Jadwisin (powiat łukowski)

Jadwisin
	wieś
	; Świetlica Wiejska w Jadwisinie (2018)
Państwo	Polska
Województwo	lubelskie
Powiat	łukowski
Gmina	Łuków
Liczba ludności (2022)	138
Strefa numeracyjna	25
Kod pocztowy	21-400
Tablice rejestracyjne	LLU
SIMC	0679492
	Położenie na mapie Polski Jadwisin
	Położenie na mapie województwa lubelskiego Jadwisin
	Położenie na mapie powiatu łukowskiego Jadwisin
	Położenie na mapie gminy wiejskiej Łuków Jadwisin
	51°51′59″N 22°24′07″E/51,866389 22,401944
	Multimedia w Wikimedia Commons

Jadwisin – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie łukowskim, w gminie Łuków^[4]^[5].

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa siedleckiego.

Wieś stanowi sołectwo w gminie Łuków^[6]. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 151 mieszkańców^[7].

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Podwyższenia Krzyża Świętego w Łukowie.

Położenie fizycznogeograficzne

Jadwisin leży na Równinie Łukowskiej w strefie płaskiego działu wodnego między zlewniami małych cieków wodnych – Stanówki i Samicy. Przepływają one przez sąsiednie wsie.

Położenie komunikacyjne i infrastruktura

Tablica pamięci odsłonięta z okazji 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości

Jadwisin to niewielka wieś sołecka, położona 7–8 km w linii prostej od centrum Łukowa w kierunku południowo-południowo-wschodnim. Przez teren Jadwisina wzdłuż jego granicy z Gołąbkami przebiega prawie półtorakilometrowy odcinek drogi krajowej nr 63. Na szosie, niespełna kilometr od drogi przez wieś (bliżej zabudowań Gołąbek), jest zlokalizowany przystanek autobusowy Gołąbki (także dla komunikacji dalekobieżnej). Od tej szosy, od strony Gołąbek, przez Jadwisin prowadzi droga powiatowa o nawierzchni bitumicznej, do Malcanowa, posiadająca dalej połączenie z wsią Świdry. Droga ta łączy się z drogą przez wieś pod kątem ostrym. W środku wsi znajduje się przystanek lokalnych autobusów PKS z Łukowa. Budynek dawnego punktu skupu mleka i sklepu, dzięki Urzędowi Gminy, został latem i jesienią 2008 r. przebudowany na świetlicę wiejską i zmodernizowany, wraz z otoczeniem, przy zaangażowaniu mieszkańców. Tym samym przywrócone zostało jego pierwotne przeznaczenie (ponadto urządzono zaplecze kuchenne oraz plac zabaw). W 2019 r. przy świetlicy wybudowano między innymi urządzenia do ćwiczeń na świeżym powietrzu, zwane siłownią, sfinansowane z budżetu Gminy Łuków i rządowego programu Ośrodki Społecznej Aktywności^[8].

Asfaltową drogą z Gołąbek do Malcanowa przez skrzyżowanie na początku lipowej alei przebiega trasa rowerowa – odcinek Szlaku Ziemi Łukowskiej^[9].

Z dziejów

Skrzyżowanie na początku lipowej alei

W ostatniej ćwierci XIX wieku Jadwisin był awulsem dóbr Domaszewnica, czyli folwarkiem bez włościan oddalonym od głównej siedziby majątku. Przy obecnej drodze do wsi znajdowała się cegielnia, która dostarczała cegły na potrzeby miejscowe, a częściowo na sprzedaż. Układ głównych dróg wsi oraz pozostałość dawnego zadrzewienia w przy skrzyżowaniu są dziedzictwem folwarku Jadwisin ze schyłku XIX wieku.

Przy ulicy wiejskiej prowadzącej w kierunku południowo-wschodnim zachowały się w dużym stopniu dwa rzędy lip drobnolistnych – razem 15 drzew o wysokości około 15 m, z których największe osiągają obwód prawie 4 m. Jest to pozostałość zabytkowej alei, proponowany pomnik przyrody^[10].

Występowanie innych miejscowości o tej nazwie

W Polsce jest 6 miejscowości podstawowych o nazwie Jadwisin, w tym 5 wsi i 1 kolonia. Ponadto 6 integralnych części miejscowości nosi nazwę Jadwisin, w tym jedna z nich to część miasta, pozostałe to części miejscowości wiejskich. W woj. lubelskim znajduje się jeszcze jedna wieś Jadwisin. W dawnym podziale administracyjnym jeszcze inna wieś Jadwisin należała do woj. siedleckiego. Najbardziej znany jest Jadwisin położony w pow. legionowskim, zwany czasem Jadwisinem koło Warszawy.

