Aero L-39 Albatros

czechosłowacki samolot odrzutowy

L-39 Albatrosodrzutowy samolot szkoleniowy produkcji czechosłowackiej firmy Aero Vodochody, wprowadzony do użytku na przełomie lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych XX wieku, w celu zastąpienia swego poprzednika, Aero L-29 Delfin.

L-39C Albatros
Ilustracja
Dane podstawowe
Państwo

Czechosłowacja, Czechy

Producent

Aero Vodochody

Typ

samolot szkolno-treningowy

Konstrukcja

duralowa, półskorupowa

Załoga

dwie osoby

Historia
Data oblotu

4 listopada 1968

Lata produkcji

19711999

Dane techniczne
Napęd

silnik odrzutowy Progress AI-25TL

Ciąg

1687 daN

Wymiary
Rozpiętość

9,46 m

Długość

12,13 m

Wysokość

4,77 m

Powierzchnia nośna

18,8 m²

Masa
Własna

3565 kg

Użyteczna

1535 kg

Startowa

5100 kg

Uzbrojenia

1100 kg

Zapas paliwa

1255 l

Osiągi
Prędkość maks.

750 km/h

Prędkość przelotowa

680 km/h

Prędkość minimalna

175 km/h

Prędkość wznoszenia

22 m/s

Pułap

11 500 m

Zasięg

1100 km

Dane operacyjne
Uzbrojenie
1 działko 23 mm GSz-23
pociski powietrze-powietrze K-13
karabin maszynowy kal. 7,62 mm
4 bomby lub bomby kasetowe
4 wyrzutnie pocisków rakietowych
Wyposażenie dodatkowe
dodatkowe 2 zbiorniki paliwa na podwieszeniach zewnętrznych o pojemności 350 l
Użytkownicy
Rzuty
Rzuty samolotu

Pierwszy lot samolotu L-39 odbył się 4 listopada 1968 r., a od 1971 wszedł do służby jako samolot szkoleniowy w Związku Radzieckim, Czechosłowacji i innych krajach Układu Warszawskiego (z wyjątkiem Polski). Samolot jest lub był użytkowany przez siły powietrzne ponad trzydziestu krajów, jako samolot służący szkoleniu podstawowemu i zaawansowanemu, a także jako lekki samolot szturmowy.

Typ ten później rozwinięto i produkowano do roku 1999 jako Aero L-59 Super Albatros, a jego najnowszą wersją jest nadal produkowany L-159.

Wersje

edytuj
 
Węgierski Aero L-39ZO Albatros na wystawie Air Show 2007
 
Słowacki Aero L-39ZA na wystawie Radom Air Show 2005
 
L-39 należący do cywilnej grupy akrobacyjnej Breitling Jet Team. Maszyna nosi nowe malowanie z roku 2010.
 
Aero L-39 w Technik Museum Sinsheim
  • L-39Cwersja szkolna bez uzbrojenia,
  • L-39V – jednoosobowa wersja służąca do holowania sztucznych celów,
  • L-39ZOlekki samolot szturmowy z wzmocnionymi skrzydłami i czterema pylonami na uzbrojenie,
    • L-39ZA – znacznie rozszerzona wersja L-39 ZO, wyposażona w mocniejsze podwozie, mogąca przenosić więcej uzbrojenia, a także posiadająca 23 mm, dwulufowe działko GSz-23L z magazynkiem 150 naboi;
  • L-39NG – maszyna oblatana 14 września 2015 roku[1]. Samolot wyposażony jest w nowy silnik Williams International FJ44-4M o ciągu 16,87 kN. W kabinie umieszczono nowy wielofunkcyjny wyświetlacz ciekłokrystaliczny firmy Genesys Aerosystems i wyświetlacz przyzierny SPEEL Praha. Zmianie uległa konstrukcja skrzydeł. Zrezygnowano z charakterystycznych dla tej maszyny dodatkowych zbiorników paliwa umieszczonych na końcach skrzydeł na rzecz nowych zbiorników umieszczonych wewnątrz skrzydeł. Publicznie maszynę po raz pierwszy zaprezentowano w dniach 19 - 20 września 2015 roku w Ostrawie na odbywających się tam Dniach NATO[2]. 22 grudnia 2018 roku, w powietrze po raz pierwszy wzbiła się wersja L-39NG w ostatecznym wariancie produkcyjnym. Od prototypów różni się konstrukcją osłony kabiny, jednoczęściową w miejsce poprzedniej, dzielonej na trzy. Zmodyfikowanymi wlotami powietrza do silnika oraz nowym płatem z wewnętrznymi zbiornikami paliwa[3]. 18 września 2020 roku, producent wraz ze strategicznym partnerem Omniool, poinformowali o otrzymaniu przez L-39NG certyfikatu typu. Certyfikat został wydany przez Wojskowy Urząd Lotnictwa Ministerstwa Obrony Republiki Czeskiej, jest on akceptowany przez władzę wojskowe wszystkich państw NATO oraz Unii Europejskiej[4]. 15 lutego 2021 roku, czeska grupa inwestycyjna Omnipol, podała do publicznej wiadomości informacje o sprzedaży tuzina maszyn L-39NG do Wietnamu. W ramach zawartego kontraktu, obok dwunastu samolotów, strona czeska zobowiązała się do przeszkolenia wietnamskiego personelu naziemnego i latającego w obsłudze i eksploatacji maszyn oraz dostarczenia części zamiennych, sprzętu do szkolenia naziemnego, wsparcia logistycznego oraz dostawy systemów lotniskowych do obsługi naziemnej[5]. Senegal zakupił w kwietniu 2018 roku cztery egzemplarze lekkich samolotów szkolno-treningowych L-39NG w wersji lekkiej maszyny uderzeniowej[6].
  • L-139 – L-39C wyposażony w zachodnią awionikę i silnik Garrett TFE731. Samolot odbył pierwszy lot w roku 1993
  • L-159/A – najnowsza wersja Albatrosa nosząca nazwę Alca "Advanced Light Combat Aircraft" stworzony wspólnie przez amerykańskie biura konstrukcyjne m.in. Boeing, samolot otrzymał nowoczesną w pełni elektroniczną awionikę, powiększone zbiorniki paliwa, nowszy i mocniejszy silnik Honeywell F-124-GA-100 oraz nowy radar dopplerowski Galileo Grifo.
  • L-159T1/B – wersja L-159A przebudowana z wersji jednomiejscowej na dwumiejscową, tworząc samolot treningu zaawansowanego.

Użytkownicy samolotu

edytuj

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. L-39NG oblatany, „Lotnictwo”, nr 11 (2015), s. 6, ISSN 1732-5323
  2. Mariusz Cielma, Michał Gajzler, Dnia NATO w Ostrawie, „Nowa Technika Wojskowa ”, nr 11 (2015), s. 20-22, ISSN 1230-1655
  3. Przedseryjny L-39NG oblatany, „Lotnictwo”, nr 1-2 (2019), s. 7, ISSN 1732-5323
  4. Certyfikat dla L-39NG, „Lotnictwo”, nr 10 (2020), s. 9, ISSN 1732-5323
  5. Kontrakt na L-39NG dla Wietnamu, „Lotnictwo”, nr 3 (2021), s. 5, ISSN 1732-5323
  6. Pierwszy L-39NG dla Senegalu oblatany - Defence24 [online], www.defence24.pl [dostęp 2021-03-27].
  7. Michał Gajzler. Agresorzy – prywatne siły powietrzne. „Nowa Technika Wojskowa”. Nr 5/2020, s. 51-57, maj 2020. Warszawa: Magnum X. 

Linki zewnętrzne

edytuj