Administratura apostolska Atyrau
Administratura apostolska Atyrau (łac. Apostolica Administratio Atirauensis; kaz. Атырау қаласының апостолдық басқармасы; ros. Апостольская администратура Атырау) – administratura apostolska dla katolików obrządku łacińskiego metropolii Astany w Kazachstanie, utworzona 7 lipca 1999 przez Jana Pawła II. Obejmuje terytorium zachodniego Kazachstanu (736 612 km²), które zamieszkuje przeszło 2,5 mln ludzi. Liczbę katolików szacuje się na około 2 700[1].
 Kościół Przemienienia Pańskiego w Atyrau (siedziby administratury) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Siedziba |
Atyrau |
| Data powołania |
7 lipca 1999 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Metropolia | |
| Kościół parafialny | |
| Administrator apostolski |
ks. Peter Sakmár (sede vacante et ad nutum Sanctae Sedis Atyrau) |
| Biskup senior |
ks. Dariusz Buras |
| Dane statystyczne (2023) | |
| Liczba wiernych • odsetek wiernych |
2700 |
| Liczba kapłanów • w tym diecezjalnych • w tym zakonnych |
12 |
| Liczba osób zakonnych |
4 (sióstry zakonne) |
| Liczba parafii |
7 |
| Liczba klasztorów |
2 |
| Powierzchnia |
736 612 km² |
Położenie na mapie Kazachstanu  | |
 47°07′N 51°53′E/47,116667 51,883333
| |
| Strona internetowa | |
Historia edytuj
Struktury kościelne edytuj
W Kazachstanie struktury kościelne mogły rozwinąć się dopiero po upadku komunizmu. 13 kwietnia 1991[2] została utworzona Administratura Apostolska dla Kazachstanu i Środkowej Azji.
7 lipca 1999[3] dekretem Kongregacji ds. Ewangelizacji Narodów Kazachstan został podzielony na cztery jednostki kościelne: diecezję w Karagandzie i trzy administratury apostolskie: w Astanie, Ałmaty i Atyrau.
Kolejna reorganizacja struktur katolickich diecezji w Kazachstanie z 17 maja 2003 doprowadziła do powstania archidiecezji Najświętszej Marii Panny w Astanie, której podlegają: diecezja Karagandy, diecezja Świętej Trójcy w Ałmaty, oraz właśnie administratura apostolska w Atyrau[4].
W 1978 na terenie zachodniego Kazachstanu istniała do 1999 tylko jedna parafia – w Aktjubińsku oraz oddalony od niej o 100 km dom modlitwy w Chromtau. Pracował tu jeden ksiądz. W 1999[5] powstała parafia w Atyrau, następnie w 2003 została założona parafia w Uralsku. W 2004 zarejestrowano parafie w Chromtau i Kulsarach, zaś parafię w Aktau w 2007. Dnia 19 marca 2021 została utworzona przez Petera Sakmára parafia w Aksaj.
Administratorzy edytuj
Pierwszym Administratorem apostolskim dla Zachodniego Kazachstanu nad Morzem Kaspijskim 7 lipca 1999, papież Jan Paweł II mianował ks. Janusza Kaletę, który 15 września 2006 został mianowany biskupem przez Benedykta XVI[6]. Ten sam papież 5 lutego 2011 mianował go ordynariuszem diecezji Karagandy, jednocześnie pozostawiając go tymczasowo na stanowisku administratora Atyrau[7].
7 grudnia 2012 na stanowisku administratora apostolskiego Atyrau zastąpił go ks. Adelio Dell’Oro – jednocześnie mianowany biskupem tytularnym Castulo[8]. Jednak 31 stycznia 2015, po dwóch latach pracy w administraturze, został mianowany biskupem diecezjalnym diecezji Karaganda.
16 maja 2015 papież Franciszek mianował ks. Dariusza Burasa – administratorem apostolskim[9][10][11], który pełnił tę funkcję do 8 grudnia 2020.
8 grudnia 2020 papież Franciszek mianował ks. Petera Sakmára administratorem apostolskim sede vacante et ad nutum Sanctae Sedis Atyrau[12].
