Tjóðveldi, wym. [ˈoʊvɛldɪ]; wcześniej Tjóðveldisflokkurin, wym. [ˈoʊvɛldɪsˌfloʰkʊrɪn]) – farerska partia polityczna. Reprezentuje poglądy socjaldemokratyczne oraz separatystyczne[1]. Partia używa wielobarwnego loga, podpisanego pod spodem Tjóðveldi i jasnozielonej barwy.

Tjóðveldi
ilustracja
Państwo

 Dania

Terytorium zależne

 Wyspy Owcze

Skrót

T

Lider

Høgni Hoydal

Data założenia

2223 maja 1948

Ideologia polityczna

socjalizm demokratyczny,
zielony socjalizm, separatyzm

Poglądy gospodarcze

socjalizm, reformizm

Członkostwo
międzynarodowe

NGLA

Młodzieżówka

Unga Tjóðveldið

Barwy

     zielony

Strona internetowa
Erlendur Patursson jeden z założycieli partii.
Sjúrður Skaale prezes partii w latach 2008 - 2009.
Høgni Hoydal, prezes partii.

Historia

edytuj

14 września 1946 roku Farerowie w referendum opowiedzieli się przeciw utrzymaniu unii z Danią, ta jednak nie uznała ważności tego głosowania[2]. Po głosowaniu powstała nierównowaga w polityce archipelagu - dwie partie Sambandsflokkurin oraz Javnaðarflokkurin opowiadały się za unią z Danią, podczas gdy Fólkaflokkurin i znacznie mniej licząca się Sjálvstýrisflokkurin. Tjóðveldi, wówczas nazywane Tjóðveldisflokkurin (far. Partia Republikańska) założono w nocy z 22 na 23 maja 1948 roku, a jej celem miało być wyrównanie powstałej dysproporcji[2]. Nowa partia chciała poza dążeniem do niepodległości chciała także dbać o rybaków i innych pracowników.

Po raz pierwszy partia wystawiła swoich przedstawicieli w wyborach w 1950 roku, kiedy uzyskała dwa miejsca w parlamencie. W roku 1954 było ich już sześciu, a w 1958 siedmiu[2]. Rok po wyborach w 1962 partia po raz pierwszy weszła w skład koalicji rządzącej poza nią Fólkaflokkurin, Sjálvstýrisflokkurin oraz Framburðsflokkurin. W rządzie Wysp Owczych znaleźli się wówczas: Erlendur Patursson i Karsten Hoydal[2].

Partia wchodziła także w koalicje w latach: 1975, 1979, 1985, 1988, 1989 (dwukrotnie), 1993, 1998, 2002 i 2008[2]. W wyborach w roku 2011 uzyskała 5 589 głosów (18,3%) i uzyskała sześć mandatów[3]. Nie weszła wówczas do koalicji rządowej. W kolejnych wyborach partia uzyskała 6 691 głosów (20,7%) i siedem mandatów[4]. Partia weszła do koalicji z Javnaðarflokkurin oraz Framsókn i wprowadziła do rządu trzech ministrów. W 2007 roku partia zmieniła nazwę z Tjóðveldisflokkurin na Tjóðveldi.

Partia otrzymywała jeden mandat do Folketingu w latach: 1973 i 1975, a następnie przez wiele lat wybory przegrywała. W wyborach w roku 2001 Tjóðveldisflokkurin uzyskała 6 565 głosów (24,9%) i jeden parlamentarzysta wszedł w skład duńskiego parlamentu - Høgni Hoydal[5]. Hoydal dostał się ponownie w: 2005, 2007[5] i 2015 roku[6].

Program

edytuj

Partia opowiada się za zniesieniem unii z Danią, a także w przypadku uzyskania niepodległości odejście od systemu monarchistycznego. Jednocześnie Tjóðveldi ma poglądy silnie socjalistyczne, co kłóci się z podejściem Javnaðarflokkurin, która uważa, że utrzymanie unii z Królestwem jest gwarantem utrzymania wysokich świadczeń społecznych. Od 2007 roku, po zmianie nazwy, partia opowiedziała się po stronie Zielonych.

Organizacja Tjóðveldi

edytuj

Przewodniczący[7]:

Wiceprzewodniczący[7]:

Przewodniczący regionów[8]:

Przewodniczący Tjóðveldi

edytuj

Następujące osoby sprawowały funkcję przewodniczącego (od 1986):

Obecni parlamentarzyści Tjóðveldi

edytuj

Ostatnie wybory odbyły się na Wyspach Owczych 1 września 2015 roku[4]. Partia Tjóðveldi uzyskała w nich 20,7% głosów, co dało jej siedem mandatów w Løgtingu, czyli o jeden więcej względem poprzednich wyborów[4]. Lista posłów obecnie sprawujących urząd z ramienia Tjóðveldi przedstawia się następująco[9]:

Obecni ministrowie z ramienia Tjóðveldi

edytuj

Po wyborach z 2015 roku następujący ministrowie zostali wybrani z ramienia partii Tjóðveldi[10]:

Obecni parlamentarzyści Tjóðveldi do Folketingu

edytuj

Ostatnie wybory odbyły się w całym Królestwie Danii 18 czerwca 2015 roku[4]. Partia Tjóðveldi uzyskała w nich 24,5% głosów, co dało jej jeden mandat w Folketingu, czyli tyle samo względem poprzednich wyborów[4]. Do parlamentu dostał się Høgni Hoydal, jednak 20 września zdecydował się zrezygnować z mandatu na rzecz stanowiska Ministra Rybołówstwa w rządzie Wysp Owczych, a jego miejsce zajął Magni Arge[11].

