Zacierp (Drimys Forster & G. Forster) – rodzaj roślin z rodziny winterowatych (Winteraceae). Obejmuje w zależności od ujęcia albo 6[4]–7[5] gatunków, albo ok. 30[6]–40[7]. W pierwszym, węższym ujęciu obejmuje tylko gatunki rosnące w Ameryce Środkowej i Południowej[4], a w szerszym ujęciu także z wysp Oceanii, Australii i południowo-wschodniej Azji, z centrum zróżnicowania na Nowej Gwinei[7]. W węższym ujęciu gatunki z Azji, Australii i Oceanii wyodrębniane są w osobny rodzaj Tasmannia[4].

Zacierp
Ilustracja
Drimys winteri
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

magnoliopodobne

Rząd

kanellowce

Rodzina

winterowate

Rodzaj

zacierp

Nazwa systematyczna
Drimys J.R. Forster et J.G.A. Forster
Charact. Gen. 83. 1 Mar 1776[3]
Typ nomenklatoryczny

D. winteri J. R. et J. G. A. Forster[3]

Synonimy
  • Wintera J. A. Murray[3]
Owoce Drimys winteri

Zacierp Wintera (nazwany tak na cześć Williama Wintera, kapitana podróżującego z Francisem Drakiem w 1578 dookoła świata, który odkrył ten gatunek w rejonie Cieśniny Magellana)[6] jest rośliną użytkową, sadzoną jako ozdobna[4][6], ale też kora i owoce służą do wyrobu tzw. cynamonu magellańskiego, kory Wintera lub magellańskiej, będącej zamiennikiem cynamonu, a kora i żywica stosowana jest leczniczo w przypadku szkorbutu, malarii i dolegliwości przewodu pokarmowego[8]. Kora Drimys granadensis wykorzystywana jest leczniczo w Meksyku[9].

Morfologia edytuj

Drzewa i krzewy o liściach skrętoległych. Kwiaty jedno- lub obupłciowe wyrastają pojedynczo, w pęczkach lub baldachach. Kielich otacza początkowo kulisty pąk kwiatowy i jest zrośnięty, przez rozwijający się kwiat jest rozrywany na 2–3 odpadające działki. Płatki są dwa lub liczniejsze, rzadko zredukowane do jednego lub nawet całkowicie. Słupki są wolne[7].

Systematyka edytuj

Jeden z rodzajów z rodziny winterowatych (Winteraceae).

Wykaz gatunków[5]

Przypisy edytuj

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2021-03-02] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-02] (ang.).
  3. a b c Drimys. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2019-10-31].
  4. a b c d David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 312, DOI10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
  5. a b Drimys. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2019-10-31].
  6. a b c Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 1. Trees and shrubs. London: Macmillan, 2002, s. 60. ISBN 0-333-73003-8.
  7. a b c Drimys J.R. Forst. & G. Forst.. [w:] World Flora Online [on-line]. [dostęp 2019-10-31].
  8. zacierp Wintera, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2019-10-31].
  9. Rośliny kwiatowe. 1, Warszawa: Muza, 1998, s. 30-31, ISBN 83-7079-778-4, OCLC 749836232.