Hans Küng

szwajcarski teolog katolicki

Hans Küng (ur. 19 marca 1928 w Sursee, zm. 6 kwietnia 2021 w Tybindze[1]) – szwajcarski profesor teologii, duchowny rzymskokatolicki, pisarz i krytyk nauczania Kościoła katolickiego (zwłaszcza w kwestii prymatu papieża), zaangażowany w dziedzinie dialogu międzyreligijnego[2].

Hans Küng
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

19 marca 1928
Sursee

Data i miejsce śmierci

6 kwietnia 2021
Tybinga

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Prezbiterat

1955

podpis
Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Zasługi RFN

Życiorys

edytuj

W latach 1948–1951 studiował filozofię w Gregorianum w Rzymie. W latach 1951–1955 odbył studia teologiczne oraz przyjął święcenia kapłańskie. W latach 1955–1957 studiował na Sorbonie i w Instytucie Katolickim w Paryżu, uzyskując tytuł doktora teologii na podstawie pracy Justification. La doctrine de Karl Barth et une réflexion catholique. Książka opublikowana na tej podstawie wzbudziła spore zainteresowanie i uznanie w świecie teologicznym, w tym także samego Karla Bartha. Odbył także dalsze studia w Amsterdamie, Berlinie, Madrycie i Londynie. W latach 1957–1959 pracował jako duszpasterz Hofkirche w Lucernie.

Od 1959 asystent naukowy na Wydziale Teologii Katolickiej Uniwersytetu w Münsterze. W latach 1960–1963 profesor teologii fundamentalnej na Wydziale Teologii Katolickiej Uniwersytetu w Tybindze. W latach 1962–1965 z nominacji papieża Jana XXIII oficjalny doradca (peritus) Soboru watykańskiego II. W czasie obrad Soboru zetknął się z młodym profesorem teologii Josephem Ratzingerem. Zarówno Küng, jak i Ratzinger byli uważani za zwolenników reform soborowych. Od 1963 profesor teologii dogmatycznej i ekumenicznej w Tybindze oraz założyciel i dyrektor Instytutu Badań Ekumenicznych.

W latach 1980–1996 pracował jako wykładowca teologii ekumenicznej i dyrektor Instytutu. W 1995 założył Fundację Weltethos i został jej prezesem. Wykładał gościnnie na uniwersytetach w Stanach Zjednoczonych i w Szwajcarii.

Od 1996 był na emeryturze.

Nieprawowierność

edytuj

W 1979 Kongregacja Nauki Wiary przeprowadziła proces mający na celu zbadanie zgodności z doktryną katolicką wypowiedzi Künga, zwłaszcza kwestionujących dogmat o nieomylności papieża. W deklaracji „o niektórych aspektach nauczania teologicznego profesora Hansa Künga” Kongregacja orzekła, że Hans Küng odszedł w swoich pismach od integralnej wiary katolickiej i dlatego nie może być uważany za teologa katolickiego ani – jako taki – nie może pełnić misji nauczania. Pozbawienie prawa nauczania nie wiązało się jednak z utratą stanu duchownego. Papież Jan Paweł II deklarację zatwierdził. Pomimo werdyktu Küng pozostał wykładowcą teologii na Uniwersytecie w Tybindze, ale tylko ekumenicznej, a jego Instytut Badań Ekumenicznych oddzielono od Wydziału Katolickiego.

24 września 2005 Joseph Ratzinger, jako nowo wybrany papież Benedykt XVI, ku zaskoczeniu obserwatorów, przyjął Künga na czterogodzinnej osobistej audiencji w Castel Gandolfo. Według komunikatu podczas spotkania unikano poruszania drażliwych tematów, ograniczono się do spraw światowego etosu i stosunku nauk przyrodniczych do wiary chrześcijańskiej.

Doktoraty honoris causa

edytuj

Nagrodzony trzynastoma tytułami doktora honoris causa, m.in.:

  • 1963 doktor prawa St. Louis University[3]
  • 1985 doktor teologii University of Cambridge[4]
  • 10 listopada 2004 doktor w dziedzinie filozofii Uniwersytetu w Genui
  • 26 października 2007 doktor Federal University Juiz de Fora w Brazylii[5].