Duszpasterstwo edytuj
Obecnie w 2023 na terytorium Administratury posługę duszpasterską sprawuje 12 księży[13]: sześciu Polaków w tym: czterech z diecezji tarnowskiej[14][15], dwóch z archidiecezji warszawskiej, i jeden z archidiecezji lubelskiej. Ponadto trzech Słowaków; Filipińczyk; Kazach[16]; Białorusin, który przyjął święcenia w archidiecezji warszawskiej (po seminarium Redemptoris Mater).
29 czerwca 2020 w Opolu został wyświęcony diakon stały Jerzy Demski[17], który w październiku 2020 został inkardynowany do administratury apostolskiej Atyrau.
Obecnie posługuje tu 4 sióstr zakonnych: wszystkie to elżbietanki (Atyrau, Uralsk).
Specyficzną rolę w działalności poszczególnych parafii pełnią należący do neokatechumenatu. W Aktau od 2007 roku posługują świeckie wolontariuszki, a w Aktobe świeckie rodziny misyjne z Hiszpanii, Włoch i Polska wraz z dziećmi. Także w czasie wakacyjnym przybywają wolontariusze świeccy (Atyrau, Chromtau, Uralsk), m.in. z Diakonii Misyjnej Ruchu Światło Życie, czy młodzież stowarzyszona z ojcami salwatorianami, a także klerycy z Polski.
Oprócz sprawowania liturgii i przygotowywania do sakramentów poszczególne parafie podejmują różnego rodzaju inicjatywy duszpasterskie i charytatywne, m.in. katechezy neokatechumenalne, kursy językowe, chóry i zespoły muzyczne, prowadzenie ośrodka Caritas.
Od 19 października 2018 w Atyrau pracuje wolontariuszka ze Słowacji – Eva Krajčovičová, która jest odpowiedzialna za Caritas w administraturze. 7 lipca 2022 do Atyrau przybyła ze Słowacji – Eva Lesnická, która od 20 sierpnia 2022 posługuje w Parafii Miłosierdzia Bożego w Kulsarach.
Ponadto w ostatniej historii w AAA pracowali także:
od 23 października 2019 do 1 grudnia 2022 w Kulsarach zakonnik z Towarzystwa Chrystusowego dla Polonii Zagranicznej (chrystusowiec);
od 13 września 2021 do 18 sierpnia 2023 w Atyrau, pochodząca z Polski, misjonarka Oktawia Galbierska;
od września 2018 do 1 września 2023, a w ostatnim czasie w Aksaj posługiwał filipiński zakonnik ze wspólnoty Kanoników Regularnych Pana Jezusa;
od 20 września 2018 do 5 września 2023 w Chromtau posługiwały siostry ze Wspólnoty Sióstr Uczennic Krzyża[18].
Administratorzy edytuj
Parafie edytuj
- Aktobe – Parafia Dobrego Pasterza (od 1978)
- Atyrau – Parafia Przemienienia Pańskiego (od 1999)
- Uralsk – Parafia Najświętszej Maryi Panny Nieustającej Pomocy (od 2003)
- Chromtau – Parafia Świętej Rodziny (od 2004)
- Kulsary – Parafia Miłosierdzia Bożego (od 2004)
- Aktau – Parafia Najświętszego Serca Pana Jezusa (od 2007)
- Aksaj – Parafia Świętego Józefa (od 2021)
Zgromadzenia zakonne edytuj
Żeńskie edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Apostolic Administration or Atyrau [online], Catholic-Hierarchy.org [dostęp 2019-03-11].
- ↑ Karaganda (Diocese) [Catholic-Hierarchy] [online], www.catholic-hierarchy.org [dostęp 2023-09-12].
- ↑ Atyrau (Apostolic Administration) [Catholic-Hierarchy] [online], www.catholic-hierarchy.org [dostęp 2023-09-12].
- ↑ Reorganizacja jurysdykcji Kościoła w Kazachstanie [online], press.vatican.va [dostęp 2003-05-17] (wł.).
