Czesław Piotrowski (1926–2005)

generał polski, działacz państwowy

Czesław Wojciech Piotrowski (ur. 23 kwietnia 1926 w Hucie Stepańskiej, zm. 10 czerwca 2005 w Warszawie) – polski dowódca wojskowy, generał dywizji Wojska Polskiego, szef Wojsk Inżynieryjnych, doktor nauk wojskowych i polityk, minister górnictwa i energetyki (1981–1986), ambasador PRL w Jugosławii (1986–1989).

Czesław Wojciech Piotrowski
generał dywizji generał dywizji
Data i miejsce urodzenia

23 kwietnia 1926
Huta Stepańska

Data i miejsce śmierci

10 czerwca 2005
Warszawa

Przebieg służby
Lata służby

1945–1990

Siły zbrojne

Armia Krajowa
ludowe Wojsko Polskie

Stanowiska

z-ca d-cy 2 Warszawskiej Ciężkiej Brygady Saperów, szef Wojsk Inżynieryjnych Warszawskiego Okręgu Wojskowego, szef Wojsk Inżynieryjnych MON,
z-ca Głównego Inspektora Techniki WP - szef badań i rozwoju techniki wojskowej, minister górnictwa i energetyki, ambasador PRL w Jugosławii

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa

Odznaczenia
Order Sztandaru Pracy I klasy Order Sztandaru Pracy II klasy Order Krzyża Grunwaldu III klasy Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941) Krzyż Partyzancki Srebrny Medal „Zasłużonym na Polu Chwały” Medal 30-lecia Polski Ludowej Medal 40-lecia Polski Ludowej Medal za Warszawę 1939–1945 Złoty Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny” Srebrny Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny” Brązowy Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny” Medal „Za udział w walkach o Berlin” Złoty Medal „Za zasługi dla obronności kraju” Srebrny Medal „Za zasługi dla obronności kraju” Brązowy Medal „Za zasługi dla obronności kraju” Order Wojny Ojczyźnianej I klasy Order Sławy Medal „Za umacnianie braterstwa broni”
Czesław Piotrowski
Data urodzenia

23 kwietnia 1926

Data śmierci

10 czerwca 2005

Minister górnictwa i energetyki
Okres

od 10 lipca 1981
do 29 września 1986

Przynależność polityczna

Polska Zjednoczona Partia Robotnicza

Poprzednik

Mieczysław Glanowski[1]

Następca

Jan Szlachta

Grób Czesława Piotrowskiego i jego żony Genowefy na cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie

Życiorys

edytuj

Syn Stanisława (1894–1943) i Pauliny z domu Libera (1899–1941). W okresie okupacji hitlerowskiej uczestnik walk partyzanckich, żołnierz samoobrony przed Ukraińską Powstańczą Armią w swojej miejscowości, później w oddziałach partyzanckich Władysława Kochańskiego „Bomby”, „Wujka” Armii Krajowej na Wołyniu. Oddział ten wszedł w skład baonu 45 pułku piechoty Franciszka Pukackiego „Gzymsa” 27 Wołyńskiej Dywizji Piechoty AK. W latach 1943–1944 walczył w 27 Dywizji z Niemcami i oddziałami UPA, do czasu jej rozbrojenia pod Lubartowem, na Wołyniu, Polesiu i Podlasiu. Po rozbrojeniu 27 Dywizji i powrocie na Wołyń w sierpniu 1944 wcielony do 1 Armii Wojska Polskiego i skierowany do Centralnej Szkoły Podchorążych w Riazaniu Polskich Sił Zbrojnych w Związku Radzieckim, z przydziałem do kompanii podchorążych saperów. Po jej ukończeniu (promocja w Krakowie 9 marca 1945) mianowany podporucznikiem.

Objął stanowisko dowódcy plutonu podchorążych w Oficerskiej Szkole Saperów w Przemyślu. Po ukończeniu Kursu Doskonalenia Oficerów w 1948 był dowódcą 21 batalionu saperów 10 Dywizji Piechoty w Jeleniej Górze (od 1949 – 10 Dywizja Pancerna).

