Wikipedia

Bambusowiec chiński

Bambusowiec chiński[10] (Rhizomys sinensis) – gatunek ssaka z podrodziny bambusowców (Rhizomyinae) w obrębie rodziny ślepcowatych (Spalacidae).

Bambusowiec chiński
Rhizomys sinensis[1]
J. E. Gray, 1831[2]
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Nadgromada

żuchwowce

Gromada

ssaki

Infragromada

łożyskowce

Rząd

gryzonie

Podrząd

Supramyomorpha

Infrarząd

myszokształtne

Nadrodzina

myszowe

Rodzina

ślepcowate

Podrodzina

bambusowce

Plemię

Rhizomyini

Rodzaj

bambusowiec

Gatunek

bambusowiec chiński

Synonimy
Podgatunki
  • R. s. sinensis J.E. Gray, 1831
  • R. s. davidi O. Thomas, 1911
  • R. s. pediculus Wang, 2003[7]
  • R. s. reductus Dao & Cao, 1990[8]
  • R. s. vestitus Milne-Edwards, 1871
  • R. s. wardi O. Thomas, 1921
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[9]

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Zasięg występowania edytuj

Bambusowiec chiński występuje w południowej Azji zamieszkując w zależności od podgatunku[11]:

  • R. sinensis sinensis – południowo-wschodni Junnan, Kuangsi i Guangdong (południowa Chińska Republika Ludowa).
  • R. sinensis davidi – południowe Chongqing, południowe Hubei, Anhui, Zhejiang, południowe Kuejczou, Hunan, Jiangxi, Fujian i północno-wschodni Guangdong (środkowa i południowo-wschodnia Chińska Republika Ludowa).
  • R. sinensis pediculus – zachodni Junnan (południowo-zachodnia Chińska Republika Ludowa).
  • R. sinensis reductus – północny Wietnam.
  • R. sinensis vestitus – południowe Gansu, południowe Shaanxi, Syczuan, północny Chongqing i północne Hubei (środkowa Chińska Republika Ludowa).
  • R. sinensis wardi – północno-zachodni Junnan (południowo-zachodnia Chińska Republika Ludowa) i północna Mjanma.

Taksonomia edytuj

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1831 roku angielski zoolog John Edward Gray nadając mu nazwę Rhizomys sinensis[2]. Holotyp pochodził z pobliża Guangzhou, w Guangdongu, w Chinach[12].

We wcześniejszych ujęciach systematycznych traktowany jako członek podrodzaju Rhizomys, ale analizy filogenetyczne wykazały, że wszystkie istniejące gatunki z rodzaju Rhizomys są bardzo blisko spokrewnione[13][11]. Podgatunek wardi był potraktowany jako odrębny gatunek z formą neowardi jako nowym podgatunkiem[11]. Podgatunek vestitus również bywa też traktowany jako odrębny gatunek[11]. Te podejście nie zostały przyjęte w niedawnym przeglądzie taksonomicznym, ale obecność wielu gatunków w obrębie tego, co jest obecnie uznawane za S. sinensis, wydaje się prawdopodobna[11]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World rozpoznają sześć podgatunków[11].

Etymologia edytuj

  • Rhizomys: gr. ῥιζα rhiza „korzeń”; μυς mus, μυος muos „mysz”[14].
  • sinensis: nowołac. Sinensis „chiński”, od Sina „Chiny”, od późnołac. Sinae „chiński”, od gr. Σιναι Sinai „chiński”[15].
  • davidi: Jean Pierre Armand David (1826-1900), francuski misjonarz z Chin w latach 1858–1874, przyrodnik[16].
  • pediculus: łac. pediculus „stópka”, od pes, pedis „stopa”, od gr. πους pous, ποδος podos „stopa”; łac. przyrostek zdrabniający -ulus[17].
  • reductus: łac. reductus „odległy, daleki”, od reducere „odprowadzić z powrotem”[15].
  • vestitus: łac. vestitus „ubrany, strojny”, od vestire „ozdobić”, od vestis „część garderoby, odzież”[15].
  • wardi: kpt. Francis Kingdon Ward (1885–1958) British Army, angielski botanik, podróżnik, kolekcjoner, pisarz[18].

Morfologia edytuj

Długość ciała (bez ogona) 216–450 mm, długość ogona 50–96 mm; masa ciała 1,9 kg[19].

Przypisy edytuj

  1. ↑ Rhizomys sinensis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. ↑ a b J.E. Gray. Characters of three new genera, including two new species of Mammalia from China. „Proceedings of the Committee of Science and Correspondence of the Zoological Society of London”. 1, s. 95, 1831. Zoological Society of London. (ang.). 
  3. ↑ R. Swinhoe. Catalogue of the mammals of China (south of the river Yangtsze) and of the island of Formosa. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1870, s. 637, 1870. (ang.). 
  4. ↑ J.P.A. David. Rapport a dressé a mm. les proesseurs-administrateurs du Muséum d’Histoire Naturelle. „Nouvelles archives du Muséum d’histoire naturelle”. 7, s. 92, 1871. (fr.). 
  5. ↑ O. Thomas. Mammals collected in the Provinces of Kan-su and Sze-chwan, western China, by Mr. Malcolm Anderson, for the Duke of Bedford’s exploration of eastern Asia. „Abstracts of the Proceedings of the Zoological Society of London”. 90, s. 5, 1911. (ang.). 
  6. ↑ O. Thomas. On small mammals from the Kachin Province, northern Burma. „Journal of the Bombay Natural History Society”. 21 (3), s. 504, 1921. (ang.). 
  7. ↑ a b Y. Wang: A complete checklist of mammal species and subspecies in China. A taxonomic and geographic reference. Beijing: China Forestry Publishing House, 2003, s. 1–394.
  8. ↑ V.T. Dao & S.V. Cao. Six new Vietnamese rodents. „Mammalia”. 54 (2), s. 234, 1990. DOI: 10.1515/mamm-1990-0207. (ang.). 
  9. ↑ D. Lunde, K. Aplin & G. Musser, Rhizomys sinensis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2021-2 [dostęp 2021-11-05] (ang.).
  10. ↑ Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 231. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  11. ↑ a b c d e f C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 326. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
  12. ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Rhizomys sinensis. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-11-05].
  13. ↑ R. López-Antoñanzas, L.J. Flynn & F. Knoll. A comprehensive phylogeny of extinct and extant Rhizomyinae (Rodentia): evidence for multiple intercontinental dispersals. „Cladistics”. 29 (3), s. 247–273, 2013. DOI: 10.1111/j.1096-0031.2012.00426.x. (ang.). 
  14. ↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 608, 1904. (ang.). 
  15. ↑ a b c The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).
  16. ↑ Beolens, Watkins i Grayson 2009 ↓, s. 315–316.
  17. ↑ Edmund C. Jaeger, Source-book of biological names and terms, wyd. 1, Springfield: Charles C. Thomas, 1944, s. 164, OCLC 637083062 (ang.).
  18. ↑ Beolens, Watkins i Grayson 2009 ↓, s. 438.
  19. ↑ R. Norris: Family Spalacidae (Muroid Mole-rats). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 134–135. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).

Bibliografia edytuj

  • B. Beolens, M. Watkins & M. Grayson: The Eponym Dictionary of Mammals. Baltimore: The Johns Hopkins University Press, 2009, s. 1–567. ISBN 978-0-8018-9304-9. (ang.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bambusowiec_chiński&oldid=70999462”