Zdrojek błyszczący

Zdrojek błyszczący, z. źródlany (Montia fontana L.) – gatunek rośliny z rodziny zdrojkowatych (Montiaceae), dawniej (np. system Cronquista z 1981) w portulakowatych (Portulacaceae).

Zdrojek błyszczący
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

goździkopodobne

Rząd

goździkowce

Rodzina

zdrojkowate

Rodzaj

zdrojek

Gatunek

zdrojek błyszczący

Nazwa systematyczna
Montia fontana L.
Sp. pl. 1:87. 1753
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Rozmieszczenie geograficzne

edytuj

Gatunek kosmopolityczny[4]. W Polsce współcześnie występuje jedynie w Sudetach na ok. 30 stanowiskach[5].

Morfologia

edytuj
Łodyga
Rozgałęziona, przeświecająca.
Liście
Naprzeciwległe, lancetowate lub łopatkowate,zwężone u nasady[5].
Kwiaty
Białe, zebrane w wierzchotki.
Owoce
Torebki z 2 lub 3 nasionami[5].

Biologia i ekologia

edytuj

Roślina jednoroczna. Rośnie w źródliskach i łęgach podgórskich. Kwitnie od maja do sierpnia. Liczba chromosomów 2n=18 lub 20. Gatunek charakterystyczny górskich źródlisk mszysto-watrobowcowych z podzwiązku Montenion[6].

Zmienność

edytuj

Wyróżniono 4 podgatunki[7]:

Zagrożenia i ochrona

edytuj

Roślina objęta w Polsce ścisłą ochroną gatunkową.

Kategorie zagrożenia gatunku:

Przypisy

edytuj
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Caryophyllales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-09-19] (ang.).
  3. Montia fontana, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  4. Germplasm Resources Information Network (GRIN) [dostęp 2013-09-30]
  5. a b c Z. Sotek, A. Popiela 2001. Zdrojek źródlany. s. 92-93. W: Polska Czerwona Księga Roślin, Kraków 2001. ISBN 83-85444-85-8.
  6. a b Władysław Matuszkiewicz, Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, ISBN 83-01-13520-4, OCLC 749271059.
  7. The Plant List [dostęp 2013-09-30]
  8. Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
  9. Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.
  10. Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.