Wikipedia

Emeks ciernisty

gatunek rośliny z rodziny rdestowatych

Emeks ciernisty[4] (Rumex spinosus L.) – gatunek rośliny z rodziny rdestowatych (Polygonaceae), tradycyjnie zaliczany do rodzaju Emex (stąd polska nazwa zwyczajowa). Występuje naturalnie w południowej Europie, północnej Afryce i południowo-zachodniej Azji, ale rozprzestrzeniony został na inne kontynenty w strefach od umiarkowanej ciepłej do tropikalnej[3][5][6].

Emeks ciernisty
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

goździkopodobne

Rząd

goździkowce

Rodzina

rdestowate

Rodzaj

szczaw

Podrodzaj

emeks

Gatunek

emeks ciernisty

Nazwa systematyczna
Rumex spinosus L.
Sp. Pl.: 337 (1753)[3]
Synonimy
  • Centopodium spinosum (L.) Burch.
  • Emex spinosa (L.) Campd.
  • Rumex glaber Forssk.
  • Vibo spinosa (L.) Medik.[3]
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Rozmieszczenie geograficzne edytuj

Występuje naturalnie w południowej Europie (w Portugalii, Hiszpanii, Włoszech (na Sardynii, Sycylii, w Kalabrii i Apulii) oraz Grecji[7]), północnej Afryce (na południu po Mali, Etiopię i Somalię) oraz południowo-zachodniej Azji (na wschodzie po Iran)[3]. Introdukowany został do różnych krajów w strefach od umiarkowanej ciepłej do tropikalnej[5][6]. W Stanach Zjednoczonych jest spotykany w Teksasie, Kalifornii oraz na Hawajach[8]. W Ameryce Południowej rośnie w Ekwadorze, Peru, Argentynie, Chile i Brazylii[3][9]. Występuje także w południowej Azji i w Australii[3].

Morfologia edytuj

 
Owoce
 
Ogonki liściowe
Pokrój
Roślina jednoroczna dorastająca do 30–60 cm wysokości. Ma wyprostowany pokrój[6].
Liście
Blaszka liściowa ma trójkątny lub owalny kształt, o nasadzie od niemal uciętej do klinowej i wierzchołku od tępego do ostrego. Mierzy 3–13 cm długości oraz 1–12 cm szerokości. Ogonek liściowy jest nagi i osiąga 2–29 cm długości. Gatka jest naga[6].
Kwiaty
Jednopłciowe, zebrane w kłosy, rozwijają się w kątach pędów lub na ich szczytach. Listki okwiatu mają kształt od owalnego do podłużnego i mierzą do 2–6 mm długości[6].
Owoce
Trójboczne niełupki osiągające 4–5 mm długości[6].

Biologia i ekologia edytuj

Jest rośliną jednopienną. Rośnie na murawach, w zaroślach oraz na terenach skalistych i piaszczystych. Występuje na wysokości do 500 m n.p.m.[6] Kwitnie od stycznia do maja. Występuje od 9 do 10 strefy mrozoodporności[7].

Przypisy edytuj

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-01] (ang.).
  3. ↑ a b c d e f Rumex spinosus L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-07-29].
  4. ↑ Ludmiła Karpowiczowa (red.): Słownik nazw roślin obcego pochodzenia łacińsko-polski i polsko-łaciński. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 1973, s. 37.
  5. ↑ a b Discover Life: Point Map of Emex spinosa. Encyclopedia of Life. [dostęp 2016-12-12]. (ang.).
  6. ↑ a b c d e f g Emex spinosa. Plantes & botanique. [dostęp 2016-12-12]. (fr.).
  7. ↑ a b Emex spinosa [Spinaciastra comune]. [w:] Schede di Botanica [on-line]. Altervista. [dostęp 2016-12-12]. (wł.).
  8. ↑ Comprehensive Report Species - Emex spinosa. NatureServe. [dostęp 2016-12-12]. (ang.).
  9. ↑ Emex spinosa. Neotropical Flora - Google Map. [dostęp 2016-12-12]. (ang.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Emeks_ciernisty&oldid=72987635”