Dependencja – termin wywodzący się z łacińskiego dependare, czyli „być rządzonym przez kogoś”, „zależeć od kogoś”[1]. Obecnie termin dependencja stosowany w politologii, dotyczy dwóch rodzajów zależności terytoriów[2].

Pierwszy rodzaj dotyczy specyficznej formy zależności kolonialnej terytorium od metropolii. W sensie tym termin dependencja jest wyróżniany w języku polskim – w wielu innych językach jest on natomiast synonimem określenia „terytorium zależne”. Obecnie istnieją cztery takie terytoria:

Drugi rodzaj dotyczy specjalnego statusu danego obszaru będącego formalnie integralną częścią jakiegoś państwa lub terytorium zależnego. Status taki mogą posiadać zarówno jednostki administracyjne jak ich części. Status dependencji może być ustalony formalnie (odpowiednią regulacją prawną) lub wynikać z tradycji pomimo braku formalnego ustanowienia takowego. Obecnie dependencje tego typu posiadają m.in.:

Historycznie dependencji tego typu było więcej, np.:

Przypisy

edytuj
  1. W. Kopaliński, Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych. Wierdza Powszechna, Warszawa 1989.
  2. Marek Sobczyński, Państwa i terytoria zależne. Ujęcie geograficzno-polityczne, Anna Wosiak, Toruń: Wyd. Adam Marszałek, 2006, s. 404–409, ISBN 87-7441-530-4, OCLC 749464416.
  3. Antarctica and the Southern Ocean – New Zealand Ministry of Foreign Affairs and Trade.
  4. Géographie.
  5. The St Helena, Ascension and Tristan da Cunha Constitution Order 2009.