Przemysław Wiszewski

polski historyk

Przemysław Piotr Wiszewski (ur. 12 sierpnia 1974 w Szprotawie[1]) – polski historyk, specjalizujący się w historii średniowiecza, historii Kościoła, historiografii, ikonografii oraz historii nowożytnej; nauczyciel akademicki związany z Uniwersytetem Wrocławskim[2] i jego rektor od 2020[3] do 2022[4] roku.

Przemysław Wiszewski
Państwo działania

 Polska

Data i miejsce urodzenia

12 sierpnia 1974
Szprotawa

Profesor nauk humanistycznych
Specjalność: historia Kościoła, historia średniowieczna, historia nowożytna
Alma Mater

Uniwersytet Wrocławski

Doktorat

2000 – historia
Uniwersytet Wrocławski

Habilitacja

2009 – historia
Uniwersytet Wrocławski

Profesura

2015

nauczyciel akademicki
Uczelnia

Uniwersytet Wrocławski

Okres zatrudn.

od 1998

Rektor
Uniwersytet

Uniwersytet Wrocławski

Okres spraw.

1 września 2020–9 marca 2022

Poprzednik

Adam Jezierski

Następca

Robert Olkiewicz

Życiorys

edytuj

Pochodzi ze Szprotawy, gdzie ukończył w 1993 roku miejscowe Liceum Ogólnokształcące im. Bolesława Chrobrego[5]. Bezpośrednio po zdaniu egzaminu maturalnego podjął studia dzienne na kierunku historia na Uniwersytecie Wrocławskim, ukończone w 1998 roku uzyskaniem tytułu zawodowego magistra[6]. W tym samym roku podjął studia doktoranckie w Instytucie Historycznym swojej macierzystej uczelni. Stopień naukowy doktora nauk humanistycznych w zakresie historii uzyskał w 2000 roku na podstawie pracy pt. Dzieje opactwa benedyktynek w Legnicy (1348–1810), napisanej pod kierunkiem prof. Marka Derwicha[7]. W tym samym roku został także zatrudniony na stanowisku adiunkta w Zakładzie Nauk Pomocniczych Historii i Archiwistyki Instytutu Historycznego UWr[8]. W 2009 roku uzyskał stopień doktora habilitowanego nauk humanistycznych w zakresie historii O specjalności: historia średniowiecza, historia nowożytna, nauki pomocnicze historii, na podstawie pracy nt.: Domus Bolezlai. W poszukiwaniu tradycji dynastycznej Piastów (do około 1138 r.)[9]. Niedługo potem otrzymał awans na stanowisko profesora nadzwyczajnego. 11 czerwca 2015 roku prezydent Polski Bronisław Komorowski nadał mu tytuł profesora nauk humanistycznych[2].

Poza działalnością naukowo-dydaktyczną pełnił także wiele funkcji kierowniczych na uczelni. Od 2008 do 2012 był zastępcą dyrektora ds. nauki i współpracy z zagranicą Instytutu Historycznego Uniwersytetu Wrocławskiego[10]. W latach 2012–2016 zajmował stanowisko prodziekana ds. nauki i współpracy z zagranicą[11], a w 2016 roku został wybrany na dziekana Wydziału Nauk Historycznych i Pedagogicznych Uniwersytetu Wrocławskiego[12]. Stanowisko to piastował do 2020 roku. W tym samym roku został wybrany na rektora Uniwersytetu Wrocławskiego[13]. W dniu 9 marca 2022 roku jego mandat wygasł[4], w związku z naruszeniem przepisów Ustawy o szkolnictwie wyższym, dotyczących działalności zarobkowej bez zgody rady uczelni. O wygaśnięciu mandatu stwierdził Minister Edukacji i Nauki Przemysław Czarnek.

Kandydował w wyborach na rektora uczelni w 2022 roku, jednak przegrał w nich z prof. dr hab. Robertem Olkiewiczem, zajmując w drugiej turze ostatnie miejsce[14]

Ponadto jest członkiem zarządu International Centre for Archival Research[8].

