Swadzim (województwo wielkopolskie)
Swadzim – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie poznańskim, w gminie Tarnowo Podgórne[3], przy drodze krajowej nr 92. Wieś liczyła w 2011 roku 422 mieszkańców[1].
Artykuł |
52°26′20″N 16°44′58″E |
---|---|
- błąd |
38 m |
WD |
52°28'N, 16°48'E, 52°26'28.14"N, 16°45'18.04"E |
- błąd |
20284 m |
Odległość |
291 m |
wieś | |
Centrum wsi i pałac | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2011) |
422[1] |
Strefa numeracyjna |
61 |
Kod pocztowy |
62-080[2] |
Tablice rejestracyjne |
PZ |
SIMC |
0597430 |
Położenie na mapie gminy Tarnowo Podgórne ![]() | |
Położenie na mapie Polski ![]() | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego ![]() | |
Położenie na mapie powiatu poznańskiego ![]() | |
![]() |
HistoriaEdytuj
Miejscowość ma metrykę średniowieczną i istnieje prawdopodobnie od XIII wieku. Pierwsze pewne wzmianki o wsi zapisane zostały w 1288 gdzie wymieniono ją jako Swancino. Na przestrzeni wieków nazwę wsi notowano w różnych formach w 1386 or. "Svacim", 1387 "Swadzime", 1384 "Szwadzeme", 1402 "Swadzim", 1485 "Szwadzyem", 1491 "Swadzym", 1508 "Szwadzim"[4][5].
Pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1288, w kontekście przyłączenia wsi do parafii lusowskiej. W użyciu była wtedy nazwa Swancino[4]. Wieś szlachecka położona była w 1580 roku w powiecie poznańskim województwa poznańskiego[6]. W 1580 dziedzicem był Stanisław Kierski[4]. Ok. 1793 właścicielem Swadzimia był Szymon Komorowski, a po nim rodzina Kąsinowskich[4]. Pod koniec XIX wieku właścicielem był Władysław Kąsinowski[4]. Wieś liczyła wówczas 15 domostw i 137 mieszkańców wyznania katolickiego[4]. Wraz z Przeźmierowem Swadzim tworzył okręg dworski[4]. We wsi istniała gorzelnia parowa[4]. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie poznańskim.
ZabytkiEdytuj
W Swadzimiu znajduje się zabytkowy zespół pałacowy, który obejmuje pałac wybudowany w 1910 i 1924 roku oraz park z połowy XIX wieku, przebudowany w XX wieku[8]. W ramach założenia istnieje także folwark. Projektantem był Roger Sławski, a autorem przebudowy Stanisław Mieczkowski[9]. Właścicielami zespołu pałacowego była rodzina Plucińskich. Zabytkowa jest też dawna szkoła, obecnie dom mieszkalny, pochodząca z początków XX wieku (ul. Poznańska 36), jak również dom przy ul. Poznańskiej 14 z końca XIX w[10].
GospodarkaEdytuj
Na terenie wsi znajduje się centrala zakupowa sieci Bricomarché[11] oraz kompleks handlowy (centrum handlowe Auchan[12], hipermarket budowlany Leroy Merlin[13], market sportowy Decathlon[14], centrum motoryzacyjne Norauto[15] oraz salon odzieżowo-obuwniczy Nico[16]). Na terenie Swadzimia znajduje się również boisko do piłki nożnej, oraz boisko do siatkówki plażowej.
PrzypisyEdytuj
- ↑ a b Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-07-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (26 czerwca 2015)].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1241 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 2134, 2013-02-13. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2016-06-04].
- ↑ a b c d e f g h Swadzim, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XI: Sochaczew – Szlubowska Wola, Warszawa 1890, s. 626 .
- ↑ Jurek 1982 ↓.
- ↑ Adolf Pawiński, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym, t. I, Wielkopolska, Warszawa 1883, s. 20.
- ↑ Uchwała Nr XVI/103/2003 Rady Gminy Tarnowo Podgórne z dnia 24 czerwca 2003 r. (Statut sołectwa Swadzim)
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo wielkopolskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 15 lutego 2023 .
- ↑ Marcin Libicki, Piotr Libicki: Dwory i pałace wiejskie w Wielkopolsce. Poznań: Rebis, 2010, s. 374. ISBN 978-83-7301-243-1.
- ↑ praca zbiorowa: Zabytki architektury i budownictwa w Polsce, Województwo poznańskie 32, cz. 2. Warszawa: Ośrodek Dokumentacji Zabytków, 1998, s. 722-723. ISBN 83-86334-37-1.
- ↑ Centrala zakupowa sieci Bricomarché, Muszkieterowie, 10 października 2016 [dostęp 2021-03-11] (pol.).
- ↑ Hipermarket Auchan Poznań Swadzim. [dostęp 2010-07-23].
- ↑ Sklep Leroy Merlin Poznań Swadzim. [dostęp 2010-07-23].
- ↑ Decathlon Poznań Swadzim. [dostęp 2010-07-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-07-02)].
- ↑ Norauto Poznań Swadzim. [dostęp 2010-07-23].
- ↑ NICO Polska. [dostęp 2010-07-23].
BibliografiaEdytuj
- Tomasz Jurek: Słownik historyczno-geograficzny województwa poznańskiego w średniowieczu, hasło Swadzim. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo PAN, 1982, s. 749-450. ISBN 83-04-00938-2.
Linki zewnętrzneEdytuj
- Swadzim w „Słowniku historyczno-geograficznym województwa poznańskiego w średniowieczu”
- Swadzim, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XI: Sochaczew – Szlubowska Wola, Warszawa 1890, s. 626 .