Władysław Filar (nauczyciel)
Władysław Filar (ur. 5 stycznia 1874 w Sanoku, zm. ?) – polski nauczyciel.
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Zawód, zajęcie | |
Narodowość |
polska |
Tytuł naukowy | |
Małżeństwo |
Wiesława Maria Bar |
Odznaczenia | |
Życiorys
edytujUrodził się 5 stycznia 1874 w Sanoku[1][2]. Był synem Józefa i Marii z domu Wanic[2]. Był wyznania rzymskokatolickiego[1]. Ukończył studia wyższe uzyskując tytuł naukowy doktora filozofii[1][2] na podstawie rozprawy doktorskiej pt. Savonarola i próba ogniowa na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Lwowskiego[3]. W okresie zaboru austriackiego w ramach autonomii galicyjskiej podjął pracę nauczyciela od 1 września 1894[1]. W roku szkolnym 1898/1899 był nauczycielem w Gimnazjum OO. Jezuitów w Chyrowie[4]. Na przełomie XIX/XX wieku został członkiem towarzystwa Czytelni Akademickiej we Lwowie[5]. Egzamin zawodowy złożył 3 czerwca 1906[1]. Rozporządzeniem C. K. Rady Szkolnej Krajowej z 29 lipca 1904 został mianowany zastępcą nauczyciela w C. K. Gimnazjum im. Franciszka Józefa we Lwowie[6]. 31 lipca 1907 został mianowany nauczycielem rzeczywistym[1]. Wówczas został przeniesiony z posady zastępcy nauczyciela C. K. VII Gimnazjum we Lwowie do C. K. Gimnazjum w Stryju[7][8]. Jednocześnie w roku szkolnym 1907/1908 otrzymał całoroczny urlop dla podróży naukowej, odbierając na ten cel zapomogę w wysokości 1200 koron[9]. Od 1908 był nauczycielem w C. K. Gimnazjum w Stryju (w tym podczas I wojny światowej), gdzie uczył historii i geografii[1][10][11][12][13][14][15][16][17] (w roku szkolnym 1909/1910 przebywał na całorocznym urlopie celem objęcia posady kierownika w prywatnym gimnazjum w Kałuszu[18], w roku szkolnym 1910/1911 przebywał na urlopie celem poratowania zdrowia[19]). W 1913 był równolegle dyrektorem Prywatnego Gimnazjum Żeńskiego z prawami publicznymi w Stryju[20]. Reskryptem C. K. Rady Szkolnej Krajowej z 20 lutego 1917 otrzymał tytuł c. k. profesora[21]. Reskryptem C. K. Ministra Wyznań i Oświecenia z 29 września 1917 i reskryptem prezydenta C. K. Rady Szkolnej Krajowej z 14 listopada 1917 otrzymał VIII rangę w zawodzie[22]. W stryjskim gimnazjum pracował podczas I wojny światowej[23]. Przed 1918 został odznaczony austro-węgierskim Krzyżem Jubileuszowym dla Cywilnych Funkcjonariuszów Państwowych[23]. Na początku XX wieku był członkiem zarządu Polskiego Muzeum Szkolnego we Lwowie[24].
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości pozostawał nauczycielem w okresie II Rzeczypospolitej. Od 1 sierpnia 1919 do 1925 był dyrektorem Państwowego Seminarium Nauczycielskiego Żeńskiego im. Królowej Jadwigi w Inowrocławiu[25]. Według publikacji w czasopiśmie „Myśl Niepodległa” z tego stanowiska miał został odwołany po ujawnieniu nieodpowiedniego zachowania wobec uczennic, po czym mianowany dyrektorem gimnazjum męskiego w Gnieźnie nie przyjął tej funkcji[26]. Rozporządzeniem Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego z 12 lipca 1926 ze względów służbowych został przeniesiony ze stanowiska dyrektora Seminarium Nauczycielskiego w Gnieźnie z dniem 1 sierpnia 1926 na równorzędne stanowisko dyrektora Państwowego Gimnazjum w Trembowli[27][28], w którym uczył historii i sprawował stanowisko dyrektora od 1926[29]. Z dniem 31 stycznia 1929 został przeniesiony w stan nieczynny[30]. Pozostając w stanie nieczynnym jako dyrektor i nauczyciel Państwowego Gimnazjum w Trembowli decyzją z 1 lipca 1929 został przeniesiony w stan spoczynku z dniem 31 lipca 1929[31][32].
Zastępca posła Sejmu II kadencji (1928-1930) z Listy 1 w okręgu wyborczym nr 54 Tarnopol–Trembowla–Skałat–Zbaraż–Podhajce–Czortków–Buczacz–Husiatyn–Borszczów–Zaleszczyki[33].
W latach 30. XX wieku był wydawcą pisma satyryczno-humorystycznego „Szczutek”[34].
22 lipca 1905 w Jarosławiu poślubił Wiesławę Marię Bar[35]. Po wybuchu II wojny światowej zaginął w 1940[2][36]. W 1947 przed Sądem Grodzkim w Koźlu, na wniosek Wiesławy Filar, zamieszkałej w Kędzierzynie, toczyło się postępowanie o uznanie za zmarłego dr. Władysława Filara[2].
