Stapedotomia

Stapedotomia – jedna z technik operacyjnych stosowanych w otologii głównie w leczeniu otosklerozy. Wykonywana jest w znieczuleniu ogólnym lub miejscowym (znieczulenie przewodu słuchowego zewnętrznego przy zastosowaniu mikroskopu operacyjnego – mikrochirurgia ucha). Operacja jest zwykle wykonywana przy użyciu wziernika usznego lub rozwórek, zakładanych przez przewód słuchowy zewnętrzny.

Wskazania

• patologiczna próba Gellé
• niektóre przewodzeniowe upośledzenia słuchu
• cienka błona bębenkowa, bez ubytków (perforacji)

Przeciwwskazania

• zły stan ogólny pacjenta, liczne obciążenia innymi schorzeniami
• pacjent skarżący się na szumy uszne lub zawroty głowy
• jedyne słyszące ucho
• duży niedosłuch odbiorczy

Etapy operacji

Protezki strzemiączka stosowane podczas stapedotomii lub stapedektomii.

• otwarcie jamy bębenkowej (tympanotomia)
  • cięcie śródprzewodowe okrężne (prowadzone w przewodzie słuchowym zewnętrznym) od obrąbka do skrawka małżowiny usznej
  • odwarstwienie płata skórno-bębenkowego – odpreparowanie skóry przewodu słuchowego zewnętrznego od kości przy użyciu mikroraspatora, mikronożyczek, kosy lub noża Rosena; wraz ze skórą przewodu odpreparowuje się także pierścień włóknisto-chrzęstny, na którym spoczywa błona bębenkowa; następnie odpreparowany płat skórno-bębenkowy przemieszcza się ku górze aby uwidocznić wyrostek krótki kowadełka
• uwidocznienie okienka owalnego – usunięcie fragmentu kości przewodu słuchowego zewnętrznego za pomocą ostrej łyżeczki lub wiertła diamentowego; usunięcie kości wykonuje się, aby uwidocznić ścięgno mięśnia strzemiączkowego i odnogę długą kowadełka; na tym etapie operacji zwraca się szczególną uwagę, aby nie uszkodzić kowadełka
• wykonanie otworu w płytce strzemiączka
  • przed wykonaniem otworu w płytce (infrastruktura strzemiączka) jamę bębenkową należy oczyścić z krwi i opiłków kostnych przy pomocy spongostanu lub mikrossaka
  • za pomocą perforatora o średnicy 0,3-0,6 mm wykonuje się otwór w infrastrukturze strzemiączka (płytka strzemiączka); otwór można także wykonać za pomocą lasera lub mikrohaczyka
• założenie protezki – przed założeniem protezki rozłącza się staw kowadełkowo-strzemiączkowy (dezartykulacja stawu kowadełkowo-strzemiączkowego), czasami także przecina się ścięgno mięśnia strzemiączkowego
  • usunięcie ramion strzemiączka (suprastruktura strzemiączka) za pomocą kleszczyków
  • założenie protezki – nóżkę protezki zakłada się do otworu wykonanego w infrastrukturze strzemiączka, a jej drugi koniec, pętlę (główkę) protezki, zakłada się na odnogę długą kowadełka
  • zaciśnięcie kleszczykami główki na odnodze długiej kowadełka, aby się nie zsunęła i szczelnie obejmowała kość kowadełka
• szczeliny pomiędzy założoną protezką a infrastrukturą strzemiączka, zaopatruje się fragmentami żyły lub tkanki tłuszczowej wcześniej pobranej od pacjenta lub spongostanem
• sprawdzenie ruchomości kosteczek słuchowych
• oczyszczenie pola operacyjnego – odessanie krwi
• repozycja płata skórno-bębenkowego
• opatrunek do przewodu słuchowego zewnętrznego

W przypadku wykonywania operacji w znieczuleniu miejscowym, można sprawdzić „na stole operacyjnym” efekt poprawy słuchu – badanie szeptem.

Postępowanie pooperacyjne

Przez pierwszą dobę po operacji pacjent powinien leżeć w łóżku, nie wstawać, a szczególnie unikać gwałtownych ruchów głową, które mogą doprowadzić do przemieszczenia protezki. Opatrunki uszne wykonywane są w mikrootoskopii. Opatrunek z przewodu słuchowego zewnętrznego usuwa się po 3–4 dniach.

Powikłania

Operacja zwykle jest obarczona małą liczbą powikłań, jednak czasami może wystąpić:

• podrażnienie narządu przedsionkowego (obwodowego narządu równowagi) powodujące zawroty głowy, nudności lub wymioty
• przetoka perylimfatyczna
• niedowład lub porażenie nerwu twarzowego
• zapalenie błędnika

Zobacz też

• stapedektomia

Bibliografia

• Technika zabiegów i operacji w otorynolaryngologii. B. Latkowski (red.). Warszawa: PZWL, 2000. ISBN 83-200-2446-3. Brak numerów stron w książce

Linki zewnętrzne

• Stapedektomia (film) – T. Balasubramanian: Stapedectomy. [dostęp 2011-06-24]. (ang.).
• Rodzaje protez stosowanych w chirurgii strzemiączka (stapedotomia i stapedektomia) – Prosthesis for Stapedotomy and Stapedectomy. Audio Technologies. [dostęp 2011-06-24]. (ang.).
• Leczenie otosklerozy z użyciem technik laserowych – Laser Surgery for Otosclerosis. [dostęp 2011-06-24]. (ang.).

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.