Nagrody

edytuj

Przedmioty sporu

edytuj

Hans Küng uznawał wyższość światopoglądu chrześcijańskiego, krytykował jednak naukę Kościoła katolickiego w wielu zagadnieniach:

Publikacje książkowe wydane w języku polskim

edytuj
  • Küng Hans. Sobór i zjednoczenie. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak”, 1964.
  • Küng Hans. Bóg a cierpienie. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 1973.
  • Küng Hans. Życie wieczne?. Kraków: Oficyna Literacka, 1993. ISBN 83-85158-77-4.
  • Küng Hans. Credo: apostolskie wyznanie wiary objaśnione ludziom współczesnym. Warszawa: Wydawnictwo Marba Crown, 1995. ISBN 83-85467-55-6.
  • Küng Hans. Nieomylny?. Kraków: Zakład Wydawniczy „Nomos”, 1995. ISBN 83-85527-23-0.
  • Küng Hans. Krótka historia Kościoła katolickiego. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 2004. ISBN 83-7384-102-4.

Publikacje książkowe

edytuj
  • Konzil und Wiedervereinigung. Erneuerung als Ruf in die Einheit, Wien-Freiburg-Basel 1960 (tłum. pol. Sobór i zjednoczenie, Kraków 1964)
  • Damit die Welt glaube. Briefe an junge Menschen, München 1962
  • Strukturen der Kirche, Freiburg-Basel-Wien 1962
  • Kirche im Konzil, Freiburg-Basel-Wien 1963 i wyd. 2. rozszerzone 1964
  • Freiheit in der Welt. Sir Thomas More, Einsiedeln 1964
  • Theologe und Kirche, Einsiedeln 1964
  • Kirche in Freiheit, Einsiedeln 1964
  • Christenheit als Minderheit. Die Kirche unter den Weltreligionen, Einsiedeln 1965
  • Gott und das Leid (Theologische Meditationen 18), Benziger, Einsiedeln-Zürich-Köln 1967, tłum. pol. Bóg a cierpienie, przeł. Irena Gano, Instytut Wydawniczy „Pax”, Warszawa 1973, s. 68
  • Die Kirche (Ökumenische Forschungen I. 1, Herder, Freiburg-Basel-Wien 1967
  • Wahrhaftigkeit. Zur Zukunft der Kirche, Freiburg-Basel-Wien 1968
  • Menschwerdung Gottes. Eine Einführung in Hegels theologisches Denken als Prolegomena zu einer künftigen Christologie, Freiburg i. Breisgau 1970 (Wcielenie Boga)
  • Unfehlbar? Eine Anfrage, Benziger, Zürich-Einsiedeln-Köln 1970
  • Was ist Kirche? (Herderbücherei 376), Freiburg-Basel-Wien 1970;
  • Wozu Priester? Eine Hilfe, Benziger, Zürich-Einsiedeln-Köln 1971
  • Freiheit des Christen (Lizenzausgabe: Buchclub Ex Libris), Zürich 1971;
  • Was in der Kirche bleiben muß, Zürich-Einsiedeln-Köln 1973
  • Fehlbar? Eine Bilanz, Zürich-Einsiedeln-Köln 1973
  • Christ sein, München 1974
  • 20 Thesen zum Christsein, München 1975
  • Was ist Firmung?, Zürich-Einsiedeln-Köln 1976
  • Jesus im Widerstreit. Ein jüdisch-christlicher Dialog (razem z Pinchasem Lapide), Stuttgart-München 1976
  • Gottesdienst – warum?, Zürich-Einsiedeln-Köln 1976
  • Heute noch an Gott glauben? (zusammen mit Walter Scheel, Mut zu kritischer Sympathie) Zwei Reden, München 1977
  • Existiert Gott? Antwort auf die Gottesfrage der Neuzeit, München1978
  • Wegzeichen in die Zukunft. Programmatisches für eine christlichere Kirche, Hamburg 1980
  • Die christliche Herausforderung (Kurzfassung von »Christ sein«), München 1980
  • Kirche – gehalten in der Wahrheit?, Zürich-Einsiedeln-Köln 1979
  • 24 Thesen zur Gottesfrage (Serie Piper 171), München 1979
  • Kunst und Sinnfrage, Zürich-Einsiedeln-Köln 1980
  • Glauben an Jesus Christus (Theologische Meditationen 59), Benziger, Zürich-Einsiedeln-Köln 1982