Publikacje
edytuj- Ludwik XIV i jego wiek[37]
- Kardynał Richelieu i jego dzieło (1938)
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g Henryk Kopia: Spis nauczycieli szkół średnich w Galicyi oraz polskiego gimnazyum w Cieszynie. Lwów: Towarzystwo Nauczycieli Szkół Wyższych, 1909, s. 70.
- ↑ a b c d e Obwieszczenia sądowe. Uznanie za zmarłego i stwierdzenie faktu śmierci. „Monitor Polski”. Nr 98, s. 11, 15 lipca 1947.
- ↑ Kronika Uniwersytetu Lwowskiego. T. II: 1898/9–1909/10. Lwów: 1912, s. 503.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcji Zakładu Naukowo-Wychowawczego OO. Jezuitów w Bąkowicach pod Chyrowem za rok szkolny 1936/37. Przemyśl: 1937, s. 10.
- ↑ Sprawozdanie Czytelni Akademickiej we Lwowie za rok administracyjny 1903/4. Lwów: 1904, s. 16.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum Lwowskiego im. Franciszka Józefa za rok szkolny 1905. Lwów: 1905, s. 5.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. VII Gimnazyum we Lwowie za rok szkolny 1908. Lwów: 1908, s. 25.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Stryju za rok szkolny 1908. Stryj: 1908, s. 26.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Stryju za rok szkolny 1908. Stryj: 1908, s. 1, 27.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Stryju za rok szkolny 1909. Stryj: 1909, s. 1, 5.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Stryju za rok szkolny 1912. Stryj: 1912.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Stryju za rok szkolny 1913. Stryj: 1913, s. 3.
- ↑ Kalendarzyk profesorski Towarzystwa Nauczycieli Szkół Wyższych na rok 1913. Lwów: 1913, s. 147, 257.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Stryju za rok szkolny 1914. Stryj: 1914, s. 3.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Stryju za rok szkolny 1915/16. Stryj: 1916, s. 3.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Stryju za rok szkolny 1916/17. Stryj: 1917, s. 3.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Stryju za rok szkolny 1917/18. Stryj: 1918, s. 3.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Stryju za rok szkolny 1910. Stryj: 1910, s. 1, 4.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Stryju za rok szkolny 1911. Stryj: 1911, s. 1, 7.
- ↑ Kalendarzyk profesorski Towarzystwa Nauczycieli Szkół Wyższych na rok 1913. Lwów: 1913, s. 258.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Stryju za rok szkolny 1916/17. Stryj: 1917, s. 7.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Stryju za rok szkolny 1917/18. Stryj: 1918, s. 6.
- ↑ a b Hof- und Staatshandbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie für das Jahr 1918. Wiedeń: 1918, s. 1021.
- ↑ Dziesięciolecie Polskiego Muzeum Szkolnego we Lwowie 1903-1913. Lwów: 1913, s. 57.
- ↑ Zygmunt Zagórowski: Spis nauczycieli szkół wyższych, średnich, zawodowych, seminarjów nauczycielskich oraz wykaz zakładów naukowych i władz szkolnych. R. 2. Warszawa / Lwów: 1926, s. 389.
- ↑ Na marginesie reformy szkolnictwa. „Myśl Niepodległa”, s. 382, nr 765 z 13 czerwca 1925.
- ↑ Ruch służbowy. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 12, s. 313, 1 września 1926.
- ↑ Wiadomości osobiste. „Dziennik Urzędowy Kuratorium Okręgu Szkolnego Lwowskiego”, s. 495, nr 10 z 31 października 1926.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum w Trembowli za rok szkolny 1936/37. Trembowla: 1937, s. 33, 36.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum w Trembowli za rok szkolny 1928/29. Trembowla: 1929, s. 53.
- ↑ Ruch służbowy. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 328, nr 7 z 15 lipca 1929.
- ↑ Ruch służbowy. „Dziennik Urzędowy Kuratorium Okręgu Szkolnego Lwowskiego”, s. 91, nr 2 z 25 lutego 1930.
- ↑ Tadeusz i Karol Rzepeccy: Sejm i Senat 1928-1933. Podręcznik zawierający wyniki wyborów w województwach, okręgach i powiatach, podobizny posłów sejmowych i senatorów, statystyki i mapy poglądowe. Poznań: Wielkopolska Księgarnia Nakładowa Karola Rzepeckiego, 1928, s. 112, 114.
- ↑ Szczutek. Tygodnik satyryczno-humorystyczny / (Wyd. Władysław Filar). katalog.nukat.edu.pl/. [dostęp 2016-11-02].
- ↑ Kronika. Ślub. „Kurjer Lwowski”. Nr 198, s. 4, 20 lipca 1905.
- ↑ Władysław Filar. zaginieni1939-45.pl. [dostęp 2016-11-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-11-04)].
- ↑ Władysław Filar: Kardynał Richelieu i jego dzieło. Lwów: 1938, s. 46.
Linki zewnętrzne
edytuj- Dzieła Władysława Filara w bibliotece Polona