- ↑ Misje Diecezji Tarnowskiej [online], misje-archiwum.diecezja.tarnow.pl [dostęp 2018-10-25] [zarchiwizowane z adresu 2018-10-25].
- ↑ Anulacje i powołania (kontynuacja), 15.09.2006. radiovaticana.va, 2006-09-15.
- ↑ Zmiany personalne w Kościele w Kazachstanie. radiovaticana.va, 5 lutego 2011. [dostęp 2016-04-25].
- ↑ Ks. Adelio Dell’Oro – administratorem apostolskim Atyrau i biskupem tytularnym ''Castulo'' [online], press.vatican.va [dostęp 2012-12-07] (wł.).
- ↑ Odwołania i Powołania, 16-05-2015 [online], press.vatican.va [dostęp 2015-05-16] (wł.).
- ↑ Instytut Gość Media, Nominacje dla Kazachstanu, „tarnow.gosc.pl”, 16 maja 2015 [dostęp 2018-10-13].
- ↑ Polak został administratorem apostolskim w Kazachstanie, „Pch24.pl” [dostęp 2018-10-13] (pol.).
- ↑ vatican.va: Rinuncia e nomina dell’Amministratore Apostolico ad nutum Sanctae Sedis di Atyrau. [dostęp 2020-12-08]. (wł.).
- ↑ Ks Stanisław Wojdak, Dzień radości – jubileusz w Atyrau [online], Portal Diecezji Tarnowskiej [dostęp 2019-11-10] (pol.).
- ↑ Kazachstan – Misje Diecezji Tarnowskiej [online], Portal Diecezji Tarnowskiej [dostęp 2019-05-22] [zarchiwizowane z adresu 2018-11-14].
- ↑ E. Biedroń, Misja Kazachstan [online], Portal Diecezji Tarnowskiej [dostęp 2019-04-07] (pol.).
- ↑ Pierwszy miejscowy kapłan z Kazachstanu [online], pdpa.missio.org.pl [dostęp 2019-05-22] [zarchiwizowane z adresu 2019-08-03].
- ↑ W uroczystość świętych Apostołów Piotra i Pawła Diakon Jerzy Demski przyjął święcenia diakonatu stałego (artykuł w Gościu Niedzielnym) [online], Parafia pw. św. Jana Chrzciciela w Łącku [dostęp 2020-11-03] [zarchiwizowane z adresu 2021-11-06] (pol.).
- ↑ Kompania, Chromtau, Kazachstan, Dom z kaplicą pw. Świętego Archanioła Rafała [online], Uczennice Krzyża.pl [dostęp 2018-10-31] [zarchiwizowane z adresu 2018-11-01] (pol.).
- ↑ Z Atyrauskiej Wspólnoty w Kazachstanie [online], Zgromadzenia Sióstr Św. Elżbiety, 12 grudnia 2012 [dostęp 2018-10-13] [zarchiwizowane z adresu 2018-10-21] (pol.).
- ↑ Wspomnienia z Kazachstanu. Cz. II ost. Uralsk. Atyrau. [online], Diakonia Misyjna Ruchu Światło – Życie, 1 lutego 2010 [dostęp 2020-09-26].
- ↑ Kazachstan [online], Siostry Elżbietanki Prowincja Poznańska [dostęp 2019-11-07] [zarchiwizowane z adresu 2019-11-07].
- ↑ Adam Hulin, Kazachstan [online], Elżbietanki Katowice [dostęp 2020-09-26] (pol.).
- ↑ Elżbietanki – Zgromadzenie Sióstr św. Elżbiety [online], Elżbietanki Katowice [dostęp 2020-09-26] (pol.).
Linki zewnętrzne edytuj
- Oficjalna strona Kościoła Katolickiego w Kazachstanie (pol. • ang. • ros. • niem.)
- Administratura apostolska Atyrau [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2020-12-08] (ang.).
- Administratura apostolska Atyrau w bazie gcatholic.org (ang.) [dostęp 08.12.2020]
- Podział administracyjny Kościoła katolickiego w Kazachstanie