Zawidy

wieś w województwie warmińsko-mazurskim

Zawidy (niem. Soweiden) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim, w gminie Reszel.

Zawidy
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 warmińsko-mazurskie

Powiat

kętrzyński

Gmina

Reszel

Liczba ludności (2011)

164[2]

Strefa numeracyjna

89

Kod pocztowy

11-440[3]

Tablice rejestracyjne

NKE

SIMC

0487315

Położenie na mapie gminy Reszel
Mapa konturowa gminy Reszel, po lewej znajduje się punkt z opisem „Zawidy”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Zawidy”
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Zawidy”
Położenie na mapie powiatu kętrzyńskiego
Mapa konturowa powiatu kętrzyńskiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Zawidy”
Ziemia54°01′26″N 21°06′11″E/54,023889 21,103056[1]

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.

Historia edytuj

Wieś założona przed 1346 rokiem. Nazwa wsi pochodzi od pruskiego imienia Sowide (Sovydas), Prusa, który był zasadźcą Zawid. W roku 1346 następny sołtys Konrad Ekardi prosił biskupa warmińskiego o odnowienie przywileju lokacyjnego wsi na prawie chełmińskim. Nowy przywilej dla wsi wydany został 10 lipca 1346 roku. W ramach wsi wyodrębniony został obszar trzech włók na prawie pruskim dla wolnych Prusów. Wolni mieli obowiązek wystawiania służb rycerskich, które uczestniczyły w wojnach w ramach wojska biskupów warmińskich. W tym wypadku na wezwanie burgrabiego z Reszla, który działał w imieniu wójta biskupiego. Później obszar wsi powiększony został o obszar lasu przyznany przez biskupa Henryka Sorboma.

Zawidy nie ucierpiały w czasie wojny 1519-1521, kiedy to zniszczone zostały inne wsie w okolicy Reszla.

W roku 1608 biskup warmiński Szymon Rudnicki wydał przywilej na budowę karczmy w Zawidach Hipolitowi Dittloffowi z Reszla.

W 1783 r. wieś liczyła 43 domy, natomiast w roku 1820 odnotowano w Zawidach 253 mieszkańców. W kolejnym spisie, z roku 1848, we wsi było 339 osób, a w roku 1939 - 336.

Oświata edytuj

Szkoła w Zawidach wymieniana była w roku 1783, a pięć lat później nauczycielem był tu Jerzy Kuhn. Jako wynagrodzenie roczne otrzymywał on 60 talarów rocznie i drewno opałowe oraz od gospodarzy z dwóch wsi dwanaście fur siana, dziewięć korcy żyta i dwanaście wiązek słomy. W roku 1812 wymieniana jest szkoła katolicka oraz szkoła wiejska, królewska. W 1935 r. była to szkoła jednoklasowa z jednym nauczycielem oraz 31 uczniami.

Po II wojnie światowej w Zawidach uruchomiono szkołę podstawową. W roku 1976 była to szkoła czteroklasowa. Po późniejszej likwidacji szkoły dzieci z Zawid dowożone są do szkoły w Reszlu.

Bibliografia edytuj

  • Biskupiec z dziejów miasta i powiatu, Pojezierze, Olsztyn, 1969. (str. 194-195 - opis wsi)
  • "Kętrzyn z dziejów miasta i okolic", "Pojezierze", Olsztyn, 1978. (str. 242 - opis wsi)

Przypisy edytuj

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 159942
  2. Wieś Zawidy w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2019-11-05], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  3. Kod pocztowy Zawidy •• Wyszukiwarka, kody pocztowe, ulice, mapa [online], www.kodypocztowe.info [dostęp 2019-11-05].