Elodina

	Elodina
	C. Felder et R. Felder, 1865
	; Elodina sota
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Gromada	owady
Rząd	motyle
Rodzina	bielinkowate
Podrodzina	Pierinae
Plemię	Elodinini
Rodzaj	Elodina
	Typ nomenklatoryczny
	Elodina therasia C. Felder et R. Felder, 1865
Synonimy
	Parelodina Fruhstorfer, 1910; Elodinesthes Fruhstorfer, 1914; Metelodina Seitz, 1927;
	Parelodina Fruhstorfer, 1910; Elodinesthes Fruhstorfer, 1914; Metelodina Seitz, 1927;
	Multimedia w Wikimedia Commons

Elodina – rodzaj motyli z rodziny bielinkowatych i podrodziny Pierinae, jedyny z monotypowego plemienia Elodinini. Obejmuje 29 opisanych gatunków. Występują od Indonezji po Australię i Nową Kaledonię.

Morfologia edytuj

Motyle te mają skrzydła przednie z pierwszą gałęzią żyłki radialnej wyrastającą z komórki dyskalnej, a jej gałęzią trzecią całkowicie zlaną z dwiema następnymi, dając żyłkę R₃₊₄₊₅. Pierwsza gałąź żyłki medialnej osadzona jest na trzonku na żyłce R₃₊₄₊₅ mniej więcej w ⅓ odległości od końca komórki dyskalnej do wierzchołka. Druga gałąź żyłki radialnej wyrasta na trzonku z żyłki R₃₊₄₊₅+M₁ lub z górnego kąta komórki dyskalnej. Druga gałąź żyłki medialnej wyrasta z komórki dyskalnej. Żyłka poprzeczna dyskocellularna niższa jest bardzo długa i zakrzywiona. Użyłkownie skrzydła tylnego cechuje się długą i prostą, niemal dochodzącą do krawędzi skrzydła, czasem nieco na szczycie rozwidloną żyłką barkową, bardzo krótką żyłką dyskocellularną wyższą, krótką żyłką dyskocellularną środkową i trzykrotnie dłuższą od niej, silnie zakrzywioną żyłką dyskocellularną niższą. Genitalia samca cechują się niezmodyfikowaną, nieuzbrojoną, zaokrągloną walwą, bardzo małą jukstą, krótkim i grubym, zaopatrzonym w parę nasadowo osadzonych wyrostków grzbietowych unkusem, wyposażonym w wyrostek stawowy tegumenem, dłuższym od niego i smukłym sakusem oraz smukłym i u podstawy nabrzmiałym, niemal dwukrotnie dłuższym niż unkus i tegumen razem wzięte fallusem^[1]^[2].

Ekologia i występowanie edytuj

Gąsienice są monofagicznymi fitofagami związanymi pokarmowo z kaparami^[3]^[4]. Osobniki dorosłe odżywiają się nektarem^[4].

Rodzaj rozprzestrzeniony na południu krainy orientalnej i zachodzie krainy australijskiej, od Jawy i Celebesu po Australię i Nową Kaledonię^[5]. W Australii reprezentowany jest przez 8 gatunków, wszystkie endemiczne, z których najszerszy zasięg ma wykazujący tendencję do migracji E. padusa. Najliczniejszą faunę spośród stanów Australii ma Queensland, gdzie stwierdzono 7 gatunków^[5]^[4].

Taksonomia edytuj

Takson ten wprowadzony został w 1865 roku przez Cajetana Freiherra von Feldera i Rudolfa Feldera wraz z gatunkiem typowym, E. therasia^[3]^[5]. W 2014 roku Niklas Wahlberg i współpracownicy na podstawie wyników molekularnej analizy filogenetycznej umieścili go w monotypowym plemieniu Elodinini w obrębie podrodziny Pierinae. Plemię to znalazło się na kladogramie w nierozwikłanej politomii z trzema innymi kladami, z których jeden obejmuje plemiona Leptosiaini i Nepheroniini, drugi plemiona Teracolini i Anthocharidini, a trzeci stanowi plemię Pierini^[2]. Na trudność we wskazaniu miejsca tego rodzaju na drzewie rodowym bielinkowatych i prawdopodobne tworzenie przezeń osobnej linii ewolucyjnej wskazywał już w 1933 roku Alexander Barrett Klots^[1].

