Wikipedia

Ihilii Ghelb

Ihilii Ghelb (ur. 27 lipca 1880 w Botuszanach, zm. ?) – nauczyciel.

Ihilii Ghelb
Ilustracja
Ihilii Ghelb podczas pracy w Sanoku
Data i miejsce urodzenia

27 lipca 1880
Botuszany

Stanowisko

nauczyciel

Małżeństwo

Adela

Dzieci

Albin

Faksymile
Odznaczenia
Medal Jubileuszowy Pamiątkowy dla Cywilnych Funkcjonariuszów Państwowych Krzyż Jubileuszowy dla Cywilnych Funkcjonariuszów Państwowych
Multimedia w Wikimedia Commons

Życiorys

edytuj

Urodził się 27 lipca 1880 w Botuszanach[1]. Był wyznania mojżeszowego[1]. Podjął pracę nauczyciela od 1 września 1904[1]. Rozporządzeniem z 7 czerwca 1906 C. K. Rady Szkolnej Krajowej został przeniesiony ze stanowiska zastępcy nauczyciela w C. K. Wyższej Szkole Realnej w Jarosławiu na równorzędne stanowisko w C. K. Wyższej Szkoły Realnej w Stanisławowie, gdzie uczył języka niemieckiego[2][3], a od 1 lutego do 4 czerwca 1908 był na urlopie[4]. Egzamin zawodowy złożył 2 czerwca 1908[1]. Reskryptem z 28 sierpnia 1908 C. K. Rady Szkolnej Krajowej otrzymał posadę nauczyciela rzeczywistego w C. K. Gimnazjum Męskim w Sanoku[5][6]. Z funkcji zastępcy nauczyciela został mianowany nauczycielem rzeczywistym 1 września 1908[1][7][8]. Reskryptem C. K. Rady Szkolnej Krajowej z 1 czerwca 1911 został zatwierdzony w zawodzie nauczycielskim i otrzymał tytuł c. k. profesora[9][10][11][12]. W sanockim gimnazjum uczył niemieckiego, łacińskiego, był zawiadowcą biblioteki niemieckiej[13][14][15][16][17][18][19][20][21][22][23][24]. Nauczając w szkole skłaniał uczniów do prowadzenia rozmów w języku niemieckim dla nabrania wprawy, jednocześnie wzbraniając używania języka polskiego, posiadał wśród uczniów autorytet, posiadał wysoką wiedzę i szanowane metody nauczania[25][26]. Był członkiem zarządu sanockiego koła Towarzystwa Nauczycieli Szkół Wyższych[27], 26 października 1919 został wybrany zastępcą skarbnika[28]. W Sanoku zamieszkiwał przy ulicy Zamkowej 179[29]. Reskryptem C. K. Rady Szkolnej Krajowej z 31 sierpnia 1911 został przydzielony do służby w C. K. I Wyższej Szkole Realnej w Krakowie na przeciągu I półrocza roku szkolnego 1911/1912[30][31][32]. W 1914 był przypisany do adresu ulicy św. Tomasza 8 w Krakowie[33]. Po wybuchu I wojny światowej od 19 września 1914 przebywał w Wiedniu[34]. Otrzymał VIII rangę służbową od 1 października 1918[35][36].

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości był nauczycielem w okresie II Rzeczypospolitej jako urzędnik Kuratorium Okręgu Szkolnego Lwowskiego[37]. Zasiadał w radzie nadzorczej żydowskiego stowarzyszenia „PARD” (Przemysł Artystyczny i Domowy) w Sanoku[38]. Decyzją z 6 października 1925 został formalnie przydzielony do XII Państwowego Gimnazjum we Lwowie[39][40][41], do którego został przesunięty faktycznie od września 1927[42][43][44][45]. W szkole uczył języka niemieckiego[46][47][48], w styczniu 1930 zorganizował w szkole Kasę Oszczędności i prowadził ją do 31 października 1931[49]. Z posady nauczyciela w XII Państwowym Gimnazjum im. Stanisława Szczepanowskiego we Lwowie został przeniesiony w stan spoczynku w połowie 1935[50].

Jego żoną była Adela (ur. 1881); oboje przebywali w Krakowie podczas II wojny światowej i trwającej okupacji niemieckiej, będąc przypisani do adresu ulicy św. Jana 3[51][52]. Mieli syna Albina (ur. 1907 w Stanisławowie[29], absolwent Gimnazjum w Sanoku z 1925[53], w roku akademickim 1927/1928 demonstrator w Instytucie Chemii Lekarskiej na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie[54], podporucznik rezerwy w korpusie oficerów sanitarnych Wojska Polskiego[55], do 1939 jako dr Albin Gelb lekarz internista we Lwowie[56]).

