Eratostenes
Eratostenes (gr. Ἐρατοσθένης Eratosthenes; ur. 276 p.n.e. w Cyrenie, zm. 194 p.n.e.) – grecki matematyk, astronom, filozof, geograf i poeta. W 255 p.n.e. przeniósł się do Aleksandrii[1].
| ||
![]() Eratostenes z Cyreny (nowożytna rycina) | ||
Data i miejsce urodzenia | 276 p.n.e. Cyrena | |
Data śmierci | 194 p.n.e. |
Wyznaczył obwód Ziemi (zob. opis eksperymentu) oraz oszacował odległość od Słońca i Księżyca do Ziemi. Twierdził, że, płynąc na zachód od Gibraltaru, można dotrzeć do Indii. Jako pierwszy zaproponował wprowadzenie roku przestępnego, czyli wydłużonego o jeden dodatkowy dzień w kalendarzu[2]. Opracował katalog 675 gwiazd[2]. Skonstruował mezolabium[3].
Najważniejsze dzieła Eratostenesa to:
- Geographica – trzytomowe dzieło zawierające podstawy geografii matematycznej i geografii fizycznej (zachowane we fragmentach)
- Catasterismi – dzieło astronomiczne
- Peri komodias – rozprawa o dawnej komedii
Był również badaczem twórczości Homera – ustalił datę zdobycia Troi na rok 1184 p.n.e., czyli nieodbiegającą od współczesnych szacunków[4]. Podał sposób znajdowania liczb pierwszych – sito Eratostenesa. W 236 p.n.e. przejął po Apolloniosie z Rodos zarządzanie Biblioteką Aleksandryjską[1].
W wieku 82 lat, nie mogąc pogodzić się z utratą wzroku, zagłodził się na śmierć[5][6].
Prace matematyczne Eratostenesa są znane głównie z pism Pappusa z Aleksandrii, zaś jego opisy geograficzne z ksiąg Strabona[6].
PrzypisyEdytuj
- ↑ a b Eratostenes z Cyreny, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2017-05-11] .
- ↑ a b J. J. O'Connor, E. F. Robertson: Eratosthenes of Cyrene (ang.). O'Connor. [dostęp 2017-05-11].
- ↑ Matematyka, Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1990 (Encyklopedia szkolna), s. 190, ISBN 83-02-02551-8 .
- ↑ Eratostenes (pol.). historia.info.pl. [dostęp 2017-05-11].
- ↑ Henry Smith Williams, Edward Huntington Williams: A history of science. T. 1. Charleston, S.C.: BiblioBazaar, 2007, s. 188. ISBN 978-1-4346-1615-9. (ang.)
- ↑ a b Eratosthenes, Greek scientist (ang.). Encyclopaedia Britannica. [dostęp 2017-05-11].
BibliografiaEdytuj
- Wielka Historia Świata, t.8, Polskie Media Amer-Com, 2005, s. 188-191, ISBN 83-7425-033-X.
Linki zewnętrzneEdytuj
- John J. O'Connor; Edmund F. Robertson: Eratostenes w MacTutor History of Mathematics archive (ang.)
- ISNI: 0000 0000 8148 6989, 0000 0004 3511 3080
- VIAF: 69031816, 227190796, 132160307210657740025, 731154380952430290754
- LCCN: n82081073
- GND: 118530674
- LIBRIS: hftw0p213vxht4v
- BnF: 12483904c
- SUDOC: 034042709
- NLA: 61539745
- NKC: ola2002161274
- BNE: XX1128886
- NTA: 072894563
- BIBSYS: 95001492
- CiNii: DA11746617
- Open Library: OL70020A
- PLWABN: 9810560622905606
- NUKAT: n2008041168
- NLI: 000043987
- CANTIC: a10077960
- CONOR: 195466595
- LIH: LNB:CFbm;=Bo
- WorldCat: viaf-10637135, lccn-n82081073