Kontrowersje

edytuj

W trakcie niepełnej kadencji rektora Uniwersytetu Wrocławskiego dochodziło do wielu kontrowersyjnych zdarzeń i decyzji. Jedną z nich było zamówienie prenumeraty prawicowej „Gazety Polskiej Codziennie”. Decyzja ta spotkała się z oburzeniem środowiska studenckiego na uczelni, co doprowadziło do wycofania prenumeraty[15].

W styczniu 2022 roku, podczas piątej fali epidemii koronawirusa w Polsce, w czasie najwyżej liczby zakażeń od początku epidemii w Polsce, zadecydował o powrocie do nauki stacjonarnej. Decyzja ta, spotkała się z oburzeniem studentów, co w rezultacie doprowadziło do złożenia w prokuraturze zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa, sprowadzenia niebezpieczeństwa dla życia lub zdrowia wielu osób, powodując zagrożenie epidemiologiczne oraz szerzenie się choroby zakaźnej, przez przedstawiciela studentów w Radzie Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu Wrocławskiego[16]. Prokuratura Rejonowa dla Wrocławia-Stare Miasto we Wrocławiu prowadzi w tej sprawie postępowanie[17].

Dorobek naukowy

edytuj

Zainteresowania naukowe Przemysława Wiszewskiego koncentrują się wokół tożsamości grup społecznych i form komunikacji między członkami tych grup, ze szczególnym uwzględnieniem wartości jako czynnika definiującego i spajającego grupy[2]. Od wielu lat prowadzi badania nad dziejami regionalnymi oraz wspólnot lokalnych na Śląsku. Koordynuje prace w ramach polskiego zespołu projektu „Cuius Regio. An analysis of the cohesive and disruptive forces determining the attachment and commitment of (groups of) persons to and the cohesion within regions” w ramach europejskiego projektu o nazwie „European Science Foundation”. Jest kierownikiem projektów „Śląsk ojczysty. Dzieje wspólnot lokalnych w kontekście tożsamości regionalnej, państwowej i narodowej (XII–XXI w.). Cz. 1", a także „Mechanizmy budowania spójności w społecznościach wieloetnicznych, X-XXI w.”[8]. Do tej pory wypromował sześciu doktorów[2]. Dotychczas opublikował ogólnie ponad 150 publikacji, w tym 9 monografii, 16 prac pod redakcją, 15 artykułów w czasopismach naukowych i 86 rozdziałów w monografiach zbiorowych. Stale publikuje prace popularnonaukowe (w tym książki), recenzje i omówienia, bierze udział w konferencjach krajowych i zagranicznych[8].

Do jego najważniejszych publikacji należą[18]:

  • Zakony z terenów dawnego księstwa świdnicko-jaworskiego: życie klasztorne od XIII do pierwszej ćwierci XVI w., Świdnica-Jawor 2001.
  • Origines mundi, gentium et civitatum, Wrocław 2001, Współautor: Stanisław Rosik.
  • Poczet królów i książąt, Wyd. Dolnośląskie, Wrocław 2002. Współautor: Stanisław Rosik.
  • Opactwo benedyktynek w Legnicy (1348/1349–1810): struktura, funkcjonowanie, miejsce w społeczeństwie, Wyd. Historyczne, Wrocław-Poznań 2003.
  • Oleśnica: od czasów najdawniejszych po współczesność, wyd. Atut, Wrocław 2006. Współautor: Wojciech Mrozowicz.
  • Bystrzyca Kłodzka. Zarys rozwoju miasta na przestrzeni dziejów, wyd. DTSK Silesia, Urząd Miasta i Gminy w Bystrzycy Kłodzkiej, Wrocław-Bystrzyca Kłodzka 2007. Współautor: Stanisław Rosik i Małgorzata Ruchniewicz.
  • Domus Bolezlai. W poszukiwaniu tradycji dynastycznej Piastów (do około 1138 roku), Wrocław 2008; wydanie angielskie, zmienione: Domus Bolezlai: values and social identity in dynastic traditions of medieval Poland (c. 966–1138), transl. Paul Barford, wyd. zm. i poszerz, Leiden: Boston: BRILL, 2010.
  • Wielkie zmiany wiejskiego świata: monografia historyczna gminy Kobierzyce, Wrocław 1995.
  • (wspólnie z Nora Berend, Przemysław Urbańczyk) Central Europe in the high Middle Ages: Bohemia, Hungary and Poland c.900-c.1300, Cambridge, Cambridge University Press, 2013.
  • (wspólnie z Norbert Kersken) Neue Nachbarn in der Mitte Europas. Polen und das Reich im Mittelalter, Wissenschaftliche Buchgesellschaft, 2019 (=Deutsch-Polnische Geschichte, Bd. 1), s. 270.
  • Redaktor serii Bliska historia. Studia z dziejów lokalnych / History next to. Local past studies obejmującej do 2020 r. 16 tomów monografii historycznych, dziedzictwa kulturowego oraz atlasów źródeł historycznych wspólnot lokalnych z terenu Dolnego Śląska. Publikacje z tej serii w całości dostępne są w wolnym dostępie w Bibliotece Cyfrowej UWr. (www.bibliotekacyfrowa.pl).