  • Ewiges Leben?, München 1982 (tłum pol. Życie wieczne?, Kraków 1993, przedmowa: Zbigniew Mikołejko)
  • Christentum und Weltreligionen. Hinführung zum Dialog mit Islam, Hinduismus, Buddhismus (zusammen mit Josef van Ess, Heinrich von Stietencron, Heinz Bechert), München 1984
  • Woran man sich halten kann. Christliche Orientierung in orientierungsarmer Zeit, Zürich-Einsiedeln-Köln 1985
  • Dichtung und Religion. Pascal, Gryphius, Lessing, Hölderlin, Novalis, Kierkegaard, Dostojewski, Kafka (zusammen mit Walter Jens), Kindler, München 1985
  • Church and Change. The Irish Experience, Dublin 1986
  • Theologie im Aufbruch. Eine ökumenische Grundlegung, München 1987
  • Freud und die Zukunft der Religion, München 1987
  • Christentum und Chinesische Religion (razem z Julią Ching), München 1988
  • Anwälte der Humanität. Thomas Mann, Hermann Hesse, Heinrich Böll (razem z Walterem Jensem), München 1989
  • Die Hoffnung bewahren. Schriften zur Reform der Kirche, Zürich 1990
  • Projekt Weltethos, München 1990
  • Das Judentum. Die religiöse Situation der Zeit, München 1991
  • Mozart. Spuren der Transzendenz, München 1991
  • Die Schweiz ohne Orientierung? Europäische Perspektiven, Zürich 1992
  • Denkwege. Ein Lesebuch, red. K.-J. Kuschel, München 1992
  • Credo. Das Apostolische Glaubensbekenntnis – Zeitgenossen erklärt, München 1992 (tłum. pol. Credo. Apostolskie Wyznanie Wiary objaśnione ludziom współczesnym), Warszawa 1995
  • Große christliche Denker, München 1994
  • Das Christentum. Wesen und Geschichte, München 1994
  • Menschenwürdig sterben. Ein Plädoyer für Selbstverantwortung (z Walterem Jensem i wypowiedziami Inge Jens, Albina Esera i Dietricha Niethammera), München 1995
  • Weltethos für Weltpolitik und Weltwirtschaft, München 1997
  • Spurensuche. Die Weltreligionen auf dem Weg, München 1999).
  • Die Frau im Christentum, München 2001
  • Kleine Geschichte der katholischen Kirche, Berlin 2001 (tłum. pol. Krótka historia Kościoła katolickiego, Wrocław 2004)
  • Wozu Weltethos? Religion und Ethik in Zeiten der Globalisierung. Im Gespräch mit Jürgen Hoeren, Freiburg 2002
  • Erkämpfte Freiheit – Erinnerungen, München 2002
  • Vertrauen, das trägt. Spiritualität für heute, Freiburg-Basel-Wien 2003
  • Der Islam. Geschichte, Gegenwart, Zukunft, München 2004
  • Weltethos christlich verstanden (wraz z Angelą Rinn-Maurer), Freiburg-Basel-Wien 2005

Przypisy

edytuj
  1. Theologe Hans Küng im Alter von 93 Jahren gestorben [online], www.spiegel.de [dostęp 2021-04-06] (niem.).
  2. Natale Benazzi: 1001 faktów z historii Kościoła. Kraków: Wydawnictwo Salwator, 2010, s. 115.
  3. Roman Catholics: Clear It with the Vatican, Time, 20 września 1963 [dostęp 2010-06-15] [zarchiwizowane z adresu 2012-09-13] (ang.).
  4. http://www.admin.cam.ac.uk/univ/degrees/honorary/.
  5. a b c Activities of the year 2007. Stiftung Weltethos, 2007. [dostęp 2014-04-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-08-21)]. (ang.).
  6. Hans Küng ist tot [online], Schweizer Radio und Fernsehen (SRF), 6 kwietnia 2021 [dostęp 2021-04-07] (niem.).
  7. Tadeusz Bartoś, Jan Paweł II. Analiza krytyczna. Warszawa, 2008, s. 99.
  8. Markus Grill, Nie jestem przywiązany do tego życia [online], Onet.pl, 27 grudnia 2013 [zarchiwizowane z adresu 2013-12-30].

Linki zewnętrzne

edytuj