Województwo opolskie (1950–1975)

Województwo opolskie – województwo utworzone w 1950 roku na mocy ustawy z dnia 28 czerwca 1950 roku[1], w wyniku podziału województwa śląskiego na województwo katowickie i opolskie. Do województwa opolskiego dołączono powiat brzeski i powiat namysłowski z województwa wrocławskiego. Nowe województwo, liczące 9506 km², było najmniejszym w ówczesnej Polsce i w dużej części obejmowało tereny niemieckiej rejencji opolskiej. Według danych z 1950 ponad 50% ówczesnych mieszkańców stanowili autochtoni, około 25% mieszkańców województwa stanowili Kresowianie[2][3]. W 1965 roku teren ten zamieszkiwało 1 mln osób[4]. W 1975 roku w wyniku reformy administracyjnej[5] utworzono Województwo opolskie (1975–1998): powiat raciborski przyłączono do województwa katowickiego, a niemal cały powiat oleski do nowo utworzonego województwa częstochowskiego (2 z 8 jednostek pozostały w województwie opolskim).

Województwo opolskie
województwo
1950–1975
Państwo

 Polska

Siedziba wojewody i sejmiku

Opole

Powierzchnia

9554 km²

Populacja (31 XII 1974)
• liczba ludności


1095 tys.

• gęstość

115 os./km²

Podział administracyjny
Liczba powiatów miejskich

4

Liczba powiatów

18

Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie Polski

Ludność edytuj

Data Liczba mieszkańców
ogółem miejska (%) wiejska (%)
3 XII 1950 (spis powszechny)[6] 809 529 221 307 (27,34%) 588 222 (72,66%)
31 XII 1956[7] 896 tys. 305 tys. (34%) 591 tys. (66%)
6 XII 1960 (spis powszechny)[8] 929 033 354 182 (38,12%) 574 851 (61,88%)
31 XII 1963[9] 988 tys. 386 tys. (39,1%) 602 tys. (60,9%)
31 XII 1965[10] 1009,2 tys. b.d. b.d.
8 XII 1970 (spis powszechny)[11] 1 058 435 450 594 (42,57%) 607 841 (57,43%)
31 XII 1971[12] 1062,6 tys. 457,2 tys. (43%) 605,4 tys. (57%)
31 XII 1972[13] 1073,9 tys. 467 tys. (43,5%) 606,9 tys. (56,5%)
31 XII 1973[14] 1085 tys. 485 tys. (44,7%) 600 tys. (55,3%)
31 XII 1974[15] 1095 tys. 497 tys. (45,2%) 598 tys. (54,8%)

Podział administracyjny (1973) edytuj

Źródło:[16]

Powiat Powierzchnia
(km²)
Liczba ludności
31 XII 1972
Miasta Gminy Siedziba
ogółem (tys.) na km² ogółem w tym posiadające wspólną radę narodową z gminami
Brzeg (miejski) 12 32,2 2642 1 nd. nd. Brzeg
brzeski 570 33,2 58 1 0 5
głubczycki 694 58,3 84 3 1 5 Głubczyce
grodkowski 584 38,1 65 2 1 5 Grodków
kluczborski 641 59,4 93 3 1 5 Kluczbork
kozielski 660 114,6 174 4 2 8 Koźle
krapkowicki 433 60,3 139 3 2 5 Krapkowice
namysłowski 615 37 60 1 0 6 Namysłów
niemodliński 638 37,4 59 1 0 6 Niemodlin
Nysa (miejski) 27 34,2 1245 1 nd. nd. Nysa
nyski 695 68,7 99 2 0 7
oleski 819 46,4 57 2 1 6 Olesno
Opole (miejski) 53 89,9 1689 1 nd. nd. Opole
opolski 1319 123,6 94 1 0 14
prudnicki 558 65,5 117 3 0 5 Prudnik
raciborski 466 56,2 120 1 1 7 Racibórz
Racibórz (miejski) 43 41,3 962 1 nd. nd.
strzelecki 726 77,6 107 5 4 8 Strzelce Opolskie

Przypisy edytuj

  1. Ustawa z dnia 28 czerwca 1950 r. o zmianach podziału administracyjnego Państwa (Dz.U. z 1950 r. nr 28, poz. 255).
  2. Atlas historyczny Polski, Polskie Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych, Warszawa-Wrocław 1985, tabl.53., ISBN 83-7000-016-9.
  3. Stanisław Rospond, Polszczyzna Śląska, 1970, s. 160.
  4. Ryszard Kaczmarek: Historia Górnego Śląska. Polityka, gospodarka i kultura europejskiego regionu.. Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej, 2011, s. 41. ISBN 978-83-60470-41-1.
  5. Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych (Dz.U. z 1975 r. nr 16, poz. 91)
  6. Narodowy Spis Powszechny z dnia 3 grudnia 1950 r. Struktura zawodowa i demograficzna ludności. Indywidualne gospodarstwa rolne. Polska, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1954, s. 3 (s. 8 dokumentu PDF).
  7. Rocznik statystyczny 1957. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1957, s. s. 10 (strona 49 dokumentu PDF).
  8. Spis Powszechny z dnia 6 grudnia 1960 r. Wyniki ostateczne. Ludność, gospodarstwa domowe. Polska, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, grudzień 1965, s. 6 i 7 (strony 5 i 6 dokumentu PDF).
  9. Rocznik polityczny i gospodarczy 1964, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, s. 32.
  10. Wielka encyklopedia powszechna PWN, t. t. 9, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1967, s. 5.
  11. Narodowy Spis Powszechny 8 XII 1970. Struktura demograficzna i zawodowa ludności, gospodarstwa domowe. Polska. Wyniki ostateczne, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, grudzień 1972, s. 4-6 (strony 60-62 dokumentu PDF).
  12. Rocznik statystyczny 1972, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1972, s. 75.
  13. Rocznik polityczny i gospodarczy 1973, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, s. 37.
  14. Rocznik polityczny i gospodarczy 1974, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, 1975, s. 85.
  15. Encyklopedia powszechna PWN, t. 3, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1975, s. 577.
  16. Polska. Zarys encyklopedyczny, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1974, s. 744.