Wyspa Clippertona
 |
Ten artykuł od 2013-02 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. |
Wyspa Clippertona (dawniej: Clipperton[1]; franc. île Clipperton lub nieoficjalnie île de la Passion) – terytorium zależne Francji, niezamieszkany koralowy atol na Oceanie Spokojnym (dawniej administrowany z Polinezji Francuskiej) o powierzchni 6 km² położony 1280 km na południowy zachód od meksykańskiego Acapulco. Współrzędne geograficzne: 10°18′N 109°13′W/10,300000 -109,216667.
| ||
| ||
| Język urzędowy | francuski | |
| Status terytorium | terytorium zależne | |
| Zależne od | Francji | |
| Głowa terytorium | prezydent Emmanuel Macron | |
| administrator | Minister Terytoriów Zamorskich Victorin Lurel | |
| Powierzchnia • całkowita • wody śródlądowe |
245. na świecie 6 km² 0% | |
| Jednostka monetarna | euro (EUR) | |
| Rok utworzenia | wydzielenie z Francuskich Posiadłości w Oceanii 1935 | |
| Strefa czasowa | UTC -8 | |
 | ||
| Mapa wyspy z 2006 roku | ||
Spis treści
GeografiaEdytuj
Wyspa Clippertona geograficznie zaliczana jest do Ameryki Północnej, choć politycznie związana jest z Oceanią. 950 km dzieli ją od najbliższej wyspy – Socorro w meksykańskich wyspach Revillagigedo), zaś samego kontynentu północnoamerykańskiego – 1080 km (wybrzeże Meksyku koło Menzanillo). Jej odległość od najbliższych wysp w Oceanii wynosi natomiast około 3950 km (Markizy), a od Hawajów dzieli ją zaś około 5000 km[2].
Lądowy pierścień całkowicie otacza lagunę i ma 11 km obwodu. Laguna została odcięta od oceanu około 100 lat temu i nie występują w niej żadne ryby. W jej obrębie znajduje się kilka basenów o głębokości ponad 20 m p.p.m. i 90-metrowa głębia (Trou sans fond – "dziura bez dna") z kwaśną, zawierającą kwas siarkowy wodą przy dnie. Najwyższym punktem jest skała Clipperton Rock o wysokości 29 m pochodzenia wulkanicznego w odróżnieniu od uformowanej z atolu, raczej płaskiej reszty.
Wyspa ma tropikalny oceaniczny klimat z przeciętnymi temperaturami 20-32 °C. Pora deszczowa przebiega od maja do października i w tym czasie na wyspie występują tropikalne burze. Otaczające wody oceanu są ciepłe z zachodnim prądem, który płynie bezpośrednio od lądu stałego.
W wodach terytorialnych Clipperton stwierdzono występowanie 115 gatunków ryb, ale jedynym przejawem działalności gospodarczej jest połów tuńczyków. W 1890 sprowadzono palmy kokosowe i obecnie rosną na kilku stanowiskach.
HistoriaEdytuj
Pierwszymi odkrywcami byli Martin de Chassiron i Michel Du Bocage 3 kwietnia 1711. Wyspa zawdzięcza swą nazwę angielskiemu piratowi o nazwisku John Clipperton, który walczył z Hiszpanami na początku XVII wieku, i który używał wyspy jako bazy.
W 1711 dwa francuskie statki Princess i Découverte odwiedziły wyspę nadając jej nazwę 'Île de la Passion' i zgłaszając do niej roszczenia Francji. Pierwszą ekspedycję naukową odbył jej odkrywca Francuz Michel du Bocage w 1725 i mieszkał na wyspie przez kilka miesięcy.
W 1858 wyspa formalnie została zaanektowana przez Francję i wcielona w skład Kolonii Oceanii, czyli późniejszej Polinezji Francuskiej. W latach 1897-1931 wyspa była zajmowana przez Meksyk, a do Francji powróciła w wyniku międzynarodowego arbitrażu. W 1935 z wyspy utworzono osobną posiadłość (Domaine public de l'État français) administrowaną przez Wysokiego Komisarza Francji w Polinezji Francuskiej. W 2007 roku administracja wyspą została przekazana bezpośrednio francuskiemu rządowi, a administratorem jest Minister Terytoriów Zamorskich. Od tego czasu wyspa nie posiada formalnie żadnych powiązań z Polinezją Francuską.
PrzypisyEdytuj
- ↑ Zmiany egzonimów na 49 posiedzeniu KSNG
- ↑ Maciej Zych. Osiemdziesiąte pierwsze posiedzenie Komisji Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej. „Polski Przegląd Kartograficzny”. tom 45 (nr 4), s. 400-402, 2013. Polskie Towarzystwo Geograficzne, Oddział Kartograficzny. ISSN 0324-8321.