Przypisy

↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 43106
↑ Strona gminy. Sołectwa, stan ludności w dn. 2022-09-30 [Dostęp 2023-04-12]
↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 369 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
↑ ^a ^b GUS. Wyszukiwarka TERYT
↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
↑ Wykaz sołtysów gminy Łuków. Kadencja 2018–2023. W: Gmina Łuków. Oficjalny serwis internetowy, dostęp 2023-4-11.
↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
↑ Inwestycje. „Wieści z Gminy” (Gmina Łuków) 2019, nr 4 (październik)/31, s. 3. [1], dostęp 2019-11-16
↑ Szlak Ziemi Łukowskiej. W: Lokalna Grupa Działania „Razem ku lepszej przyszłości” > Turystyka. [2], dostęp 2015-07-29
↑ Program ochrony przyrody. RDLP Warszawa. Nadleśnictwo Łuków. Obręby: Adamów, Kryńszczak. Stan na 1.01.2005 r., s. 58. [3]; Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Łuków. Załącznik nr 1 do Uchwały nr X/34/11 Rady Gminy Łuków z dnia 19 kwietnia 2011 r., s. 32. [4]

Bibliografia

Domaszewnica, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 115 .
Główny Urząd Statystyczny. Strona główna > TERYT > Wyszukiwanie. [5], dostęp 2008-07-28.
Istvan Grabowski: Będą chrzciny i zabawy. Wyremontowali zlewnię w Jadwisinie (Inwestycje). „Słowo Podlasia” 2008, nr 52 (29 XII 2008 - 5 I 2009), s. 21.
Mapa.szukacz.pl – mapa Polski z planami miast. [6], dostęp: 2008-12-12.
Mapa topograficzna Polski 1 : 100 000, wydanie turystyczne. Ark. M-34-9/10: Łuków. Oddział Topograficzny Sztabu Generalnego WP, PPWK, WZKart, Warszawa 1997. ISBN 83-7135-136-4 [Nie korzystano z tekstu na odwrocie mapy]. [7].
Mapa topograficzna Polski 1 : 10 000. Główny Urząd Geodezji i Kartografii, Warszawa, lata 80. XX w. W: Geoportal2 > Raster. [8], dostęp 2015-07-29.
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łukowskiego. Starostwo Powiatowe w Łukowie, Biuro Ekspertyz Finansowych, Marketingu i Consultingu „Uniconsult” S.C. w Warszawie. [Warszawa] 2004, s. 109. [9], dostęp 2015-07-29.
Dane statystyczne Gminy Łuków. Urząd Gminy Łuków, stan na 30.06.2015 r. W: Gmina Łuków. Oficjalny serwis internetowy. [10], dostęp 2010-04-09.
Gmina z lotu ptaka - maj 2009 r. [fot. Grzegorz Rola]. W: Gmina Łuków. Oficjalny serwis internetowy. [11], dostęp 2010-04-09.
Jadwisin. W: Gmina Łuków. Oficjalny serwis internetowy > Sołectwa Gminy Łuków 2009. [12], dostęp 2009-02-09.

[prng-1] Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 43106

[lud-2] Strona gminy. Sołectwa, stan ludności w dn. 2022-09-30 [Dostęp 2023-04-12]

[poczta-3] Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 369 [zarchiwizowane 2022-10-26] .

[teryt-4] GUS. Wyszukiwarka TERYT

[roz-5] Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)

[bip-6] Wykaz sołtysów gminy Łuków. Kadencja 2018–2023. W: Gmina Łuków. Oficjalny serwis internetowy, dostęp 2023-4-11.

[GUS-7] GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.

[8] Inwestycje. „Wieści z Gminy” (Gmina Łuków) 2019, nr 4 (październik)/31, s. 3. [1], dostęp 2019-11-16

[9] Szlak Ziemi Łukowskiej. W: Lokalna Grupa Działania „Razem ku lepszej przyszłości” > Turystyka. [2], dostęp 2015-07-29

[10] Program ochrony przyrody. RDLP Warszawa. Nadleśnictwo Łuków. Obręby: Adamów, Kryńszczak. Stan na 1.01.2005 r., s. 58. [3]; Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Łuków. Załącznik nr 1 do Uchwały nr X/34/11 Rady Gminy Łuków z dnia 19 kwietnia 2011 r., s. 32. [4]

[4]

[5]

[2]

[3]

[1]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]