dostęp 2023-11-13].
  14. ↑ Dane osoby z katalogu osób „rozpracowywanych”. katalog.bip.ipn.gov.pl. [dostęp 2023-11-27].
  15. ↑ Anka Grupińska, Joanna Wawrzyniak: Buntownicy. Polskie lata 70. i 80.. Warszawa: Świat Książki, 2011, s. 217, 444. ISBN 978-83-247-2473-4.
  16. ↑ M.P. z 2004 r. nr 20, poz. 356.
  17. ↑ Serwis PKW – Wybory 2005. [dostęp 2019-11-20].
  18. ↑ Serwis PKW – Wybory 2007. [dostęp 2019-11-20].

Bibliografia edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Rafał_Grupiński&oldid=73414171”