Antoni Buckiewicz

polski pilot wojskowy

Antoni Buckiewicz (ur. 24 maja 1887 w majątku Bednarówka na Podolu, zm. 26 maja 1954) – pułkownik pilot inżynier Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Antoni Buckiewicz
Ilustracja
pułkownik pilot pułkownik pilot
Data i miejsce urodzenia

24 maja 1887
Bednarówka na Podolu

Data i miejsce śmierci

26 maja 1954
Pointe-Claire

Przebieg służby
Siły zbrojne

Armia Imperium Rosyjskiego
Wojsko Polskie
Polskie Siły Zbrojne

Formacja

Carskie Siły Powietrzne
Lotnictwo Wojska Polskiego
RAF

Jednostki

11 eskadra wywiadowcza
1 pułk lotniczy

Stanowiska

dowódca pułku lotniczego

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa

Odznaczenia

Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Medal Lotniczy Złoty Krzyż Zasługi (II RP) Odznaka Honorowa Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej Komandor Orderu Korony Rumunii Order Świętej Anny IV klasy (Imperium Rosyjskie) Cesarski i Królewski Order Świętego Stanisława III klasy (Imperium Rosyjskie)
Wizyta w Polsce brytyjskiego podsekretarza do spraw lotnictwa Williama Brauckera - Antoni Buckiewicz 1. z lewej; listopad 1924

Życiorys

edytuj

Urodził się w rodzinie Bolesława i Ksawery z Dunin-Sulgustowskich. W Kamieńcu ukończył gimnazjum klasyczne. Studiował w Belgii w Glons-Liège, a po ich ukończeniu uzyskał dyplom inżyniera technologa. 5 września 1907 powrócił w rodzinne strony, gdzie przez rok służył w Grodzieńskim Gwardyjskim Pułku Huzarów. W 1908 zdał egzamin i otrzymał awans na stopień chorążego[1].

28 lipca 1914 otrzymał powołanie do służby wojskowej podczas której początkowo pełnił służbę w sztabie gen. Zielińskiego, a następnie na własną prośbę 20 sierpnia został przeniesiony celem dalszego pełnienia służby w 4 Pułku Huzarów Marianopolskich, w którym pełnił stanowisko dowódcy plutonu i z którym walczył na Froncie Wschodnio-Pruskim. Za męstwo i odwagę został odznaczony m.in. Orderem św. Anny IV klasy, Orderem św. Stanisława III klasy oraz otrzymał awans na stopień podporucznika[1].

5 października 1915 otrzymał przeniesienie do 7 korpuśnego oddziału lotniczego w którym pełnił obowiązki na stanowisku obserwatora. W Sewastopolu uczęszczał do Szkoły Pilotów, a po jej ukończeniu w dniu 22 grudnia 1917 uzyskał dyplom pilota wojskowego[1]. Podczas Ofensywy Kiereńskiego pełnił służbę w 2 Oddziale Lotniczym, a później w 3 Syberyjskim Oddziale Lotniczym[1]. Był inicjatorem działań mających na celu zorganizowanie polskiej eskadry lotniczej, jednak zamierzenia te zostały udaremnione przez podejście wojsk niemieckich pod Kijów. 20 grudnia 1918 wstąpił do odrodzonego Wojska Polskiego, do I Lotniczego Baonu Uzupełnień stacjonującego w Warszawie[2].

15 stycznia 1919 otrzymał skierowanie do 11 eskadry wywiadowczej na stanowisko pilota, a podczas wojny polsko-bolszewickiej od lutego 1919 dowodził eskadrą. Z eskadrą wyruszył w kwietniu na Front Litewsko-Białoruski, a w sierpniu na Front Mazowiecki. Wykorzystał swoje doświadczenie oraz umiejętności i opracował instrukcję „Służba lotnicza w polu”, która normowała zasady działania eskadr oraz była zalążkiem regulaminu działania lotnictwa[2]. 13 stycznia 1920 objął dowództwo IV Grupy Lotniczej na Froncie Pomorskim. Od marca 1920 dowódca I Grupy Lotnictwa Wielkopolskiego oraz jednocześnie szef Lotnictwa Frontu Południowego[2]. Podczas bitwy warszawskiej w sierpniu 1920 roku został szefem lotnictwa 5 Armii. 20 października 1920 otrzymał awans na stopień podpułkownika[2].

22 listopada 1921 został wyznaczony na komendanta Oficerskiej Szkoły Obserwatorów Lotniczych w Toruniu[2]. W 1921 stanął na czele I dywizjonu wchodzącego w skład 1 pułku lotniczego w Warszawie. Od 11 marca 1922 roku do maja 1926 dowodził 1 pułkiem lotniczym[3], a następnie przekazał obowiązki dowódcy płk. pil. Janowi Sendorkowi[2]. 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 4. lokatą w korpusie oficerów aeronautycznych[4].

31 marca 1924 został mianowany pułkownikiem ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1923 i 2. lokatą w korpusie oficerów aeronautycznych[5][2]. Z dniem 1 marca 1925 roku został zatwierdzony na stanowisku dowódcy pułku[6]. Z dniem 29 lutego 1928 roku został przeniesiony w stan spoczynku w następstwie „stwierdzonej przez komisję superrewizyjną utraty zdolności fizycznej” i jednocześnie uzyskania prawa do pełnego uposażenia emerytalnego[7]. Mieszkał w Warszawie[8]. W 1934 pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr I. Był wówczas „przewidziany do użycia w czasie wojny”[9].

We wrześniu 1939 jako ochotnik zgłosił się do służby w lotnictwie. Przez Rumunię przedostał się do Francji, gdzie został przydzielony do sztabu gen. Władysława Sikorskiego[2]. W czasie II wojny światowej służył jako pilot w Royal Air Force, jednak nie przydzielono mu dowództwa nad żadną jednostką bojową. Posiadał numer służbowy RAF P-1050[10]. Po wojnie wyemigrował do Kanady. Pracował na własnej farmie, a następnie mieszkał w Ottawie i Montrealu[2]. Zmarł 26 maja 1954. Został pochowany na Cmentarzu Weteranów National Field of Honour w Pointe-Claire[11][12].

Ordery i odznaczenia

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c d Zieliński i Wójcik 2005 ↓, s. 29.
  2. a b c d e f g h i j k l Zieliński i Wójcik 2005 ↓, s. 30.
  3. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 848, 861.
  4. Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 243 tu podano, że urodził się 24 maja 1887 roku.
  5. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 32 z 2 kwietnia 1924 roku, s. 166.
  6. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 42 z 10 kwietnia 1925 roku, s. 197.
  7. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 28 stycznia 1928 roku, s. 27.
  8. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 883.
  9. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 347, 851.
  10. Krzystek 2012 ↓, s. 116.
  11. Groby żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych. biulpol.net. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-10-09)].
  12. Col Antoni Buckiewicz (1887–1954) [online], www.findagrave.com [dostęp 2022-02-19] (ang.).
  13. Ze złotej księgi walecznych czynów żołnierzy w wojnie polsko-rosyjskiej 1919–20 roku. „Żołnierz Polski”. Nr 35 (366), s. 8, Rok V. 1923. 
  14. Buckiewicz Antoni. listakrzystka.pl. [dostęp 2020-04-09]. (pol.).
  15. M.P. z 1925 r. nr 241, poz. 989 „za zasługi, położone na polu zorganizowania lotnictwa wojskowego”.
  16. Piętnastolecie L. O. P. P.. Warszawa: Wydawnictwo Zarządu Głównego Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej, 1938, s. 280.
  17. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 11 listopada 1928 roku, s. 436.

Bibliografia

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj