Beatrycze (królowa Holandii)

Emerytowana królowa
(Przekierowano z Beatrix (królowa Holandii))

Beatrycze, właśc. Beatrix Wilhelmina Armgard van Oranje-Nassau, z rodu Oranje-Nassau (ur. 31 stycznia 1938 w Baarn) – królowa Niderlandów od 1980 do 2013. Tron po niej przejął jej syn Wilhelm-Aleksander, który jest pierwszym królem Holandii od 123 lat. Po abdykacji była królowa nosi ponownie tytuł Księżniczki Niderlandów[1].

Beatrycze
Ilustracja
ilustracja herbu
Faksymile
Królowa Niderlandów
Okres

od 30 kwietnia 1980
do 30 kwietnia 2013

Koronacja

30 kwietnia 1980

Poprzednik

Juliana Oranje-Nassau

Następca

Wilhelm-Aleksander

Dane biograficzne
Dynastia

Oranje-Nassau

Data i miejsce urodzenia

31 stycznia 1938
Baarn

Ojciec

Bernhard Lippe-Biesterfeld

Matka

Juliana Oranje-Nassau

Mąż

Claus Amsberg

Dzieci

Wilhelm Aleksander, Jan Friso, Konstantyn

Odznaczenia
Krzyż Wielki Orderu Wojskowego Wilhelma (Holandia) Kawaler Krzyża Wielkiego Orderu Lwa Niderlandzkiego (Holandia) Rycerz Krzyża Wielkiego Orderu Oranje-Nassau (Holandia) Order Lwa Złotego (Nassau) Krzyż Wielki Orderu Domowego Orańskiego (Holandia) Komandor Orderu Złotej Arki (Holandia) Klasa Specjalna Odznaki Honorowej za Zasługi Krzyż Wielki I Klasy Odznaki Honorowej za Zasługi Wielka Wstęga Orderu Leopolda (Belgia) Order Stara Płanina (Bułgaria) Wielki Łańcuch Orderu Krzyża Południa (Brazylia) Łańcuch Orderu Zasługi (Chile) Order Słonia (Dania) Dama Krzyża Wielkiego Orderu Królowej Saby (Etiopia) Krzyż Wielki Orderu Białej Róży Finlandii Krzyż Wielki Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Honorowy Towarzysz Orderu Gwiazdy Ghany Krzyż Wielki Orderu Zbawiciela (Grecja) Order Świętych Olgi i Zofii I Klasy (Grecja) Order Złotego Runa (Hiszpania) Krzyż Wielki Orderu Izabeli Katolickiej (Hiszpania) Łańcuch z Gwiazdą Krzyża Wielkiego Orderu Sokoła (Islandia) Order Gwiazdy Indonezji I klasy Order Plejad (Iran) Order Chryzantemy (Japonia) Wielka Wstęga Orderu Odrodzenia (Jordania) Wielka Wstęga Orderu Gwiazdy Jordanii Order Jugosłowiańskiej Wielkiej Gwiazdy (Jugosławia) Łańcuch Orderu Niepodległości (Katar) Wielka Wstęga Orderu Pionierów Liberii Wielki Krzyż ze Złotym Łańcuchem Orderu Witolda Wielkiego (Litwa) Krzyż Wielki Orderu Zasługi Adolfa de Nassau Krzyż Wielki Orderu Korony Dębowej (Luksemburg) Order Trzech Gwiazd I klasy (Łotwa) Kawaler/Dama Wielkiego Krzyża Honoru i Dewocji – Zakon Maltański (SMOM) Łańcuch Orderu Orła Azteckiego (Meksyk) Łańcuch Orderu Ojaswi Rajanya (Nepal) Krzyż Wielki Królewskiego Norweskiego Orderu Świętego Olafa Krzyż Wielki Orderu Słońca Peru Order Orła Białego Wielki Łańcuch Orderu Infanta Henryka (Portugalia) Krzyż Wielki Klasy Specjalnej Orderu Zasługi RFN Krzyż Wielki Orderu Dobrej Nadziei (RPA) Krzyż Wielki Orderu Gwiazdy Rumunii (republ.) Order Podwójnego Białego Krzyża I Klasy (Słowacja) Krzyż Wielki Orderu Narodowego Lwa (Senegal) Wielka Wstęga Honorowego Orderu Żółtej Gwiazdy (Surinam) Order Królewski Serafinów (Szwecja) Order Domowy Rajamitrabhorn (Tajlandia) Order Domowy Chakri (Tajlandia) Wielka Wstęga Orderu Republiki (Tunezja) Wielki Łańcuch Orderu Oswobodziciela (Wenezuela) Order Podwiązki (Wielka Brytania) Order Zasługi Republiki Włoskiej I Klasy z Wielkim Łańcuchem (1951-2001) Wielki Oficer Narodowego Orderu Wybrzeża Kości Słoniowej Order Zayeda (Zjednoczone Emiraty Arabskie)
Holenderska rodzina królewska

Życiorys edytuj

Córka Juliany, królowej Holandii i Bernharda, księcia Holandii i Lippe-Biesterfeld. Jej rodzicami chrzestnymi byli: król Belgów Leopold III Koburg, książę Meklemburgii Adolf Franciszek (1873–1969), wnuczka królowej Wiktorii Alicja, księżniczka Albany (1883–1981) oraz Allene de Kotzebue.

W czasie II wojny światowej udała się wraz z rodziną królewską na emigrację do Wielkiej Brytanii, a następnie do Kanady. Powróciła do Holandii w 1945. Studiowała w Lejdzie socjologię, prawo i historię, uzyskała tytuł doktora praw (1961). Od ukończenia 18. roku życia występowała oficjalnie jako następczyni tronu i członkini Rady Stanu. W 1969 złożyła pierwszą oficjalną wizytę zagraniczną w Stanach Zjednoczonych.

