Franz Volkmer
Franz Volkmer (ur. 12 lutego 1846 w Orłowcu, zm. 17 lutego 1930 w Długopolu Dolnym) – niemiecki nauczyciel, historyk ziemi kłodzkiej, dyrektor seminarium nauczycielskiego w Bystrzycy Kłodzkiej[1]
Życiorys
edytujUrodził się w 1846 r. w okolicach Lądka-Zdroju w rodzinie nauczyciela. Kształcił się w gimnazjum w Kłodzku, po którego ukończeniu rozpoczął studia na Śląskim Uniwersytecie im. Fryderyka Wilhelma we Wrocławiu, gdzie studiował filozofię i matematykę. Uzyskał tam stopień naukowy doktora[2].
Brał udział w wojnie francusko-pruskiej w latach 1870–1871. Po powrocie z frontu podjął pracę jako nauczyciel we wrocławskim gimnazjum św. Macieja. Niedługo potem został dyrektorem seminarium nauczycielskiego w Białej. W 1877 r. otrzymał nominację na dyrektora seminarium nauczycielskiego w Bystrzycy Kłodzkiej[3].
Po objęciu funkcji dyrektora bystrzyckiej szkoły wydał z okazji wybudowania nowego gmachu seminarium broszurę poświęconą dziejom katolickich seminariów nauczycielskich w hrabstwie kłodzkim. Przez kolejne 20 lat pracował także społecznie, dając się poznać jako autor i redaktor, utalentowany mówca, zbieracz źródeł historycznych i materiałów dotyczących kultury ludowej regionu[4].
Spośród jego prac redakcyjnych należy wymienić dwie, w których z powodzeniem współpracował z lokalnymi duchownymi: „Vierteljahrschrift für Geschichte und Heimatkunde der Grafschaft Glatz” oraz „Geschichtsquellen der Grafschaft Glatz”, jednak jego największym dziełem była wydana w 1897 r. trzystustronicowa historia Bystrzycy Kłodzkiej. W swojej pracy naukowej starał się Volkmer krytycznie korzystać ze źródeł, a przekazane w tradycji początki miasta przedstawił jako legendy[3]. Oprócz działalności naukowej zajmował się również renowacją kapliczek i krzyży przydrożnych w regionie[4].
W 1899 r. otrzymał tytuł honorowego obywatela miasta Bystrzyca Kłodzka. Szczyt jego aktywności zawodowej i społecznej przypadł na początek XX w. Należał wtedy do kilku organizacji historyczno-krajoznawczych takich jak: Kłodzkie Towarzystwo Górskie i Towarzystwo Kłodzkiego Krajoznawstwa[5]. Zmarł w 1930 r. Został pochowany na cmentarzu w Bystrzycy Kłodzkiej, a jego pogrzeb zgromadził setki osób[6].
Wybrane publikacje książkowe
edytuj- Geschichtsquellen der Grafschaft Glatz, wespół z Edmundem Schlozem i Wilhelmem Hohausem.
- „Vierteljahrschrift für Geschichte und Heimatkunde der Grafschaft Glatz”, wespół z Wilhelmem Hohausem.
- Geschichte der Dechanaten und Fuersterbischoflische Vikare der Grafschaft Glatz, Habelschwerdt 1894.
- Geschichte der Stadt Habelschwerdt [Dzieje miasta Bystrzycy Kłodzkiej], Habelschwerdt 1897.
Przypisy
edytuj- ↑ M. Ruchniewicz, Franz Volkmer (1846-1930), pedagog i historiograf Ziemi Kłodzkiej. Szkic biografii, [w:] Z Gorzanowa w szeroki świat... Studia i materiały ofiarowane Profesorowi Arno Herzigowi w 70-lecie urodzin, pod red. K. Ruchniewicza i M. Zybury, Wrocław 2007, s. 201.
- ↑ Ibid., s. 207.
- ↑ a b M. Ruchniewicz, S. Rosik, P. Wiszewski, Bystrzyca Kłodzka, Bystrzyca Kłodzka–Wrocław 2007, s. 172.
- ↑ a b Waldemar Brygier, Tomasz Dudziak: Ziemia Kłodzka. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2010, s. 399. ISBN 978-83-89188-95-3.
- ↑ M. Ruchniewicz, Franz Volkmer... op. cit., s. 210.
- ↑ Bystrzyca Kłodzka, op. cit., s. 173.
Bibliografia
edytuj- M. Ruchniewicz, S. Rosik, P. Wiszewski, Bystrzyca Kłodzka, wyd. DTSK Silesia, Bystrzyca Kłodzka-Wrocław 2007.
- M. Ruchniewicz, Franz Volkmer (1846-1930), pedagog i historiograf Ziemi Kłodzkiej. Szkic biografii, [w:] Z Gorzanowa w szeroki świat... Studia i materiały ofiarowane Profesorowi Arno Herzigowi w 70-lecie urodzin, pod red. K. Ruchniewicza i M. Zybury, Wrocław 2007, s. 201–212.
- Ewa Karkocha, Zbigniew Gołąb, Volkmer Franz, [w:] Janusz Laska, Mieczysław Kowalcze (red.), Popularna Encyklopedia Ziemi Kłodzkiej, t. 4 (Ś-Ż), Kłodzko 2011, s. 89.
- Waldemar Brygier, Tomasz Dudziak, Iwona Chomiak, Ziemia Kłodzka, Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2010, ISBN 978-83-89188-95-3, OCLC 751422625.
Linki zewnętrzne
edytuj- Franz Volkmer, Das Wappen der Grafschaft Glatz w bibliotece Polona