Odznaczenia

edytuj

austro-węgierskie

Przypisy

edytuj
  1. ↑ a b c d e Henryk Kopia: Spis nauczycieli szkół średnich w Galicyi oraz polskiego gimnazyum w Cieszynie. Lwów: Towarzystwo Nauczycieli Szkół Wyższych, 1909, s. 54.
  2. ↑ III Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Wyższej Szkoły Realnej w Jarosławiu za rok szkolny 1906/7. Jarosław: Fundusz Naukowy, 1907, s. 1.
  3. ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Wyższej Szkoły Realnej w Stanisławowie za rok szkolny 1906/7. Stanisławów: Fundusz Naukowy, 1907, s. 35, 38.
  4. ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Wyższej Szkoły Realnej w Stanisławowie za rok szkolny 1907/8. Stanisławów: Fundusz Naukowy, 1908, s. 21, 23.
  5. ↑ XXVIII. Sprawozdanie Dyrektora C. K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1908/9. Sanok: Fundusz Naukowy, 1909, s. 2.
  6. ↑ Kronika. Mianowania w szkolnictwie. „Jedność. Organ Żydów Polskich”, s. 6, Nr 37 z 1 września 1908. 
  7. ↑ Wiadomości osobiste. „Dziennik Urzędowy C. K. Rady Szkolnej Krajowej w Galicyi”, s. 334, nr 21 z 21 sierpnia 1908. 
  8. ↑ Kronika. „Jedność. Organ Żydów Polskich”, s. 6, nr 37 z 11 września 1908. 
  9. ↑ XXX. Sprawozdanie Dyrektora c.k. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1910/11. Sanok: Fundusz Naukowy, 1911, s. 8.
  10. ↑ Wiadomości osobiste. „Dziennik Urzędowy c. k. Rady szkolnej krajowej w Galicyi”, s. 215, nr 15 z 17 czerwca 1911. 
  11. ↑ Mianowania i przeniesienia. „Nowa Reforma”, s. 2, nr 279 z 21 czerwca 1911. 
  12. ↑ Kronika. Mianowania i przeniesienia. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”, s. 2, Nr 28 z 2 lipca 1911. 
  13. ↑ XXVIII. Sprawozdanie Dyrektora C. K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1908/9. Sanok: Fundusz Naukowy, 1909, s. 1.
  14. ↑ XXIX. Sprawozdanie Dyrektora C. K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1909/10. Sanok: Fundusz Naukowy, 1910, s. 2.
  15. ↑ XXX. Sprawozdanie Dyrektora c.k. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1910/11. Sanok: Fundusz Naukowy, 1911, s. 1.
  16. ↑ XXXII. Sprawozdanie Dyrekcyi c.k. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1912/13. Sanok: Fundusz Naukowy, 1913, s. 1.
  17. ↑ XXXIII. Sprawozdanie Dyrekcyi c.k. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1913/14. Sanok: Fundusz Naukowy, 1914, s. 2.
  18. ↑ XXXIV. Sprawozdanie Dyrekcyi c.k. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1915/16. Sanok: Fundusz Naukowy, 1916, s. 2, 7.
  19. ↑ XXXV. Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum w Sanoku za rok szkolny 1920/1921 wraz z dodatkiem za lata 1917, 1918, 1919 i 1920. Sanok: Fundusz Naukowy, 1921, s. 1, 12, 23, 35, 46.
  20. ↑ XXXVI. Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum im. Królowej Zofji w Sanoku za rok szkolny 1921/1922. Sanok: 1922, s. 1.
  21. ↑ XXXVI. Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum im. Królowej Zofji w Sanoku za rok szkolny 1922/1923. Sanok: 1923, s. 1.
  22. ↑ XXXVII. Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum im. Królowej Zofji w Sanoku za rok szkolny 1923/1924. Sanok: 1924, s. 17.
  23. ↑ XXXVIII. Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum im. Królowej Zofji w Sanoku za rok szkolny 1924/1925. Sanok: 1925, s. 1.
  24. ↑ Władysław Dajewski: Ze wspomnień polonisty. W: Księga pamiątkowa Gimnazjum Męskiego w Sanoku 1888–1958. Kraków: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1958, s. 271.
  25. ↑ Józef Stachowicz: Drogą Andrzeja Radka. W: Księga pamiątkowa Gimnazjum Męskiego w Sanoku 1888–1958. Kraków: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1958, s. 229.
  26. ↑ Walerian Bętkowski: Wspomnienia przyrodnika (1915–1922). W: Księga pamiątkowa Gimnazjum Męskiego w Sanoku 1888-1958. Kraków: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1958, s. 253-254.
  27. ↑ Zarządy kół. „Muzeum”. 4, s. 8, 1910. 
  28. ↑ Z działalności kół T. N. S. W.. „Muzeum”. 9, s. 469, 1919. 
  29. ↑ a b Państwowe Gimnazjum im. Królowej Zofii w Sanoku. Katalog główny, rok 1923/24 (zespół 7, sygn. 87). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 580.
