Symferopol
Symferopol (ukr. Сімферо́поль, ros. Симферо́поль, krymskotat. Симферополь lub Aqmescit/Акъмесджит[3], orm. Սիմֆերոպոլ) – miasto na Półwyspie Krymskim nad rzeką Sałhyr.
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Republika | |||||
Burmistrz |
Wiktor Agejew (zainstalowany przez rosyjskie władze okupacyjne)[1] | ||||
Powierzchnia |
107 km² | ||||
Wysokość |
350 m n.p.m. | ||||
Populacja (2021) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
Nr kierunkowy |
+7 3652 | ||||
Kod pocztowy |
295000 – 295490 | ||||
Tablice rejestracyjne |
AK | ||||
Położenie na mapie Krymu | |||||
44°56′59″N 34°06′00″E/44,949722 34,100000 | |||||
Strona internetowa |
Miasto zamieszkuje 336 212 osób (2021). Według ostatniego ukraińskiego spisu ludności z 1 stycznia 2014 roku było to 338 319 osób[4]. Założone zostało w 1784 roku przez carycę Katarzynę II, rok po przyłączeniu Krymu do Imperium Rosyjskiego, w pobliżu starożytnej stolicy państwa scytyjskiego na Krymie – Neapolu Scytyjskiego. W XIV wieku istniała tu tatarska osada pod nazwą Aqmescit[3]. Symferopol przez długi czas stanowił siedzibę guberni taurydzkiej. W mieście znajduje się dworzec kolejowy i lotnisko, kursuje trolejbus łączący Symferopol z Jałtą (to najdłuższa na świecie czynna linia trolejbusu – 86 km) oraz pociąg do Sewastopola. W Symferopolu i jego okolicach znajdują się kamieniołomy pozyskujące ozdobne wapienie o dobrym polerze nazywane potocznie marmurami (choć nie jest to marmur w sensie definicji geologicznej). W mieście znajduje się Krymski Uniwersytet Federalny im. W. Wiernadskiego.
W obrębie miejscowości ma również swą siedzibę znany rezerwat archeologiczny „Neapol Scytyjski” z ruinami stolicy starożytnego państwa scytyjskiego na Krymie.
Polonia
edytujW Symferopolu działają polskie organizacje „Stowarzyszenie Polaków na Krymie”, „Polski Ośrodek Kulturalno-Oświatowy im. A. Mickiewicza na Krymie” i „Krymski Oddział Stowarzyszenia Uczonych Polskich”.
Demografia
edytujSkład narodowościowy miasta w latach 1897 i 2001 na podstawie danych ze spisów powszechnych Imperium Rosyjskiego i Ukrainy:
- 1897[5]
- 2001
- Rosjanie: 66,7%
- Ukraińcy: 21,3%
- Tatarzy krymscy: 7%
- Białorusini: 1,1%
- Żydzi: 0,7%
- Ormianie: 0,6%
- Tatarzy (z wyłączeniem Tatarów krymskich): 0,4%
- Azerowie: 0,3%
- Polacy: 0,2%
- Grecy: 0,2%
Urodzeni w Symferopolu
edytuj- Andriej Abrikosow – radziecki aktor
- Anatolij Gołownia – radziecki operator filmowy i teoretyk filmu, jeden z najbardziej twórczych operatorów kina niemego, ur. w Symferopolu 2 lutego 1900
- Józef Grażewicz – generał brygady Ludowego Wojska Polskiego
- Aleksander Jackiewicz – polski teoretyk i krytyk filmowy, eseista, powieściopisarz, profesor w Instytucie Sztuki PAN, wieloletni wykładowca w PWSF w Łodzi
- Adolf Joffe – radziecki polityk i dyplomata pochodzenia żydowskiego, trockista
- Ołeh Sencow – ukraiński reżyser filmowy, prozaik, pisarz, aktywista społeczny, w latach 2014-19 więzień polityczny
- Ludwik Szwykowski – polski bankowiec i żeglarz
- Szymon Szyszman – polski historyk i działacz karaimski
- Rostisław Wygranienko – polski organista pochodzenia ukraińskiego, urodzony w Symferopolu w roku 1978
- Ołeksandr Usyk – ukraiński bokser zawodowy, mistrz olimpijski w wadze ciężkiej z 2012 roku.
Miasta partnerskie
edytujGaleria
edytuj-
Neapol Scytyjski – mauzoleum
-
Dworzec kolejowy
-
Krytycznie niski poziom wody w zbiorniku w roku 2013
-
Kebir Dżami – najważniejszy z meczetów Symferopola, najstarszy budynek w mieście (wzniesiony na pocz. XVI w.)
-
Prawosławny sobór Świętych Piotra i Pawła w Symferopolu
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ AFANASIEV Mikhail Sergeevich - biography, dossier, assets | War and sanctions [online], sanctions.nazk.gov.ua [dostęp 2023-12-29] (ang.).
- ↑ Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2021 года [online] [dostęp 2021-06-17] [zarchiwizowane z adresu 2021-05-02] (ros.).
- ↑ a b Swietłana M. Czerwonnaja: Tatarska toponimia Krymu w warunkach panowania rosyjskiego. W: Amakin wa-asma – Miejsca i nazwy. Geografia historyczna i toponomastyka świata muzułmańskiego. Odkrycia, interpretacje, podsumowania, perspektywy. Maciej G. Witkowski, Edyta Wolny, Bogusław R. Zagórski [red. nauk.]. Warszawa: Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych Polskiej Akademii Nauk, 2018, s. 27–54. ISBN 978-83-948004-4-4. [dostęp 2018-10-22].
- ↑ Общие сведения и история [online] [dostęp 2021-06-17] (ros.).
- ↑ Демоскоп Weekly – Приложение. Справочник статистических показателей [online], demoscope.ru [dostęp 2017-11-20] .
Linki zewnętrzne
edytuj- Oficjalna strona miasta. simferopol-rada.gov.ua. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-05-22)]. (ros.).
- Symferopol – przewodnik
- Симферополь online. Виртуальная Столица Крыма. (Symferopol online. Wirtualna Stolica Krymu.) (ros.)
- Symferopol, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XI: Sochaczew – Szlubowska Wola, Warszawa 1890, s. 742 .