Poparcie w wyborach

edytuj

Wybory parlamentarne

edytuj

Wyniki Partii Socjaldemokratycznej w wyborach parlamentarnych przedstawiały się następująco[2][12][13]:

Wybory Løgting Folketing
Głosy Mandaty Głosy Mandaty
Liczba % +/– Liczba +/– Liczba % +/– Liczba +/–
1950 1 145 9,8 (4.)
2/25
1954 3 028 23,8 (2.)   14,0
6/27
  4
1958 3 323 23,9 (2.)   0,1
7/30
  1
1962 3 281 21,6 (2.)   2,3
6/29
  1
1966 3 529 20,0 (4.)   1,6
5/26
  1
1970 3 962 21,9 (2.)   1,9
6/26
  1
1973 3 312 25,1 (2.)
1/2
1974 4 461 22,5 (2.)   0,6
6/26
 
1975 3 563 25,7 (2.)   0,6
1/2
 
1977 3 057 18,7 (3.)   7,0
0/2
  1
1978 4 614 20,3 (3.)   2,2
6/32
 
1979 3 386 18,1 (3.)   0,6
0/2
 
1980 4 415 19,0 (3.)   1,3
6/32
 
1981 3 441 20,7 (3.)   2,6
0/2
 
1984 (F) 4 921 19,5 (4.)   0,5
6/32
  3 646 19,9 (4.)   0,8
0/2
 
1987 3 478 15,6 (4.)   4,3
0/2
 
1988 (F) 5 520 19,2 (4.)   0,3
6/32
  4 690 20,5 (4.)   4,9
0/2
 
1990 (F) 4 178 14,7 (4.)   4,5
4/32
  2 2 377 13,3 (4.)   7,2
0/2
 
1994 (F) 3 501 13,7 (4.)   1,0
4/32
  1 798 9,4 (5.)   3,9
0/2
 
1998 (F) 6 584 23,8 (1.)   10,1
8/32
  4 4 325 20,9 (4.)   11,5
0/2
 
2001 6 578 24,9 (2.)   4,0
1/2
  1
2002 7 229 23,7 (2.)   0,1
8/32
 
2004 6 890 21,7 (3.)   2,0
8/32
 
2005 6 301 25,4 (1.)   0,5
1/2
 
2007 5 849 25,4 (1.)  
1/2
 
2008 7 250 23,3 (1.)   1,6
8/32
 
2011 (F) 5 589 18,3 (1.)   5,0
6/33
  2 3 998 19,4 (3.)   6,0
0/2
  1
2015 (F) 6 691 20,7 (2.)   2,4
7/33
  1 5 730 24,5 (1.)   5,1
1/2
  1

Wybory samorządowe

edytuj

Wyniki partii Tjóðveldi w wyborach samorządowych przedstawiały się następująco[12][14]:

Wybory Rady gmin
Głosy Mandaty
% +/– Liczba +/–
1996
8/277
2000 14,4
14/272
  6
2004 16,0   1,6
16/220
  2
2008 15,6   0,4
15/210
  1
2012 14,1   1,5
13/203
  2

Przypisy

edytuj
  1. Legislative elections. parties-and-elections.eu. [dostęp 2015-10-19]. (ang.).
  2. a b c d e f Søga floksins í stuttum. Tjóðveldi. [dostęp 2015-10-19]. (far.).
  3. Løgtingsval 2011. Kringvarp Føroya. [dostęp 2015-10-19]. (far.).
  4. a b c d e Løgtingsval 1. september 2015. Kringvarp Føroya. [dostęp 2015-10-19]. (far.).
  5. a b Gomul valúrslit (2000-2008). Kringvarp Føroya. [dostęp 2015-10-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-03-26)]. (far.).
  6. Fólkatingsval 18. juni 2015. Kringvarp Føroya. [dostęp 2015-10-19]. (far.).
  7. a b Starvsnevnd. Tjóðveldi. [dostęp 2015-10-19]. (far.).
  8. Aðalstjórn. Tjóðveldi. [dostęp 2015-10-19]. (far.).
  9. Tingmenn. Løgting. [dostęp 2015-10-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-10-20)]. (far.).
  10. Ministers. Landsstýrið. [dostęp 2015-10-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-10-23)]. (ang.).
  11. Jóanis Nielsen: Ingolf S. Olsen verður tingmaður mánadagin. jn.fo, 2015-09-15. [dostęp 2015-10-19]. (far.).
  12. a b Valúrslit. Kringvarp Føroya. [dostęp 2015-10-19]. (far.).
  13. Election for the Faroese Parlament by districts and parties. Hagstova. [dostęp 2015-10-18]. (ang.).
  14. Kommunufrágreiðingar. W: Frágreiðing um kommunurnar. Helge Justinussen (red.). T. I. Cz. 2. Tórshavn: Føroya landsstýri, czerwiec 1998, s. 16-456. ISBN 99918-3-044-8. [dostęp 2015-10-19]. (far.).

Linki zewnętrzne

edytuj