Stanisław Hartman

polski matematyk

Stanisław Hartman (ur. 2 sierpnia 1914 w Warszawie, zm. 11 listopada 1992 we Wrocławiu[1]) – polski matematyk, profesor Uniwersytetu Wrocławskiego, wniósł znaczny wkład w rozwój analizy harmonicznej.

Stanisław Hartman
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

2 sierpnia 1914
Warszawa

Data i miejsce śmierci

11 listopada 1992
Wrocław

profesor nauk matematycznych
Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Doktorat

1947

Habilitacja

1951

Profesura

1961

Uczelnia

Uniwersytet Wrocławski

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski

Życiorys

edytuj

Studia matematyczne ukończył na Uniwersytecie Warszawskim w 1937[2], do wybuchu wojny pracował jako fizyk. Studia w zakresie fizyki odbył we Lwowie, w latach 1939–1941. W 1942 więziony przez dwa miesiące na Pawiaku. Po zakończeniu wojny pracował krótko na Politechnice Śląskiej. Od października 1945 mieszkał we Wrocławiu, gdzie został starszym asystentem na Uniwersytecie i Politechnice Wrocławskiej (tworzących jedną uczelnię do 1951). Doktoryzował się w 1947 na podstawie pracy O pewnych zagadnieniach związanych z pojęciem niezależności, napisanej pod kierunkiem Edwarda Marczewskiego i został zatrudniony jako adiunkt, habilitował w 1951 na podstawie pracy Sur une methode d'estimation des moyennes de Weyl pour les fonctions periodiques et presque periodiques i zatrudniono go na stanowisku zastępcy profesora.

Od 1954 był profesorem nadzwyczajnym UWr, w 1961 mianowany profesorem zwyczajnym, był kierownikiem Katedry Algebry, był współtwórcą wrocławskiej szkoły matematycznej, będącej kontynuacją szkoły lwowskiej (Hugo Steinhaus, Bronisław Knaster i inni). W 1968 zwolniony z UWr za udzielanie wsparcia protestującym studentom, odmówił wyjazdu na emigrację. W latach 1968–1980 przeniesiony do pracy w Instytucie Matematyki PAN, gdzie od 1976 kierował Zakładem Analizy Harmonicznej i Teorii Miary, przywrócony do pracy na Uniwersytecie Wrocławskim w marcu 1981, do 1984 kierował Zakładem Analizy Funkcjonalnej w Instytucie Matematycznym UWr, następnie przeszedł na emeryturę. Był redaktorem Colloquium Mathematicum[3].

W latach 1976–1980 był współpracownikiem Komitetu Obrony Robotników i Komitetu Samoobrony Społecznej „KOR”, w 1978 podpisał deklarację założycielską Towarzystwa Kursów Naukowych, od 1979 wchodził w skład nieformalnej Rady Jedności, złożonej z przedstawicieli wrocławskich środowisk opozycyjnych. Od września 1980 był członkiem NSZZ Solidarność, wspierał strajki studenckie w 1981. Był internowany w stanie wojennym od 4 stycznia 1982 do 8 lutego 1982. W 1990 należał do założycieli Ruchu Obywatelskiego Akcja Demokratyczna, następnie był członkiem Unii Demokratycznej.

W PRL informacje na jego temat podlegały częściowej cenzurze. W 1977 roku jego nazwisko znajdowało się na specjalnej liście osób pod szczególną kontrolą cenzury. Zalecenia cenzorskie dotyczące jego osoby zanotował Tomasz Strzyżewski, który w swojej książce o peerelowskiej cenzurze opublikował notkę informacyjną z 7 stycznia 1977 roku Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk. Wytyczne dla cenzorów wymieniały jego nazwisko[4] z adnotacją: "Wszelkie próby popularyzowania w środkach masowego przekazu (prasa codzienna, radio, TV, tygodniki społeczno-polityczne) niżej wymienionych osób należy sygnalizować kierownictwu GUKPPiW". Zalecenia cenzorskie zezwalały jedynie na publikacje w prasie specjalistycznej, naukowej oraz skryptach itp.

Był ojcem Jana Hartmana i Hanny Bartoszewicz.

Nagrody i odznaczenia

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. BillionGraves. pl.Billiongraves.com, 2019-04-22.
  2. Roman Duda: Matematycy XIX i XX wieku związani z Polską. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2012, s. 159-162. ISBN 978-83-229-3316-9.
  3. Encyklopedia Wrocławia. Jan Harasimowicz (red.). Wyd. III. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 2006, s. 268.
  4. Tomasz Strzyżewski: Wielka księga cenzury PRL w dokumentach. Warszawa: Prohibita, 2015, s. 139. ISBN 978-83-61344-70-4.

Bibliografia

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj