Zatoka szczękowa człowieka

Zatoka szczękowa (łac. sinus maxillaris), zwana też dawniej jamą Highmora – w anatomii człowieka parzysta przestrzeń pneumatyczna mieszcząca się obustronnie w trzonie szczęki. W wymiarze pionowym i strzałkowym ma ponad 3 cm, w płaszczyźnie czołowej 2,5 cm^[1]. Ma ona kształt czterościennej piramidy.

Kości twarzoczaszki strony lewej z widoczną otwartą od strony bocznej zatoką szczękową.

Ściany zatoki szczękowej:^[2]

Ściana przednia zatoki szczękowej – skierowana ku policzkowi i wardze górnej. Znajduje się w niej otwór podoczodołowy. Poniżej niego na wysokości kła ściana przednia tworzy zagłębienie zwane dołem nadkłowym.
Ściana tylna zatoki szczękowej – stanowi ją guz szczęki. Oddzielona jest od ściany bocznej grzebieniem jarzmowo-zębodołowym. Bezpośrednio za guzem szczęki znajduje się dół skrzydłowo-podniebienny i dół podskroniowy.
Strop zatoki szczękowej – stanowi jej ścianę górną. W stropie tym biegnie kostna bruzda podoczodołowa, którą zamyka okostna. Graniczy bezpośrednio z oczodołem, stanowiąc zarazem jego dno.
Dno zatoki szczękowej – czyli ściana dolna jest utworzona przez wyrostek podniebienny szczęki i częściowo przez wyrostek zębodołowy szczęki. Kość tworząca tę ścianę jest zwykle bardzo gruba. Najniższe miejsce dna zatoki odpowiada położeniu pierwszego zęba trzonowego. Do zatoki mogą wnikać korzenie zębów trzonowych i przedtrzonowych.
Podstawa zatoki szczękowej, inaczej ściana przyśrodkowa – znajduje się w niej duży, nieregularny otwór rozwór szczękowy, który łączy zatokę z jamą nosową. Rozwór ten jest znacznie pomniejszony przez otaczające go kości.

Zatoka szczękowa otwiera się do jamy nosowej w przewodzie nosowym środkowym. Ujście jej jest bardzo niekorzystne, gdyż umiejscowione jest tuż przy stropie zatoki. Utrudnia to znacznie drenaż i opróżnianie zatoki z wydzieliny śluzowej lub ropnej.

Pojemność każdej zatoki szczękowej wynosi średnio ok. 24 cm³^[3].

Choroby zatoki szczękowej

Zabiegi wykonywane na zatoce szczękowej

płukanie zatoki szczękowej
operacja Caldwell-Luca
zabiegi endoskopowe zatoki szczękowej – FESS

Zobacz też

Przypisy

↑ H. Feneis, Ilustrowany słownik międzynarodowego mianownictwa anatomicznego, PZWL, Warszawa 1986.
↑ Choroby nosa i zatok przynosowych, A. Krzeski (red.), Wyd. Medyczne Sanmedia, Warszawa 1997.
↑ Anatomia głowy dla stomatologów, W. Łasiński, 1993 rok, s. 67

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

[1] H. Feneis, Ilustrowany słownik międzynarodowego mianownictwa anatomicznego, PZWL, Warszawa 1986.

[2] Choroby nosa i zatok przynosowych, A. Krzeski (red.), Wyd. Medyczne Sanmedia, Warszawa 1997.

[3] Anatomia głowy dla stomatologów, W. Łasiński, 1993 rok, s. 67

[1]

[2]

[3]