Zgromadzenie Narodowe (Bułgaria)

Zgromadzenie Narodowe (bułg. Народно събрание, czyli Narodno sybranie) – najwyższy organ władzy ustawodawczej w Bułgarii.

Zgromadzenie Narodowe
Народно събрание
Herb Zgromadzenie Narodowe
Państwo

 Bułgaria

Rodzaj

jednoizbowy

Rok założenia

1879

Kierownictwo
Przewodniczący

Rosen Zhelyazkov (GERB-SDS)

Wiceprzewodniczący
Struktura
Struktura Zgromadzenie Narodowe
Liczba członków

240

Stowarzyszenia polityczne

Koalicja Rządowa (132)

Opozycja (108)

  •      Odrodzenie (37)
  •      DPS (36)
  •      BSPzB (23)
  •      ITN (11)
  •      niezależni (1)
Ordynacja

mieszana

Ostatnie wybory

2 kwietnia 2023

Siedziba
Siedziba Zgromadzenie Narodowe
2 Narodno sabranie Square
Sofia
Strona internetowa
Bułgaria
Godło Bułgarii
Ten artykuł jest częścią serii:
Ustrój i polityka
Bułgarii

Wikiprojekt Polityka

W Republice Bułgarii Zgromadzenie Narodowe stanowi jedyną izbę bułgarskiego parlamentu (unikameralizm). Składa się ono z 240 deputowanych[1], wybieranych w wyborach powszechnych, równych, bezpośrednich i proporcjonalnych, w głosowaniu tajnym (wybory pięcioprzymiotnikowe). Kandydatem na deputowanego może każdy, kto przekroczył 21. rok życia, posiada obywatelstwo wyłącznie bułgarskie oraz nie był karany[2].

Kadencja Zgromadzenia, zgodnie z Konstytucją, trwa cztery lata[3]; rozpoczyna się w dniu pierwszego posiedzenia nowo wybranego Zgromadzenia (które zwołuje prezydent)[4] i trwa do dnia poprzedzającego dzień zebrania się Zgromadzenia następnej kadencji.

Zgromadzenie obraduje ciągle[5], jego obrady są jawne (transmitowane przez radio i telewizję)[6].

Organy Zgromadzenia edytuj

Funkcje i uprawnienia Zgromadzenia edytuj

Zgromadzeniu Narodowemu poświęcone są artykuły 62.-91. Konstytucji; funkcje i uprawnienia Zgromadzenia regulują artykuły 84.-91[8].

Funkcja ustrojotwórcza i ustawodawcza edytuj

Funkcja kreacyjna edytuj

  • powoływanie na stanowiska i zatwierdzanie składu rządu
  • w szczególnym wypadku – prawo do samodzielnego powołania rządu (w przypadku uchwalenia wotum nieufności)
  • wybór i powoływanie na stanowiska m.in. prezesa Narodowego Banku Bułgarskiego
  • ratyfikowanie większości międzynarodowych aktów prawnych (wymienionych w par.1 Art. 85. Konstytucji)
  • podejmowanie uchwały o wypowiedzeniu wojny i warunkach pokoju
  • podejmowanie uchwały o rozmieszczeniu wojsk bułgarskich poza granicami kraju
  • na wniosek prezydenta lub premiera wprowadzenie stanu wojennego lub stanu wyjątkowego w całym kraju
  • rozpisywanie wyborów prezydenckich
  • odznaczanie medalami i orderami

Funkcja kontrolna edytuj


Wielkie Zgromadzenie Narodowe (Konstytuanta) edytuj

Wielkie Zgromadzenie Narodowe (bułg. Велико народно събрание) może być zwołane w przypadku rozwiązania spraw systemowych, takich jak wprowadzenie nowej konstytucji, czy zmiana granicy kraju. Może również, w przypadku niezwołania w tym czasie Zgromadzenia Narodowego, tymczasowo przejąć wszystkie jego kompetencje.

Wielkie Zgromadzenie Narodowe pojawiło się po raz pierwszy w Konstytucji Tyrnowskiej w 1879 roku. Do czasu likwidacji w 1947 roku (Konstytucja Dymitrowa) było zwoływane siedmiokrotnie. W 1990 roku, po upadku systemu komunistycznego, ponownie pojawiło się w ustawodawstwie bułgarskim.

W skład Wielkiego Zgromadzenia Narodowego wchodzi 400 deputowanych, wybieranych w wyborach powszechnych. Ustawy przedstawiane przed Konstytuantą wchodzą w życie, jeśli za ich wprowadzeniem zagłosuje 2/3 deputowanych w trzech głosowaniach odbywających się w różnych dniach.

Ostatnia sesja Wielkiego Zgromadzenia Narodowego trwała od 10 lipca 1990 do 12 lipca 1991 roku. Jej owocem jest obecna Konstytucja.

Budynek edytuj

 
Budynek Zgromadzenia Narodowego.

Obecny budynek, w którym obraduje Zgromadzenie Narodowe, mieści się przy ulicy Zgromadzenia Narodowego 2 w Sofii. Został zbudowany w latach 1884-1886. Jego projektantem był znany architekt Konstantin Jovanović, absolwent uczelni technicznych w Austrii i Szwajcarii, także twórca budynku serbskiego parlamentu. Wygląd zewnętrzny oraz wyposażenie są utrzymane w stylu neorenesansowym.

Przypisy edytuj

Linki zewnętrzne edytuj