Brzeźnica (powiat wadowicki)
wieś w województwie małopolskim
Brzeźnica – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie wadowickim, w gminie Brzeźnica.
| wieś | |
 Urząd gminy w Brzeźnicy | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość |
230 m n.p.m. |
| Liczba ludności (2022) |
1430[2] |
| Strefa numeracyjna |
33 |
| Kod pocztowy |
34-114[3] |
| Tablice rejestracyjne |
KWA |
| SIMC |
0047361 |
Położenie na mapie gminy Brzeźnica  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu wadowickiego  | |
 49°57′55″N 19°38′05″E/49,965278 19,634722[1]
| |
Położenie edytuj
Wieś najduje się w mezoregionie Dolina Górnej Wisły[4]. Przez miejscowość przepływa potok Brodawka i Kanał Łączański[5]. Miejscowość jest siedzibą gminy Brzeźnica. Przez wieś przebiega droga krajowa nr 44.
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0047378 | Dębina | przysiółek |
| 0047384 | Gradowić | część wsi |
| 0047390 | Kopań | część wsi |
| 0047415 | Pasieka | przysiółek |
| 0047421 | Podlesie | część wsi |
| 0047438 | Potok | część wsi |
| 0047444 | Resztówka | część wsi |
| 0047450 | Zajeziorze | przysiółek |
Historia edytuj
- Już w XIV w. istniała tutaj komora celna książąt oświęcimskich, a wieś dzieliła się na: Brzeźnicę Malowaną i Brzeźnicę Radwańską.
- W 1440 r. wieś należała do Pakosza h.Radwan; w 1502 r. do Michała Palczowskiego h. Szaszor, a w 1529 r. do Jakuba Palczowskiego.
- W XVIII w. Brzeźnica należała do Mikołaja Radeckiego i rodziny Czartoryskich, a w XIX w. do Brandysów.
- Do 1876 r. właścicielem wsi był Adam Gorczyński, pisarz romantyczny i malarz, potem jego syn Bronisław Gorczyński. Po śmierci ojca Bronisław porzucił on karierę sędziowską[8] i osiadł w rodzinnym majątku obejmującym Brzeźnicę Radwańską[9], Malowaną i Marcyporębę. Wg autora nekrologu kontynuując zamierzenia ojca zorganizował w 1876 r. szkołę w Brzeźnicy[8]. Początkowo mieściła się ona w skromnym budynku drewnianym, potem w jego miejscu powstał okazały budynek murowany, przy wsparciu materialnym dziedzica wsi. Opiekował on się szkołą jako przewodniczący Rady szkolnej miejscowej.
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Brzeźnica. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa bielskiego.
Zabytki edytuj
Obiekt wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[10].
- Dwór oraz park dworski.
Galeria zdjęć edytuj
-
Dawny spichlerz dworski Gorczyńskich -
Samolot Jak 40 przy drodze z promu w Brzeźnicy -
Remiza OSP -
Fragment miejscowości -
Pomnik
Przypisy edytuj
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 9 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 11445
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 96 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ Jerzy Kondracki: Geografia regionalna Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 1998. ISBN 83-01-12479-2.
- ↑ Geoportal. Mapa topograficzna i lotnicza [online] [dostęp 2019-07-02].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013–02–15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2014-03-09].
- ↑ TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju) [online], Główny Urząd Statystyczny [dostęp 2015-11-18].
- ↑ a b Czas 1912 nr 71
- ↑ Brzeźnica, wieś, powiat wadowicki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 247.
- ↑ Wykaz obiektów wpisanych do Rejestru Zabytków Nieruchomych Województwa Małopolskiego z uwzględnieniem podziału na powiaty i gminy [online], wuoz.malopolska.pl [dostęp 2024-01-01].
Linki zewnętrzne edytuj
- Brzeźnica 3.) wś, powiat wadowicki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 412.