Stanisław Uszakiewicz
Stanisław Uszakiewicz (ur. 22 listopada 1893 w Sądowej Wiszni, zm. 9 sierpnia 1920 w Dalekich) – podporucznik piechoty Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.
| |
 podporucznik piechoty
| |
| Data i miejsce urodzenia |
22 listopada 1893 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
9 sierpnia 1920 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1914-1920 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Stanowiska |
dowódca kompanii |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
 
| |
.jpg)
Życiorys edytuj
Urodził się 22 listopada 1893 w Sądowej Wiszni, w ówczesnym powiecie mościskim Królestwa Galicji i Lodomerii, w rodzinie Józefa i Eleonory z domu Kùbec[1]. Miał dwie siostry, z których jedna zmarła w czasie I wojny światowej, w Wiedniu[2]. „Z powodu nieporozumień rodzinnych” opiekę nad rodzeństwem sprawował wuj – ksiądz Gerwazy Kùbec (rodzony brat matki), zamieszkały w Brooklynie. On też łożył pieniądze na kształcenie rodzeństwa[2][3]. Stanisław uczęszczał do c. k. IV Gimnazjum we Lwowie, w którym ukończył siedem klas, a prawdopodobnie w późniejszym okresie studiował. W trakcie nauki był członkiem Drużyn Strzeleckich[3].
6 sierpnia 1914 został żołnierzem Legionów Polskich, w których został przydzielony w szeregi 5 pułku piechoty. 18 maja 1915 podczas trwającej bitwy pod Konarami dowodząc sekcją poprowadził ją do ataku na rosyjskie okopy, podczas którego wziął jeńców. Za ten czyn odznaczony został Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari[4][3]. Wcielony został po kryzysie przysięgowym w stopniu kadeta aspiranta w szeregi armii austriackiej i wysłany do Włoch. Uciekł z frontu włoskiego i przybył do Lublina w którym zasilił szeregi działającej w mieście Polskiej Organizacji Wojskowej[3].
14 marca 1919 został przyjęty do Wojska Polskiego z dniem 1 listopada 1918, z zatwierdzeniem stopnia podporucznika nadanego przez generała majora Edwarda Śmigły-Rydza i przydzielony do 35 pułku piechoty[5]. W czasie wojny z bolszewikami dowodził 7. kompanią 35 pp[6]. Poległ 9 sierpnia 1920 w walce o wieś Dalekie[7][6]. Był kawalerem[3].
21 grudnia 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu porucznika, w piechocie, w grupie oficerów byłych Legionów Polskich[8].
3 grudnia 1936 szef Biura Kapituły Orderu Wojennego „Virtuti Militari” podpułkownik Franciszek Sobolta przesłał dowódcy 85 pułku piechoty order i legitymację „Virtuti Militari” nr 6530 celem doręczenia siostrze Stanisława Uszakowskiego – Marii Berowskiej, zamieszkałej w Nowej Wilejce przy ul. Sienkiewicza 8 m. 4[9]. 8 stycznia 1937 podpułkownik Piotr Parfianowicz, w zastępstwie dowódcy 85 pp, przesłał do Generalnego Inspektoratu Sił Zbrojnych pokwitowanie odbioru orderu i legitymacji przez Marię Berowską[10].
Ordery i odznaczenia edytuj
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 6530 – pośmiertnie 17 maja 1922[11][12][13][3]
- Krzyż Niepodległości – pośmiertnie 13 kwietnia 1931 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[14]
- Odznaka „Za wierną służbę”[15]
Przypisy edytuj
- ↑ Kolekcja ↓, s. 1.
- ↑ a b Kolekcja ↓, s. 4.
- ↑ a b c d e f Polak (red.) 1993 ↓, s. 223.
- ↑ Bąbiński 1929 ↓, s. 82.
- ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 32 z 22 marca 1919, poz. 1045, 1069.
- ↑ a b Brzychaczek 1929 ↓, s. 43.
- ↑ Lista strat 1934 ↓, s. 934, tu kapitan.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 49 z 22 grudnia 1920, s. 1368.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 24.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 25.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 6 stycznia 1923, s. 21.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 1, 9.
- ↑ Kawalerowie Orderu Virtuti Militari. stankiewicze.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-08)]. [Dostęp 2023.08.20]
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 87, poz. 137.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 6.
Bibliografia edytuj
- Uszakiewicz Stanisław. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.37-2791 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-03-25].
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
- Lista strat Wojska Polskiego. Polegli i zmarli w wojnach 1918-1920. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1934.
- Władysław Brzychaczek: Zarys historji wojennej 35-go pułku piechoty. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1929, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
- Bogusław Polak (red.): Kawalerowie Virtuti Militari 1792 – 1945. T. 2/2. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Koszalinie, 1993. ISBN 83-900510-0-1.
- Kazimierz Bąbiński: Zarys historji wojennej 5-go pułku piechoty legionów. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1929, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.