30 kwietnia 1980 zastąpiła na tronie swoją matkę Julianę. W porównaniu ze swoją matką była bardziej oficjalna w kontaktach z ludźmi. Od momentu wstąpienia na tron otaczała się profesjonalistami, którzy dbali o wizerunek rodziny królewskiej. Każda wypowiedź musiała zostać autoryzowana, a wystąpienie publiczne wcześniej uzgodnione. Jej rola w polityce była mocno ograniczona do funkcji reprezentacyjnych. Jako głowa państwa stała na czele rządu, co poniedziałek spotykała się z premierem, aby omówić najważniejsze sprawy. Konstytucja Holandii narzuca na monarchę obowiązek wyrażania jedynie poglądów politycznych rządu jako całości, nie zaś swoich prywatnych. Czasem jednak zdarza się, że opinia publiczna dowiadywała się o interwencji królowej w sprawy państwa. Królowa osobiście zabiegała o otwarcie ambasady w Jordanii, ponieważ utrzymywała osobiste kontakty z królem tego kraju.

W 2005 obchodzono srebrny jubileusz wstąpienia na tron. Z tej okazji 8 lutego Uniwersytet w Lejdzie przyznał królowej Honorowy Doktorat. Natomiast od 23 marca do 30 kwietnia odbyły się główne uroczystości jubileuszowe. W ich trakcie Królowa udzieliła wywiadu, odbył się również koncert. Co roku 30 kwietnia Holendrzy obchodzili Święto Królowej.

W 1973 odznaczona m.in. Orderem Słonia[2] i w 1994 Orderem Orła Białego[3]. Owdowiała w 2002.

28 stycznia 2013 królowa w swoim orędziu skierowanym do narodu ogłosiła swoją abdykację na rzecz syna, Wilhelma Aleksandra, do której doszło 30 kwietnia 2013[4].

Małżeństwo edytuj

W 1965 Beatrycze (jeszcze jako księżniczka) zaręczyła się z niemieckim dyplomatą, pracującym w Ministerstwie Spraw Zagranicznych – baronem Clausem von Amsbergiem. 10 marca 1966 odbyła się ceremonia ślubna, w czasie której miały miejsce ogromne protesty w Amsterdamie. Książę Claus służył niegdyś w Hitlerjugend i Wehrmachcie, przez co kojarzono go z partią nazistowską. Do powozu ślubnego wrzucono bombę dymną, demonstrujący stoczyli bitwę z policją. Później książę Claus stał się najpopularniejszym członkiem rodziny królewskiej i kiedy zmarł, szczerze go opłakiwano.

Beatrycze i Claus są rodzicami trzech synów:

Przypisy edytuj

  1. Pełny tytuł: Jej Królewska Mość Beatrycze, Księżniczka Niderlandów, Księżna Oranje-Nassau, Księżna Lippe-Biesterfeld (obowiązujący w latach w 1938-1980 i od 2013)
  2. Ordensdetaljer. borger.dk. [dostęp 2015-05-27]. (duń.).
  3. M.P. z 1994 r. nr 65, poz. 578
  4. Królowa Beatrycze abdykuje. Holandia dostanie się pod berło pierwszego od ponad wieku króla. tvn24.pl. [dostęp 2013-01-28]. (pol.).

Genealogia edytuj

Prapradziadkowie

król Holandii
Wilhelm II Oranje-Nassau
(1792-1849)
∞ 1816
Anna Pawłowna Romanowa
(1795-1865)

Jerzy Wiktor Waldeck-Pyrmont
(1831–1893)
∞1853
Helena Wilhelmina Nassau
(1831-1888)

Wielki Książę
Paweł Fryderyk Mecklenburg-Schwerin
(1800-1842)
∞1822
Aleksandra Hohenzollern
(1803-1892)

Adolf Schwarzburg-Rudolstadt
(1801-1875)
∞1847
Matylda Schönburg-Waldenburg
(1826-1914)

Juliusz Lippe
(1812-1884)
∞ 1839
Adelajda Castell-Castell
(1818-1900)

Leopold Wartensleben
(1818-1846)
∞ 1841
Matylda Halbach
(1822-1848)

Wolf Fryderyk Cramm
(1819-1891)
∞1839
Jadwiga Cramm
(1819-1891)

Ernest Eberhard Sierstorpff-Driburg
(1813-1855)
∞ 1844
Karoline Vincke
(1822-1870)

Pradziadkowie

król Holandii
Wilhelm III Oranje-Nassau
(1817-1890)
∞ 1839
Emma Waldeck-Pyrmont
(1858-1934)

Wielki Książę
Fryderyk Franciszek II Mecklenburg-Schwerin
(1823-1883)
∞ 1868
Maria Schwarzburg-Rudolstadt
(1850-1922)

Ernest Lippe-Biesterfeld
(1842-1904)
∞ 1869
Karolina Wartensleben
(1844-1905)

Aschwin von Sierstorpff-Cramm
(1846-1909)
∞ 1872
Hedwig von Sierstorpff
(1848-1900)

Dziadkowie

królowa Holandii
Wilhelmina Oranje-Nassau (1880-1962)
∞ 1901
Henryk Mecklenburg-Schwerin (1876-1934)

Bernhard von Lippe (1872-1934)
∞ 1909
Armgard von Sierstorpff-Cramm (1883-1971)

Rodzice

królowa Holandii
Juliana Oranje-Nassau (1909-2004)
∞ 1937
Bernhard Lippe-Biesterfeld (1911-2004)

Beatrycze Oranje-Nassau (ur. 31 stycznia 1938), królowa Holandii