Henryk Niezabitowski
Henryk Szczepan Niezabitowski ps. „Golarz”[1] (ur. 26 grudnia 1896 w Warszawie, zm. 26 czerwca 1976 w Radomsku) – podporucznik kawalerii rezerwy Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari, wioślarz, hokeista, olimpijczyk z Amsterdamu 1928.
Henryk Niezabitowski (1924) | |
podporucznik kawalerii | |
Pełne imię i nazwisko |
Henryk Szczepan Niezabitowski |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
26 grudnia 1896 |
Data i miejsce śmierci |
25 czerwca 1976 |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1918–1939 |
Siły zbrojne | |
Jednostki | |
Główne wojny i bitwy |
wojna polsko-bolszewicka, |
Odznaczenia | |
Henryk Niezabitowski jako członek czwórki AZS Warszawa | |||||||
Data i miejsce urodzenia | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Data śmierci | |||||||
Dorobek medalowy | |||||||
|
Życiorys
edytujUrodził się 26 grudnia 1896 w Warszawie, w rodzinie Wacława, czeladnika i Antoniny z Kaniewskich[1]. Naukę szkolną rozpoczął w 1906. W latach 1908–1918 uczęszczał do warszawskiego Gimnazjum Mariana Ryłchowskiego, w którym uzyskał maturę[2]. W 1910 wstąpił do Organizacji Młodzieży Niepodległościowej „Zarzewie” i tajnego skautingu. W 1916 został drużynowym I Warszawskiej Drużyny Harcerskiej im. Romualda Traugutta „Czarna Jedynka”[3]. W latach 1915–1918 był członkiem Polskiej Organizacji Wojskowej[4]. W 1918 zapisał się na studia na Wydziale Inżynierii Lądowej Politechniki Warszawskiej[5].
1 listopada wstąpił do Wojska Polskiego i dostał przydzielony do 1 Pułku Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego. W maju 1920 został awansowany na podchorążego. Na wojnie z bolszewikami walczył w szeregach 18 pułku ułanów. 22 września 1920 odznaczył się szczególną brawurą i męstwem w boju pod Nowym Dworem[6]. W listopadzie 1920 został urlopowany z wojska. Na stopień podporucznika rezerwy został mianowany ze starszeństwem z 29 listopada 1930 i 2. lokatą w korpusie oficerów kawalerii[7]. W 1934, jako oficer rezerwy pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III. Posiadał przydział w rezerwie do 2 pułku ułanów w Suwałkach[8]. Mieszkał w Warszawie przy ul. Piaskowej 1, a później w Rudzie Malenieckiej[1].
W 1939 roku podczas wojny obronnej 1939 walczył pod Siedlcami i w obronie Warszawy. Po kapitulacji został wzięty do niewoli niemieckiej[9]. Przebywał w obozach jenieckich Hohstein-Born-Kłomino. Był organizatorem sportowego życia obozowego. Współpracował z Zygmuntem Weissem. W 1944 roku w Oflagu II D w Gross-Born wchodził w skład komitetu organizacyjnego jenieckiej olimpiady. 15 sierpnia 1944 dokonał razem z Weissem opuszczenia flagi olimpijskiej.
Po wojnie pracował na kierowniczych stanowiskach w zarządach eksploatacji dróg publicznych w Opocznie, Końskich, Kielcach i Radomsku. Zmarł 26 czerwca 1976 w Radomsku. Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim[4] (kwatera 47-6-23)[10].
Kariera sportowa
edytuj- Wioślarstwo
Zainteresował się sportem w okresie nauki w gimnazjum. W 1920 związał się z AZS Warszawa. W klubie uprawiał wioślarstwo i hokej na lodzie. W 1920 i w latach 1923–1925 był mistrzem Polski w czwórce ze sternikiem, a w 1920 i latach 1925–1927 w ósemce. W 1924 wystartował w akademickich mistrzostwach świata w Warszawie zdobywając złoty medal w czwórce ze sternikiem. W 1925 z Ottonem Gordziałkowskim, Lucjanem Kulejem, Władysławem Nadratowskim zwyciężył w regatach akademickich w Pawii[4]. W 1927 został akademickim mistrzem świata w ósemce. Był trzykrotnym uczestnikiem mistrzostw Europy. W 1925 na mistrzostwach Europy w Pradze był czwarty w ósemce. Rok później na mistrzostwach Europy w Lucernie był szósty w tej samej konkurencji[4]. Na kolejnych mistrzostwach Europy w 1927 w Como zdobył brązowy medal[4]. Na Letnich Igrzyskach Olimpijskich w Amsterdamie zajął czwarte miejsce w ósemce. Ostatnim sukcesem wioślarstwie było wicemistrzostwo Polski w czwórce i brązowy medal w ósemce.
- Hokej na lodzie
W 1922 zaczął uprawiać hokej na lodzie w AZS Warszawa. Występował na pozycji bramkarza. Na przełomie 1924/1925 wystąpił w pierwszym międzynarodowym turnieju w Szwajcarii. W 1926 został powołany do Reprezentacji Polski w hokeju na lodzie mężczyzn na mistrzostwa Europy w Davos[9]. W reprezentacji Polski rozegrał 3 mecze.
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 4570[11][12]
- Krzyż Niepodległości (16 marca 1937)[13][1]
- Krzyż Walecznych[14]
- Srebrny Krzyż Zasługi (19 marca 1931)[15]
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-09-08].
- ↑ W. Rylski: Absolwenci Reytana 1918. wne.uw.edu.pl. [dostęp 2020-07-08].
- ↑ Wryk 2015 ↓, s. 445–446.
- ↑ a b c d e Wryk 2015 ↓, s. 447.
- ↑ Wryk 2015 ↓, s. 446.
- ↑ Dobiecki i Kłopotowski 1929 ↓, s. 17.
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 127.
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 587.
- ↑ a b Wryk 2015 ↓, s. 448.
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: NIEZABITOWSCY, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2018-04-22] .
- ↑ Księga Jazdy Polskiej 1938 ↓, s. 417.
- ↑ Dobiecki i Kłopotowski 1929 ↓, s. 22.
- ↑ M.P. z 1937 r. nr 64, poz. 94 – zamiast uprzednio nadanego Medalu Niepodległości M.P. z 1931 r. nr 296, poz. 391 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-09-08].
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 64, poz. 104 „za zasługi na polu rozwoju sportu”.
Bibliografia
edytuj- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.
- Jerzy Dobiecki, Michał Kłopotowski: Zarys historji wojennej 18-go pułku ułanów pomorskich. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1929, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
- Ryszard Wryk: Olimpijczycy Drugiej Rzeczypospolitej. Poznań: Nauka i Innowacje, 2015, s. 445–448. ISBN 978-83-64864-22-3.
- Księga Jazdy Polskiej. Bolesław Wieniawa-Długoszowski (red.) Bronisław Rakowski (red.) Władysław Dziewanowski (red.) Karol Koźmiński (red.) Stanisław Strumph-Wojtkiewicz (red.) Stanisław Ostoja-Chrostowski (red.) Stanisław Haykowski (ilust.). Warszawa: Zakłady Graficzne Instytutu Wydawniczego „Biblioteka Polska”, 1938.