W 1950 skierowany na studia do Wojskowej Akademii Inżynieryjnej w Moskwie, którą ukończył w 1956. Po ukończeniu akademii był zastępcą ds. liniowych dowódcy 2 Warszawskiej Ciężkiej Brygady Saperów w Kazuniu Nowym. Od 1957 szef wydziału operacyjno-szkoleniowego Szefostwa Wojsk Inżynieryjnych Warszawskiego Okręgu Wojskowego. Do 1961 szef saperów WOW. W latach 1961–1969 zastępca ds. technicznych szefa Wojsk Inżynieryjnych Ministerstwa Obrony Narodowej.

Na tym stanowisku rozwinął działalność badawczo-rozwojową sprzętu inżynieryjnego i jego produkcję w kraju. W latach 1969–1971 studiował w Akademii Sztabu Generalnego Sił Zbrojnych ZSRR. W 1971 otrzymał nominację na generała brygady. W latach 1971–1978 kierował Szefostwem Wojsk Inżynieryjnych MON. W 1978 awansował na generała dywizji.

W czasie dowodzenia polskimi saperami wdrożono na wyposażenie wojsk (wszystko polskiej myśli technicznej i rodzimej produkcji): nowoczesny park pontonowy PP-64 Wstęga, kuter holowniczy KH-200, most towarzyszący SMT i podporę pływającą do niego, lekkie pokrycie drogowe, ładunek wydłużony DŁW-500, nowe typy min, zapalników i zwieraczy, zunifikowane elektrownie oświetleniowe i siłowe, szereg maszyn do prac ziemnych i budowlanych, urządzenia do budowy mostów i schronów, nowoczesne pokrycia maskujące. Z importu wdrożono transportery PTS, mosty czołgowe BLG, trały minowe KMT, spycharki BAT, koparki rotorowe BTM i MDK.

W latach 1978–1981 zastępca Głównego Inspektora Techniki WP-szef Badań i Rozwoju Techniki Wojskowej. W 1979 obronił pracę doktorską w Akademii Sztabu Generalnego Wojska Polskiego w Rembertowie.

W 1981 urlopowany z wojska i powołany na stanowisko ministra górnictwa i energetyki, które piastował do 1986 w rządach Wojciecha Jaruzelskiego i Zbigniewa Messnera. We wrześniu 1986 nie godząc się z zamiarami reorganizacji podległego mu resortu złożył na ręce premiera dymisję. W okresie stanu wojennego (1981–1983) wchodził w skład Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego.

W latach 1986–1989 urlopowany do Ministerstwa Spraw Zagranicznych; był ambasadorem nadzwyczajnym i pełnomocnym PRL w Jugosławii. 15 grudnia 1989 został oficjalnie pożegnany przez ministra obrony narodowej, gen. armii Floriana Siwickiego w związku z zakończeniem zawodowej służby wojskowej. Formalnie przeszedł w stan spoczynku 16 lutego 1990 w wieku 63 lat[2].

Członek Polskiej Partii Robotniczej i Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, otrzymał Nagrodę państwową II stopnia (zespołowo) w 1972 za osiągnięcia w rozwoju techniki wojsk inżynieryjnych.

Organizator rozminowania kraju i jego oczyszczania z niewybuchów i niewypałów, udziału saperów w akcjach przeciwpowodziowych i przeciwlodowych oraz udziału wojska w inwestycjach komunikacyjnych i drogowych. Doprowadził do wybudowania pomnika „Chwała Saperom”, odsłoniętego w Warszawie w dniu 8 maja 1975. Z jego inicjatywy wybudowano i urządzono Muzeum Wojsk Inżynieryjnych w Wyższej Oficerskiej Szkole Wojsk Inżynieryjnych we Wrocławiu otwarte w sierpniu 1976. Był członkiem wielu komisji i komitetów, w tym Komitetu Inżynierii Polskiej Akademii Nauk, Komisji Głównej Mechanizacji i Rolnictwa, Budownictwa, Prac Ciężkich i Przemysłowych przy Komitecie Nauki i Techniki, rady MON ds Naukowo-Technicznych.

Zmarł 10 czerwca 2005 w Warszawie. W dniu 23 czerwca, po mszy w katedrze polowej WP, został pochowany na cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera FII-1-3)[3]. W pogrzebie udział wziął były Prezydent PRL/RP gen. armii Wojciech Jaruzelski.

