Ulica Woźna w Poznaniu
Ulica Woźna – ulica w Poznaniu, na Starym Mieście, na osiedlu samorządowym Stare Miasto biegnąca od Starego Rynku w kierunku wschodnim. W średniowieczu nosiła nazwę Woźna (platea bedellica), do 1919: Büttelstrasse, 1919-1939: Woźna (Butelska), 1939-1945: Büttelstrasse, od 1945: Woźna.
| Stare Miasto | |||||||||||||||||||||||||
.JPG) Muzeum Instrumentów Muzycznych położone na rogu ul. Woźnej i Starego Rynku | |||||||||||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||||||||||||||||||
| Przebieg | |||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Poznania  | |||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |||||||||||||||||||||||||
 52°24′27,2″N 16°56′04,0″E/52,407561 16,934454
| |||||||||||||||||||||||||
Historia edytuj
Ulica została wytyczona wraz z lokacją miasta w 1253[1]. Trakt wychodzący ze środkowej części wschodniej pierzei Starego Rynku ku Garbarom miał w średniowieczu i okresie I Rzeczypospolitej charakter usługowy, zapewniając przede wszystkim dojazd od tyłu do posesji zlokalizowanych przy ulicach Wielkiej i Wodnej. Prowadził tędy główny miejski rynsztok odprowadzający nieczystości przez otwór w murach miejskich do Warty. Aż do końca XV wieku istniały tu prawie wyłącznie zabudowania gospodarcze (wyjątek stanowiła murowana łaźnia Feterniklów dostępna dla czeladzi i ubogich za darmo, ustępy publiczne i niewielka kamienica na narożniku ulicy Ślusarskiej). Przy końcu wschodnim, w baszcie zamieszkiwał kat miejski, a w małym domu przy murach woźny, co dało asumpt nazwie[2].
Obiekty edytuj
W okresie międzywojennym przy narożniku ulicy Ślusarskiej funkcjonował jeden z sześciu istniejących w Poznaniu specjalistycznych sklepów z bronią myśliwską, należący do Tadeusza Jaruszewskiego (oficjalnie nosił nazwę "fabryki broni"). W pobliżu hurtownię kolonialną prowadził Stanisław Barełkowski. Pod numerem dziewiętnastym działała hurtownia kapelusznicza Bolesława Hahna, a pod dwunastym dom towarowy z dywanami, którego właścicielem był Kazimierz Kużaj, powstaniec wielkopolski i członek Straży Ludowej. W tym samym domu, przez krótki czas, znajdował się oddział włókienniczy Państwowej Szkoły Sztuki Zdobniczej. W budynku pomiędzy Garbarami, a ulicą Mostową mieścił się Związek Weteranów, a na rogu ulicy Klasztornej kamienica będąca własnością drogisty, Józefa Czepczyńskiego. Pod numerem dziesiątym funkcjonowało przedstawicielstwo Fabryki Filców Potok & Weinberg z Łodzi[3].
Po II wojnie światowej pod numerem 44, siedzibę miał kabaret Tey, natomiast pod numerem szóstym działa do dziś Pracownia Lutnicza Niewczyk & Synowie (najstarsza w Polsce)[4]. Przy ulicy funkcjonuje pięć zakładów pogrzebowych[5].
Transport edytuj
Ulicą kursowały tramwaje konne ku Chwaliszewu od początku ich istnienia w Poznaniu (1880). W 1898 linia została zelektryfikowana. W 1902, po budowie jednokierunkowych odcinków w ulicach Wodnej i Wielkiej, torowisko to zostało zlikwidowane i nigdy już nie powróciło na ulicę Woźną[6].
Przypisy edytuj
- ↑ Marcin Libicki, Poznań – przewodnik, Piotr Libicki (ilustr.), Poznań: Wyd. „Gazeta Handlowa”, 1997, s. 313, ISBN 83-902028-4-0, OCLC 69302402.
- ↑ Poznań – przewodnik po zabytkach i historii, Janusz Pazder (oprac.), Jerzy Borwiński, Poznań: Wydawnictwo Miejskie, 2003, s. 100, ISBN 83-87847-92-5, OCLC 830535344.
- ↑ Zbigniew Zakrzewski, Ulicami mojego Poznania. Część II, Wydawnictwo Kwartet, Poznań, 2006, s. 92-93, ISBN 83-60069-25-5
- ↑ Maciej Szymkowiak, Cztery pokolenia lutników. W Poznaniu działa najstarsza pracownia w Polsce, w: Głos Wielkopolski (Magazyn), 21.1.2022, s. 17
- ↑ Marta Nowak, From old-time to modern Poznań in crime fiction, „Adeptus. Pismo humanistów” (9), 2017, s. 8.
- ↑ Edmund Nadolski, 100 lat tramwaju elektrycznego w Poznaniu, w: Z Życia MPK Poznań, nr 2(587)/1998, s. 5, ISSN 0329-6637
Bibliografia edytuj
- Zygmunt Zaleski, Nazwy ulic w Poznaniu, Magistrat Stołeczny Miasta Poznania, 1926
- Zbigniew Zakrzewski, Nazwy osobowe i historyczne ulic Poznania, Wydawnictwo Poznańskie, 1971
- Poznań plus 4 - plan miasta 1:20.000, wyd. Demart, Warszawa, 2006, ISBN 83-7427-282-1