Lusowo
Lusowo – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie poznańskim, w gminie Tarnowo Podgórne, nad brzegiem Jeziora Lusowskiego.
Artykuł |
52°26′3.7″N 16°41′59.4″E |
---|---|
- błąd |
4 m |
WD |
52°26'N, 16°41'E, 52°26'3.30"N, 16°42'1.51"E |
- błąd |
2293 m |
Odległość |
1188 m |
wieś | |
![]() Pałac w Lusowie | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2022) |
2246[1] |
Strefa numeracyjna |
61 |
Kod pocztowy |
62-080[2] |
Tablice rejestracyjne |
PZ, POZ |
SIMC |
0597357 |
Położenie na mapie gminy Tarnowo Podgórne ![]() | |
Położenie na mapie Polski ![]() | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego ![]() | |
Położenie na mapie powiatu poznańskiego ![]() | |
![]() | |
Strona internetowa |
Wieś duchowna, własność dziekana kapituły katedralnej poznańskiej, pod koniec XVI wieku leżała w powiecie poznańskim województwa poznańskiego[3]. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie poznańskim.
HistoriaEdytuj
Pierwsze wzmianki o Lusowie – akt nadania Lusowa kapitule poznańskiej sygnowany przez księcia Mieszka Starego – pochodzą z 1145 r. W 1288 r. staraniem biskupa Gerbicza powstała we wsi parafia rzymskokatolicka. W rękach biskupich Lusowo pozostawało aż do końca XVIII w.
Po kasacie majątków kościelnych przez władze pruskie majątek kupili Objezierscy herbu Nałęcz. Wieś stanowiła posag Pauliny Objezierskiej (1809-1872)[4][5] przy jej ślubie w 1823 r. z baronem Wilhelmem von Richthofenem (1799-1882). Po śmierci Wilhelma Lusowo trafiło w posiadanie rodziny von Palm, a później, w początku XX w., w ręce Komisji Kolonizacyjnej. Po I wojnie światowej majątek został rozparcelowany. W Lusowie mieszkał w latach 1920–1937 generał Józef Dowbor-Muśnicki, pochowany na tutejszym cmentarzu. W październiku 1940 Niemcy wysiedlili mieszkańców Lusowa na teren Generalnego Gubernatorstwa.
ZabytkiEdytuj
KościółEdytuj
We wsi znajduje się neogotycki kościół św. Jadwigi i św. Jakuba Apostoła zbudowany w latach 1913–1916 z wykorzystaniem części starszego gotyckiego kościoła z XV w. Wewnątrz nagrobek późnorenesansowy oraz tablica pamiątkowa poświęcona generałowi Dowbor-Muśnickiemu.
Przy kościele była w dawniejszych czasach[6] kaplica murowana Sadowskich h. Nałęcz z grobami familijnymi, ale już w 1695 r. Zalaszewski zastał ją zrujnowaną. Sadowscy wywodzili się z okolicznej wsi Sady należącej do parafii Lusowo. Przed 1388 r. z Sadów pisali się różni Sadowscy[7], od w 1793 r. Sady należały do Konozowskich, potem do Kęsiowskich. W Lusowie pochowany zastał Narcyz Olizar herbu Radwan Sowity (ur. w 1794 w Zahorowie na Wołyniu, zm. 9 sierpnia 1862 w Sadach koło Poznania) – hrabia, senator-kasztelan Królestwa Polskiego, poseł na sejm w 1831, działacz polityczny Wielkiej Emigracji, pisarz, publicysta i malarz.
PałacEdytuj
W niewielkim parku nad brzegiem jeziora znajduje się neogotycki pałac wzniesiony ok. 1855 r. dla Pauliny z Objezierskich von Richthofen. Budynek dwukondygnacyjny, na planie prostokąta z dobudowanym na przełomie XIX wiek i XX w. skrzydłem zawierającym salę balową. Pałac zdewastowany, obecnie własność prywatna, w trakcie remontu.
Muzeum Powstańców WielkopolskichEdytuj
W Lusowie ma siedzibę Muzeum Powstańców Wielkopolskich im. Generała Józefa Dowbora Muśnickiego, otwarte w 1996 r. i prowadzone przez panią Annę Grajek, emerytowaną nauczycielkę matematyki, odznaczoną w 2006 r. tytułem "Zasłużony Dla Gminy Tarnowo Podgórne".
Ludzie związani z LusowemEdytuj
DemografiaEdytuj

PrzypisyEdytuj
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych, Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06] .
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 694 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ Atlas historyczny Polski. Wielkopolska w drugiej połowie XVI wieku. Część II. Komentarz. Indeksy, Warszawa 2017, s. 246.
- ↑ Potomkowie Sejmu Wielkiego [1]
- ↑ Drzewo genealogiczne Richthofenów [2]
- ↑ Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Bronisław Chlebowski (1889) – Tom V s. 484 – Lusowo
- ↑ Acta gr. poz. Wyd. 1888