  30. ↑ XXXI. Sprawozdanie Dyrektora c.k. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1911/12. Sanok: Fundusz Naukowy, 1912, s. 2, 6.
  31. ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. I. Wyższej Szkoły Realnej w Krakowie za rok szkolny 1912. Kraków: 1912, s. 15, 18.
  32. ↑ Kronika. Przeniesienia. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”, s. 3, Nr 38 z 10 września 1911. 
  33. ↑ Stefana Mikulskiego Wielka Księga Adresowa dla Królewskiego Stołecznego Miasta Krakowa. 1914, s. 103.
  34. ↑ Księga pamiątkowa i adresowa wygnańców wojennych z Galicyi i Bukowiny 1914-1915 oraz Album pamiątkowe. Cz. 3. Prowincya i Bukowina. Wiedeń: 1915, s. 139.
  35. ↑ XXXV. Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum w Sanoku za rok szkolny 1920/1921 wraz z dodatkiem za lata 1917, 1918, 1919 i 1920. Sanok: Fundusz Naukowy, 1921, s. 25.
  36. ↑ Wiadomości osobiste. „Dziennik Urzędowy Rady szkolnej krajowej w Galicyi”, s. 222, nr 11 z 15 grudnia 1918. 
  37. ↑ Ogłoszenia prywatne. Zgubione dokumenty. „Gazeta Lwowska”, s. 6, nr 171 z 28 lipca 1928. 
  38. ↑ „PARD” Przemysł Artystyczny i Domowy. archives.jdc.org. [dostęp 2016-05-23].
  39. ↑ Wiadomości osobiste. „Dziennik Urzędowy dla Okręgu Szkolnego Lwowskiego”, s. 501, nr 12 z 31 grudnia 1927. 
  40. ↑ XXXIX. Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum im. Królowej Zofji w Sanoku za rok szkolny 1925/1926. Sanok: 1926, s. 4.
  41. ↑ Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum XII im. Stan. Szczepanowskiego we Lwowie za rok szkolny 1928/29. Lwów: 1929, s. 10.
  42. ↑ XLI. Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum im. Królowej Zofji w Sanoku za rok szkolny 1927/1928. Sanok: 1928, s. 14.
  43. ↑ Wiadomości osobiste. „Dziennik Urzędowy Kuratorjum Okręgu Szkolnego Lwowskiego”, s. 501, nr 12 z 31 grudnia 1927. 
  44. ↑ Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum XII im. Stan. Szczepanowskiego we Lwowie za rok szkolny 1928/29. Lwów: 1929, s. 11.
  45. ↑ Władysław Dajewski: Ze wspomnień polonisty. W: Księga pamiątkowa Gimnazjum Męskiego w Sanoku 1888–1958. Kraków: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1958, s. 274.
  46. ↑ Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum XII im. Stan. Szczepanowskiego we Lwowie za rok szkolny 1928/29. Lwów: 1929, s. 6.
  47. ↑ Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum XII im. Stan. Szczepanowskiego we Lwowie za rok szkolny 1931/1932. Lwów: 1932, s. 3.
  48. ↑ Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum XII im. Stan. Szczepanowskiego we Lwowie za rok szkolny 1932/1933. Lwów: 1933, s. 3.
  49. ↑ Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum XII im. Stan. Szczepanowskiego we Lwowie za rok szkolny 1931/1932. Lwów: 1932, s. 6.
  50. ↑ Ruch służbowy. Spensjonowani. „Dziennik Urzędowy Kuratorjum Okręgu Szkolnego Lwowskiego”, s. 222, nr 6 z 25 czerwca 1935. 
  51. ↑ Profil opisujący w bazie The Holocaust Survivors and Victims Resource Center prowadzonej przez United States Holocaust Memorial Museum został zidentyfikowany jako „Thilü Ghelb”, co wynikło z błędnego odczytu imienia, por. Thilü Ghelb. ushmm.org. [dostęp 2017-05-05]. (ang.).
  52. ↑ Adela Ghelb. ushmm.org. [dostęp 2017-05-05]. (ang.).
  53. ↑ XXXVIII. Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum im. Królowej Zofji w Sanoku za rok szkolny 1924/1925. Sanok: 1925, s. 9.
  54. ↑ Skład Uniwersytetu w roku akademickim 1927/1928. Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie. Lwów: 1927/1928, s. 40.
  55. ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1934, s. 228, 773.
  56. ↑ Ilustrowany informator miasta Lwowa : ze spisem miejscowości województwa lwowskiego na rok 1939. Lwów: 1939, s. 33.
  57. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1914. Lwów: 1914, s. 637.
  58. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1912. Lwów: 1912, s. 577.
  59. ↑ Hof- und Staatshandbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie für das Jahr 1918. Wiedeń: 1918, s. 1021.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ihilii_Ghelb&oldid=74603404”