Awanse

edytuj

W trakcie wieloletniej służby w ludowym Wojsku Polskim otrzymywał awanse na kolejne stopnie wojskowe[4]:

Życie prywatne

edytuj

Mieszkał w Warszawie. Od 1948 żonaty z Genowefą z domu Brzyś (1924–2006). Miał dwie córki[5].

Publikacje

edytuj

Autor książek wspomnieniowych na temat Wołynia i walk 27 Dywizji AK: „Krwawe żniwa za Styrem, Horyniem i Słuczą”, „Przez Wołyń i Polesie na Podlasie”, „Spod Lubartowa do Riazania i Krakowa”, „Wojskowe i historyczne tradycje 27 wołyńskiej Dywizji Piechoty Armii Krajowej”, a także prac naukowych z zakresu działania wojsk inżynieryjnych oraz historii tych wojsk. Autor podręcznika „Zabezpieczenie inżynieryjne działań bojowych wojsk na szczeblu operacyjnym (armia, front)”.

  • Cz. Piotrowski, Krwawe żniwa: za Styrem, Horyniem i Słuczą, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2004
  • Cz. Piotrowski, Pomnik „Chwała saperom”, Szefostwo Wojsk Inżynieryjnych, Warszawa 2000
  • Cz. Piotrowski, Przez Wołyń i Polesie na Podlasie, Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej Okręg Wołyński, 1998
  • Cz. Piotrowski, Wojska inżynieryjne /w/ Ludowe Wojsko Polskie 1943–1973, Wydawnictwo MON, Warszawa 1974
  • Cz. Piotrowski, Wojskowe i historyczne tradycje 27 Wołyńskiej Dywizji Piechoty Armii Krajowej, Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej, Okręg Wołyński, 1993
  • Cz. Piotrowski, Zniszczone i zapomniane osiedla polskie oraz kościoły na Wołyniu, Okręg Wołyński Światowego Związku Żołnierzy AK, 2002

Ordery i odznaczenia[6]

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Mieczysław Glanowski pełnił funkcję ministra górnictwa.
  2. J. Królikowski, Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego 1943–1990 t. III: M–S, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2010, str. 379
  3. Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
  4. Janusz Królikowski, Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego 1943-1990 t. III: M-S, Toruń 2010, s. 183-187
  5. Janusz Królikowski, Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego 1943−1990, t. III, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2010, ISBN 978-83-7611-801-7, OCLC 833638240., s. 183-187
  6. Janusz Królikowski, Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego 1943-1990 t. III: M-S, Toruń 2010, s. 183-187
  7. 40-lecie ludowego Wojska Polskiego. „Nowiny”, s. 2, Nr 240 z 11 października 1983. 
  8. M.P. z 1947 r. nr 23, poz. 58 „za bohaterskie czyny i dzielne zachowanie się w walce z niemieckim najeźdźcą oraz za gorliwą pracę i sumienne wypełnianie obowiązków służbowych”.
  9. M.P. z 1947 r. nr 81, poz. 545 „za wybitne zasługi położone w akcji przeciwpowodziowej”.
  10. Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Tarnowie, nr 10, 30 września 1987, s. 127.

Bibliografia

edytuj
  • Kto jest kim 1984 – informator encyklopedyczny, Wydawnictwo Interpress, Warszawa 1984.
  • A. Kępiński, Z. Kilar, Kto jest kim w Polsce inaczej, tom 1, „Czytelnik”, Warszawa 1985.
  • T. Mołdawa, Ludzie władzy 1944–1991, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1991.
  • Leksykon Historii Polski, Wydawnictwo Wiedza Powszechna, Warszawa 1995.
  • Z. Barszczewski, Sylwetki saperów, Dom Wydawniczy Bellona, Warszawa 2001.
  • H. P. Kosk, Generalicja polska, t. 2., Wyd. Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, Pruszków 2001.
  • M. Jędrzejko, M. Krogulski, M. Paszkowski, Generałowie i admirałowie III Rzeczypospolitej (1989–2002) , Wyd. von Borowiecky, Warszawa 2002.
  • Janusz Królikowski, Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego 1943−1990, t. III, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2010, ISBN 978-83-7611-801-7, OCLC 833638240.
  • Wojskowy Przegląd Historyczny, 1990, nr 12 (131132), s. 277.
  • Głos Weterana i Rezerwisty, 2005, nr 8.
  • Trybuna z 16 czerwca 2005.
  • Informacje w BIP IPN.