Stara Kuźnia (województwo opolskie)

wieś w województwie opolskim

Stara Kuźnia (dodatkowa nazwa w j. niem. Klein Althammer) – wieś w Polsce, położona w województwie opolskim, w powiecie kędzierzyńsko-kozielskim, w gminie Bierawa. Od 1950 r. miejscowość należy administracyjnie do województwa opolskiego.

Stara Kuźnia
wieś
Ilustracja
Szkoła w Starej Kuźni
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Powiat

kędzierzyńsko-kozielski

Gmina

Bierawa

Liczba ludności (2015)

730

Strefa numeracyjna

77

Kod pocztowy

47-246[2]

Tablice rejestracyjne

OK

SIMC

0491707

Położenie na mapie gminy Bierawa
Mapa konturowa gminy Bierawa, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Stara Kuźnia”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Stara Kuźnia”
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Stara Kuźnia”
Położenie na mapie powiatu kędzierzyńsko-kozielskiego
Mapa konturowa powiatu kędzierzyńsko-kozielskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Stara Kuźnia”
Ziemia50°17′59″N 18°20′26″E/50,299722 18,340556[1]

Nazwa edytuj

W alfabetycznym spisie miejscowości na terenie Śląska opracowanym przez Johanna Knie i wydanym w 1830 roku we Wrocławiu, miejscowość występuje pod obecnie stosowaną, polską nazwą Stara Kuźnia oraz nazwą niemiecką Klein Althammer we fragmencie: „Klein Althammer, polnisch Stara Kuźnia”[3]. 1 czerwca 1948 r. ustalono polską nazwę miejscowości – Stara Kuźnia[4].

Historia edytuj

Miejscowość istniała już na początku XIX wieku. Od połowy XIX w. jej właścicielem był książę August von Hohenlohe.

W 1885 r. w miejscowości mieszkały 554 osoby, w 1933 r. – 768 osób, a w 1939 – 731[5].

W 1910 roku 902 mieszkańców mówiło w języku polskim, 23 w językach polskim i niemieckim, natomiast 31 osób posługiwało się jedynie językiem niemieckim. W wyborach komunalnych w listopadzie 1919 roku nie wystawiono tu listy polskiej. Podczas plebiscytu w 1921 roku we wsi uprawnionych do głosowania było 338 mieszkańców (w tym 43 emigrantów). Za Polską głosowało 168 osób, natomiast za Niemcami 163 osoby. Podczas wybuchu III powstania śląskiego miejscowość była ważnym punktem oporu nieprzyjaciela podczas ataku w kierunku Kędzierzyna-Koźla. Był to dla nich ważny odcinek pod względem taktycznym. Stare Koźle zostało zajęte 7 maja przez pułk zabrski Pawła Cymsa[6].

W styczniu 1945 r. przez miejscowość przechodziła kolumna więźniów z obozów koncentracyjnych. 60 osób, które były zbyt wyczerpane by iść dalej, zostało wymordowanych przez niemieckich strażników z SS[7].

Zabytki edytuj

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisana jest leśniczówka, ul. Brzozowa 24, z drugiej ćwierci XIX wieku[8].

Inne zabytki:

  • drewniana kapliczka z ażurową wieżyczką, barokowa, zbudowana w 1690 roku, jak twierdzą mieszkańcy; data na chorągiewce: 1882 rok,
  • wieża obserwacyjna, murowana z XIX w. stodoła, stajnia łowczego obok leśniczówki,
  • stanowisko archeologiczne – grodzisko, położone w odległości 200 m na zachód od leśniczówki.

Komunikacja edytuj

W Starej Kuźni jest przystanek[9].

Klęski żywiołowe: pożar lasów 1992 edytuj

W sierpniu 1992 r. doszło do katastroficznego pożaru lasów w rejonie Kuźni Raciborskiej. Pożar objął powierzchnię ponad 90 km². W akcji gaszenia wzięło udział ponad 8,5 tys. ludzi. W bezpośrednim zagrożeniu znalazł się Kędzierzyn-Koźle i okoliczne zakłady chemiczne. W nadleśnictwie Kędzierzyn spłonęły 22 km² lasów.

Galeria edytuj

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 128220
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1209 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. Knie 1830 ↓, s. 536.
  4. Rozporządzenie Ministrów Administracji Pulicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 1 czerwca 1948 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1948 r. nr 59, poz. 363)
  5. Michael Rademacher: Deutsche Verwaltungsgeschichte Schlesien, Kreis Cosel. 2006. [dostęp 2012-04-05]. (niem.).
  6. Encyklopedia powstań śląskich, Opole: Instytut Śląski w Opolu, 1982.
  7. Rejestr miejsc i faktów zbrodni popełnionych przez okupanta hitlerowskiego na ziemiach polskich w latach 1939-1945. Województwo opolskie. Warszawa: 1980.
  8. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo opolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 31.
  9. Rozkład jazdy PKS w Starej Kuźni.

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj