Wtelno
Wtelno – (niem. Wittelskirch) wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie bydgoskim, w gminie Koronowo, 16 km na północny zachód od centrum Bydgoszczy.
| wieś | |
 Kościół pw. św. Michała Archanioła | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2023) |
1016[2] |
| Strefa numeracyjna |
52 |
| Kod pocztowy |
86-011[3] |
| Tablice rejestracyjne |
CBY |
| SIMC |
0089388 |
Położenie na mapie gminy Koronowo  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu bydgoskiego  | |
 53°14′29″N 17°54′00″E/53,241389 17,900000[1]
| |
| Strona internetowa | |
Historia
edytujWtelno zostało wyzwolone spod okupacji reżimu III Rzeszy 27 stycznia 1945 przez żołnierzy 1 Armii Wojska Polskiego[4].
Do 1954 roku miejscowość była siedzibą gminy Wtelno. W latach 1975–1998 administracyjnie należała do województwa bydgoskiego. Według danych Urzędu Gminy Koronowo z grudnia 2023 Wtelno liczyło 1016 mieszkańców[2]. Jest trzecią co do wielkości miejscowością gminy Koronowo.
Miejscowość jest siedzibą parafii św. Michała Archanioła. W strukturze kościoła rzymskokatolickiego parafia należy do metropolii gnieźnieńskiej, diecezji bydgoskiej, dekanatu Białe Błota.
Od 29 września 2011 w miejscowości działa klub piłkarski, pod nazwą Wteleński Klub Sportowy Olimpia Wtelno, który w sezonie 2023/2024, występuje w B klasie, w grupie Bydgoszcz I. Największym osiągnięciem drużyny jest osiągnięcie w pierwszym sezonie rozgrywek (sezon 2012/2013, grupa Bydgoszcz III) 4. lokaty. Zespół w 22 meczach zgromadził 43 pkt, przy bilansie spotkań 14-1-7[5].
Zabytki
edytujWe wsi stoi murowany, barokowy kościół pw. św. Michała Archanioła zbudowany w latach 1785–1787, rozbudowany w 1863 r. o neobarokową wieżę, w latach 2017-2019 poddany pracom konserwatorskim. Do nawy przylega krótkie prezbiterium i dwie kaplice pełniące funkcję transeptu. Wyposażenie kościoła pochodzi głównie z XVIII wieku. Na otaczającym kościół cmentarzu znajduje się modernistyczny nagrobek Leona Wyczółkowskiego. Kościół jest wpisany do rejestru zabytków NID[6] pod nr rej. A/778 z 8.06.1955.
Turystyka
edytuj- Przez Tryszczyn przebiega pieszy
szlak żółty im. Leona Wyczółkowskiego: Bydgoszcz Osowa Góra – sanatorium w Smukale – Smukała – Janowo – Wtelno – Gościeradz – Samociążek – Wilcze Gardło – Nowy Jasiniec – Wymysłowo – Wielonek – Sokole Kuźnica – Pruszcz (69 km) - Przez miejscowość prowadzi Międzynarodowa Trasa Rowerowa R-1, która na odcinku podbydgoskim przebiega na trasie: Salno – Wtelno – Bydgoszcz Janowo – Bożenkowo – Samociążek – Koronowo – Serock – Świecie
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 9 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 152062
- ↑ a b Urząd Gminy Koronowo - liczby ludności - stan na dzień 31 grudnia 2023 r.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1569 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Dolata 1971 ↓, s. 513.
- ↑ portal 90minut.pl
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo kujawsko-pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 31 stycznia 2025, s. 13 [dostęp 2016-08-07].
Bibliografia
edytuj- Bolesław Dolata: Wyzwolenie Polski 1944-1945. Warszawa: 1971.
Linki zewnętrzne
edytuj- Piesze szlaki turystyczne w plikach do odbiorników GPS
- Wtelno, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 67.