Ignacy Cetner

wojewoda bełski

Ignacy Aleksander Cetner herbu Przerowa (ur. 1728, zm. 1787) – marszałek wielki koronny Królestwa Galicji i Lodomerii od 1783, wojewoda bełski od 1763, oboźny koronny (dworski) w 1762[1], starosta rożowski, hrabia cesarstwa od 20 marca 1782.

Ignacy Aleksander Cetner
Ilustracja
Portret młodzieńczy Ignacego Cetnera pędzla Augustyna Mirysa
Herb
Przerowa
Hrabia
Rodzina

Cetnerowie herbu Przerowa

Data urodzenia

1728

Data śmierci

1787

Odznaczenia
Order Orła Białego

Życiorys

edytuj

Brat cioteczny biskupa Ignacego Krasickiego.

W 1740 został porucznikiem w 8. Regimencie Pieszym Domu Radziwiłłów. Wybierany posłem na sejmy w 1756, 1758, 1760, 1761. Był członkiem konfederacji Czartoryskich w 1764 roku[2].

W 1762 został kawalerem Orderu Orła Białego.

Był konsyliarzem konfederacji generalnej 1764 roku[3]. W 1764 roku podpisał elekcję Stanisława Augusta Poniatowskiego z województwa bełskiego[4]. Na sejmie koronacyjnym wniósł projekt ustawy o przyznaniu tytułów książęcych członkom rodu Poniatowskich. Członek Komisji Skarbowej Koronnej. W 1767 przystąpił do konfederacji radomskiej i wszedł w skład deputacji traktatowej. 23 października 1767 wszedł w skład delegacji Sejmu, wyłonionej pod naciskiem posła rosyjskiego Nikołaja Repnina, powołanej w celu określenia ustroju Rzeczypospolitej[5]. W 1768 roku wyznaczony z Senatu do Asesorii Koronnej[6]. Od 1772 został poddanym austriackim. W 1775 mianowany cesarskim radcą tajnym.

Jego rezydencją był Krakowiec, gdzie utrzymywał bogaty dwór i ogród "na stopę zagraniczną", z ogromną liczbą rzadkich roślin. Dwór i obyczaje panujące w nim za I. Cetnera sportretował Wincenty Pol w Pamiętnikach Winnickiego.

W 1766 jemu sprzedali cały klucz ożohowiecki, potem odkupił te dobra Jan Antoni Czarnecki[7], kasztelan bracławski[8]. W 1778 kupił zlicytowane przez rząd austriacki dobra starostwa przemyskiego wraz z miastem Przemyśl (pozostawał w jego rękach do 1789). W latach 1786–1787 sprzedał dobra nadwórnańskie[9].

Przypisy

edytuj
  1. Urzędnicy centralni i nadworni Polski XIV-XVIII wieku. Spisy". Oprac. Krzysztof Chłapowski, Stefan Ciara, Łukasz Kądziela, Tomasz Nowakowski, Edward Opaliński, Grażyna Rutkowska, Teresa Zielińska. Kórnik 1992, s. 95.
  2. Volumina Legum, t. VII, Petersburg 1860, s. 90.
  3. Konfederacya Generalna Koronna Po doszłym Seymie Convocationis Zaczęta w Warszawie Dnia 23. Czerwca Roku Pańskiego 1764. Ręką J. O. Xcia Jmci Prymasa Korony Polskiey [...] Stwierdzona, [b.n.s]
  4. Akt elekcyi Roku Tysiąć Siedemset Sześćdziesiątego Czwartego, Miesiąca Sierpnia, Dnia dwudziestego siódmego, s. 80.
  5. Volumina Legum. T. VII. Sankt Petersburg 1860, s. 244-248.
  6. Kolęda Warszawska na rok 1768, [b.n.s]
  7. Bohorodczany / Kamionka Strumiłowa / Rozłucz / Toki / Złoczów.Cracovia Leopolis”.
  8. Władysław Konopczyński: Czarnecki Jan Antoni. [W:] Polski Słownik Biograficzny. T. IV. Kraków, 1938.
  9. Jerzy T. Petrus, Kościół parafialny p.w. Wniebowzięcia Najświętszej Panny Marii w Nadwórnej. [W:] Materiały do dziejów sztuki sakralnej na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej. Cz. I : Kościoły i klasztory rzymskokatolickie dawnego województwa ruskiego. T. 4. Kraków: Międzynarodowe Centrum Kultury, Drukarnia narodowa, 1996, 402 il., s. 95. ISBN 83-85739-34-3.

Bibliografia

edytuj