Do rodzaju tego zalicza się 29 opisanych gatunków^[3]:

Elodina andropis Butler, 1876
Elodina angulipennis (Lucas, 1852)
Elodina anticyra (Fruhstorfer, 1910)
Elodina argypheus Grose-Smith, 1890
Elodina aruensis Joicey et Talbot, 1922
Elodina biaka Joicey et Noakes, 1915
Elodina claudia De Baar et Hancock, 1993
Elodina denita Joicey et Talbot, 1916
Elodina dispar Röber, 1887
Elodina effeminata (Fruhstorfer, 1910)
Elodina egnatia Godart
Elodina hypatia (C. Felder et R. Felder, 1865)
Elodina invisiblis Fruhstorfer
Elodina leefmansi Kalis, 1933
Elodina namatia Fruhstorfer, 1910
Elodina padusa (Hewitson, 1853)
Elodina parthia (Hewitson, 1853)
Elodina perdita Miskin, 1889
Elodina primularis Butler, 1882
Elodina pseudanops Butler, 1882
Elodina pura Grose-Smith, 1895
Elodina queenslandica De Baar et Hancock, 1993
Elodina signata Wallace, 1867
Elodina sota Eliot, 1956
Elodina therasia C. Felder et R. Felder, 1865
Elodina tongura Tindale, 1923
Elodina umbratica Grose-Smith, 1889
Elodina velleda Felder
Elodina walkeri Butler, 1898

Przypisy edytuj

↑ ^a ^b A.B. Klots. A generic classification of the Pieridae (Lepi- doptera) together with a study of the male genitalia. „Entomologica Americana”. 12, s. 139-242, 1933.
↑ ^a ^b Niklas Wahlberg, Jadranka Rota, Michael F. Braby, Naomi E. Pierce, Christopher W. Wheat. Revised systematics and higher classification of pierid butterflies (Lepidoptera: Pieridae) based on molecular data. „Zoologica Scripta”. 43 (6), s. 641-650, 2014. DOI: 10.1111/zsc.12075.
↑ ^a ^b ^c Markku Savela: Elodina C. et R. Felder, [1865]. [w:] funet.fi [on-line]. [dostęp 2022-12-29].
↑ ^a ^b ^c Michael F. Braby: The Complete Guide to Butterflies of Australia. Collingwood: CSIRO Publishing, 2004, s. 144-145.
↑ ^a ^b ^c Murdoch De Baar, David Hancock. The Australian species of Elodina C. et R. Felder (Lepidoptera: Pieridae). „Australian Entomologist”. 20 (1), s. 25-43, 1993.

[Klots-1] A.B. Klots. A generic classification of the Pieridae (Lepi- doptera) together with a study of the male genitalia. „Entomologica Americana”. 12, s. 139-242, 1933.

[Wahlberg-2] Niklas Wahlberg, Jadranka Rota, Michael F. Braby, Naomi E. Pierce, Christopher W. Wheat. Revised systematics and higher classification of pierid butterflies (Lepidoptera: Pieridae) based on molecular data. „Zoologica Scripta”. 43 (6), s. 641-650, 2014. DOI: 10.1111/zsc.12075.

[funet-3] Markku Savela: Elodina C. et R. Felder, [1865]. [w:] funet.fi [on-line]. [dostęp 2022-12-29].

[Braby-4] Michael F. Braby: The Complete Guide to Butterflies of Australia. Collingwood: CSIRO Publishing, 2004, s. 144-145.

[bh-5] Murdoch De Baar, David Hancock. The Australian species of Elodina C. et R. Felder (Lepidoptera: Pieridae). „Australian Entomologist”. 20 (1), s. 25-43, 1993.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]