Vriesea sanguinolenta

Vriesea sanguinolenta Cogn. & Marchal – gatunek rośliny z rodziny bromeliowatych (Bromeliaceae Juss.). Występuje naturalnie w Ameryce Centralnej, północno-zachodniej części Ameryki Południowej oraz na Antylach[4][5].

Vriesea sanguinolenta
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

wiechlinowce

Rodzina

bromeliowate

Rodzaj

Vriesea

Gatunek

Vriesea sanguinolenta

Nazwa systematyczna
Vriesea sanguinolenta Cogn. & Marchal
Pl. Ornam. Feuill. 2: t. 52 1874[3]
Synonimy
  • Tillandsia ingens Mez
  • Tillandsia sanguinolenta (Cogn. & Marchal) Baker
  • Vriesea alfarovii Mez
  • Vriesea urbaniana Harms
  • Werauhia sanguinolenta (Cogn. & Marchal) J.R.Grant[3]

Rozmieszczenie geograficzne edytuj

Rośnie naturalnie na obszarze od Nikaragui aż po Kolumbię i Ekwador oraz na Antylach. W Kostaryce występuje w północnej części kraju, na wybrzeżu Morza Karaibskiego, na południu od Parku Narodowego Carara do półwyspu Osa, ponadto na półwyspie Nicoya oraz w dolinie El General[5].

Morfologia edytuj

Pokrój
Dorasta do 1–2 m wysokości. Łodyga jest wyprostowana i osiąga 45–65 cm długości[5].
Liście
Mierzą 60–70 cm długości i 8–10 cm szerokości. Są błyszczące i gładkie[6]. Mają brązowo-cynamonowe łuski, pośrodku są kawowo-ciemnobrązowej barwy. Wierzchołek jest ostry lub spiczasty. Niższe przylistki są nietrwałe[5]. Gatunek ten wytwarza różne liście zebrane w rozecie w zależności od wieku i rozwoju rośliny. Młode osobniki mają małe liniowe liście, które są gęsto owłosione u podstawy – ma to znaczącą rolę w ograniczaniu zużycia wody i składników mineralnych. Większe okazy mają szerokie liście, które obejmują rozetę u podstawy, tworząc swojego rodzaju rezerwuar, w którym gromadzą się opady deszczu i liście ściółki, pozwalając roślinie korzystać z niego w okresach suszy[6].
Kwiaty
Głąbik jest wyprostowany. Dorasta do 150 (i więcej) cm wysokości. Kwiatostan dorasta do 35–67 cm długości. Jest jedno-pierzasty, ułożony w pozycji pionowej. Ma od 11 do 15 gałęzi bocznych. Osiągają one 3–5 cm szerokości i 19,5–34,0 (–48,0) cm długości. Są wznoszące się, rozdzielone, wielokwiatowe. Podsadki osiągają 3,4–4,2 cm długości. Mają cynamonową lub cynamonowo-kremową barwę. Są skórzaste. Pojedynczy kwiat dorasta do 5 cm średnicy. Działki kielicha dorastają do 30–45 mm długości i są skórzaste. Płatki są białego koloru, nieco dłuższe od pręcików[5][6].
Owoce
Torebki dorastające do 4,9–5,6 cm długości. Zawierają nasiona o białej barwie[5].

Biologia i ekologia edytuj

Epifit. Rośnie w podmokłych lasach, gdzie kolonizuje wiele gatunków wysokich rozwijając się na ich koronach. Występuje na wysokości do 1000 m n.p.m.[5], a według innych źródeł do 1200 m n.p.m. Najlepiej rośnie na podłożu o odczynie 6,1–7,5 pH. Preferują ciepłe temperatury 20–24 °C lub więcej przez cały rok. Jednak znosi temperatury powyżej 12 °C, ale może wytrzymać także krótkie chłodniejsze okresy[6].

Kwitnie w porze deszczowej. Kwiaty są zapylane głównie przez nietoperze z rodzaju Glossophaga. Owoce dojrzewają podczas następującej porze suchej, a nasiona są uwalniane w jej drugiej połowie[6].

W wyniku przeprowadzonych badań na tym gatunku nad obronnością przed roślinożercami stwierdzono, że w różnych latach 26–61% roślin miała ślady uszkodzeń ze strony fitofagów, natomiast do 4,4% przebadanej populacji w przeciągu roku miało uszkodzone całe liście. Zaobserwowano uszkodzenia tkanek przeprowadzających fotosyntezę. Zdarza się, że roślina obumiera po atakach roślinożerców. Głównym fitofagiem żerującym na tym gatunku są larwy motyla Napaea eucharilla z rodziny wielenowatych (Riodinidae)[7].

Zastosowanie edytuj

Na obszarach tropikalnych jest popularną rośliną uprawianą w ogrodach, choć zdarza się również jej uprawa w domach[6].

Przypisy edytuj

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-05-30] (ang.).
  3. a b Vriesea sanguinolenta Cogn. & Marchal. The Plant List. [dostęp 2015-07-06]. (ang.).
  4. Vriesea sanguinolenta – Maps. Encyclopedia of Life. [dostęp 2015-07-06]. (ang.).
  5. a b c d e f g J. Francisco Morales: Werauhia sanguinolenta. Costa Rica Biodiversity Portal, 22.11.2006. [dostęp 2015-07-06]. (hiszp.).
  6. a b c d e f Vriesea sanguinolenta Cogn. & Marchal. 2013-2015 LLIFLE - Encyclopedia of living forms. [dostęp 2015-06-13]. (ang.).
  7. G. Schmidt & G. Zotz: Herbivory in the epiphyte, Vriesea sanguinolenta Cogn. & Marchal (Bromeliaceae). [w:] Journal of Tropical Ecology / Volume 16 / Issue 06 / November 2000, pp 829-839 [on-line]. 2000 Cambridge University Press. [dostęp 2015-06-13]. (ang.).