Théodore Dubois

francuski pedagog, organista i kompozytor

François Clément Théodore Dubois[1][2] (ur. 24 sierpnia 1837 w Rosnay, zm. 11 czerwca 1924 w Paryżu[1][2]) – francuski pedagog, organista i kompozytor.

Théodore Dubois
Ilustracja
Théodore Dubois, ok. 1890
Imię i nazwisko

François Clément Théodore Dubois

Data i miejsce urodzenia

24 sierpnia 1837
Rosnay

Data i miejsce śmierci

11 czerwca 1924
Paryż

Instrumenty

organy

Zawód

pedagog, organista, kompozytor

Odznaczenia
Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja)
podpis

Życiorys edytuj

Podstawy edukacji muzycznej otrzymał u Louisa Fanarta, kapelmistrza katedry w Reims[1][2]. W 1854 roku rozpoczął studia w Konserwatorium Paryskim, gdzie jego nauczycielami byli Antoine François Marmontel (fortepian), François Benoist (organy), François Bazin (harmonia) i Ambroise Thomas (fuga)[1][2]. W czasie studiów pełnił funkcję organisty w paryskim kościele Les Invalides[1]. W 1861 roku zdobył Grand Prix de Rome za kantatę Atala[1][2]. Podczas pobytu we Włoszech poznał Ferenca Liszta[2]. Po powrocie do Francji pełnił posadę kapelmistrza w bazylice św. Klotyldy w Paryżu (1867–1869)[2]. W następnych latach był kapelmistrzem (1869–1877)[2] i organistą (1877–1896)[1] w kościele de la Madeleine. Od 1871 roku wykładał harmonię, a od 1891 roku kompozycję w Konserwatorium Paryskim[2]. W latach 1896–1905 pełnił funkcję dyrektora tej uczelni[1][2].

Odznaczony został Legią Honorową (1883)[1]. W 1894 roku został wybrany na członka Académie des Beaux-Arts[1][2]. Do grona jego uczniów należeli m.in. Pierre de Bréville, Georges Caussade, Paul Dukas, Maurice Emmanuel i Guy Ropartz[1].

Twórczość edytuj

Był najważniejszym obok Césara Francka i Camille’a Saint-Saënsa organistą francuskim 2. połowy XIX wieku[1]. Zasłynął przede wszystkim jako twórca muzyki religijnej[1][2]. Muzyka Dubois ma charakter akademicki, cechuje się eklektyzmem[1].

Prace edytuj

(na podstawie materiałów źródłowych[1][2])

  • Accompagnement pratique du plainchant (1884)
  • Notes et études d’harmonie pour servir de supplément au traité de Henri Reber (1889)
  • 87 leçons d’harmonie (1891)
  • Traité de contrepoint et de fugue (1901)
  • Leçons de solfège (1905)
  • Traité d’harmonie théoretique et pratique (1921)

Ważniejsze kompozycje edytuj

(na podstawie materiałów źródłowych[1][2])

Utwory orkiestrowe

  • 3 uwertury (I 1865, II 1879, III 1881)
  • 2 suity (I 1874, II 1877)
  • Trois petites pièces (1874)
  • Concerto-Capriccioso na fortepian i orkiestrę (1876)
  • 2 suites d’orchestre sur la farandole (I 1884, II 1889)
  • Fantaisie triomphale na organy i orkiestrę (1889)
  • Mélodie religieuse na skrzypce i orkiestrę (1891)
  • Hymne nuptial (1893)
  • Deuxième concerto na fortepian i orkiestrę (1897)
  • Koncert skrzypcowy (1898)
  • poemat symfoniczny Adonis (1907)
  • 3 symfonie (I 1908, II 1913, III 1924)
  • Esquisses orchestrales (1911)
  • Fantasie-Stück na wiolonczelę i orkiestrę (1912)
  • Evocation (1915)

Utwory kameralne

  • Sonata na skrzypce i fortepian (1900)
  • 2 kwintety fortepianowe (I 1904, II 1905)
  • Sonata na wiolonczelę i fortepian (1906)
  • Suita na flet i fortepian (1906)
  • 2 kwartety smyczkowe (I 1908, II 1924)
  • Dixtuor na kwartet smyczkowy i kwintet dęty (1909)
  • Nonetto na flet, obój, klarnet, fagot i kwartet smyczkowy (1926)

Utwory wokalno-instrumentalne

  • kantata Atala (1861)
  • oratorium Les sept paroles du Christ (1867)
  • oratorium Le paradis perdu (1879)
  • oratorium Notre-Dame de la mer (1897)
  • Messe solennelle de Saint-Remi (1900)
  • Messe de la Déliverance (1919)

Opery

  • opera komiczna La prova di un’opera seria (1863)
  • opera komiczna Le Guzla de l’Emir (wyst. Paryż 1873)
  • opera komiczna Le pain bis, ou La Lilloise (wyst. Paryż 1879)
  • opera Aben-Hamel (wyst. Paryż 1884)
  • idylla dramatyczna Xavière (wyst. Paryż 1895)

Balet

  • Farandole (1883)

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h i j k l m n o p Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 2. Część biograficzna cd. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1984, s. 453. ISBN 83-224-0223-6.
  2. a b c d e f g h i j k l m n Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 2 Conf–Gysi. New York: Schirmer Books, 2001, s. 943. ISBN 0-02-865527-3.

Linki zewnętrzne edytuj