Przypisy

edytuj
  1. Dane uzyskane na podstawie oświadczenia majątkowego na Uniwersytecie Wrocławskim.
  2. a b c d Prof. Przemysław Piotr Wiszewski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2008-12-30].
  3. Uniwersytet Wrocławski ma nowego rektora, artykuł na oficjalnej stronie Uniwersytetu Wrocławskiego/ [on-line] [dostęp 2021-01-18].
  4. a b Przemysław Wiszewski nie jest już rektorem Uniwersytetu Wrocławskiego [dostęp 2022-03-09].
  5. Lista absolwentów LO im. Bolesława Chrobrego w Szprotawie z roku 1993, dostępna w archiwum szkolnym.
  6. Lista absolwentów IH UWr z rocznika 1998 roku.
  7. Dzieje opactwa benedyktynek w Legnicy (1348–1810) w bazie „Prace badawcze” portalu Nauka Polska (OPI). [dostęp 2015-08-04].
  8. a b c d „Nominacje profesorskie – jedenastu nowych profesów tytularnych”, informacja na stronie Uniwersytetu Wrocławskiego [dostęp 2015-08-04].
  9. Domus Bolezlai. W poszukiwaniu tradycji dynastycznej Piastów (do około 1138 r.) w bazie „Prace badawcze” portalu Nauka Polska (OPI). [dostęp 2015-08-04].
  10. Dyrekcja Instytutu Historycznego UWr na stronie internetowej instytutu [on-line] [dostęp 2012-06-12].
  11. Władze WNHiP UWr kadencji 2012-2016[on-line] [dostęp 2012-09-25].
  12. Uchwała Nr 31/2016 Uczelnianej Komisji Wyborczej z dnia 14 kwietnia 2016 r. [on-line] [dostęp 2016-04-16].
  13. Prof. Przemysław Wiszewski nowym rektorem Uniwersytetu Wrocławskiego, artykuł w „Perspektywach”. [on-line] [dostęp 2021-01-17].
  14. Prof. dr hab. Robert Olkiewicz rektorem elektem UWr [online], Uniwersytet Wrocławski, 6 czerwca 2022 [dostęp 2022-06-24] (pol.).
  15. Wyborcza.pl [online], wroclaw.wyborcza.pl [dostęp 2022-06-24].
  16. Student informuje prokuraturę o możliwości popełnienia przestępstwa przez rektora Uniwersytetu Wrocławskiego [online], TVN24 [dostęp 2022-06-24] (pol.).
  17. Wyborcza.pl [online], wroclaw.wyborcza.pl [dostęp 2022-06-24].
  18. Dane uzyskane w Bibliotece Uniwersytetu Wrocławskiego, stan na sierpień 2015 roku.

Linki zewnętrzne

edytuj