Kazimierz Buchman (ur. 10 października 1942 w Mokrej Wsi koło Starego Sącza, zm. 30 października 2017 we Wrocławiu) – polski inżynier mechanik, taternik, alpinista, grotołaz, podróżnik. Był wychowawcą młodzieży.

Kazimierz Buchman
Kaziu
Data i miejsce urodzenia

10 października 1942
Mokra Wieś

Data i miejsce śmierci

30 października 2017
Wrocław

Zawód, zajęcie

polski inżynier mechanik, taternik, alpinista, grotołaz, podróżnik

Alma Mater

Politechnika Wrocławska

Życiorys edytuj

Był drugim synem Wiktora i Anny z domu Zawilińskiej. W 1945 rodzina przeniosła się z Małopolski na Ziemie Odzyskane do Jarnołtówka koło Głuchołazów[1]. Ukończył Technikum Przemysłu Leśnego w Sobieszowie. Studia na Wydziale Mechanicznym Politechniki Wrocławskiej ukończył w 1969, a w 1975 uzyskał stopień doktora nauk technicznych. Pracował w Zakładzie Konstrukcji Obrabiarek w Instytucie Technologii Maszyn i Automatyzacji Politechniki Wrocławskiej. Zajmował się wymianą ciepła w procesie skrawania[2]. Posiadał zastrzeżenie patentowe na urządzenie do pomiaru współczynnika przekazywania ciepła[3].

Od 1992 pracował także w Technikum Kolejowym we Wrocławiu, gdzie propagował wśród młodzieży pasje turystyczne[4].

W latach 2014 i 2015 prowadził trzydniowe „Spotkania ze speleologią – warsztaty linowe” dla XVII i XVIII Dolnośląskiego Festiwalu Nauki[5][6]. Wziął także udział w XIV Festiwalu w 2011[7].

Jest autorem podręcznika Wspinaczka linowa – Alpinizm przemysłowy[8].

Działalność górska i jaskiniowa edytuj

Był członkiem i uczestnikiem wypraw jaskiniowych Sekcji Grotołazów Wrocław od 1962[9]. Był prezesem Sekcji w kadencji 1965–1966[10]. Równocześnie był członkiem zwyczajnym i członkiem honorowym Wrocławskiego Klubu Wysokogórskiego[11], a także członkiem Speleoclubu Wrocław[12]. W początku XXI wieku prowadził Klub Speleologiczny Politechniki Wrocławskiej[13]. Był starszym instruktorem jaskiniowym Polskiego Związku Alpinizmu[14].

W 1976 uczestniczył w kierowanej przez Jerzego Masełko wyprawie Sekcji na dno jaskini Racascmarca w Peru. W masywie Cordillera Vinococha odkryto wtedy siedem jaskiń powyżej wysokości 4500 m[15]. Jedną z nich (na wysokości 4530 m) nazwano Cueva de Wrocław[16]. W 1980 był członkiem wyprawy w okolice masywu Triglavu w Słowenii[17]. W 1981 był kierownikiem wyprawy Sekcji do Jaskini Śnieżnej[18].

W 1993 we wrocławskim Technikum Kolejowym założył Klub Traperów, który przenosząc się na Politechnikę Wrocławską został przekształcony w uczelnianą Sekcję Wspinaczki Linowej, której był wykładowcą i trenerem[19][20]. Był projektantem pierwszej wrocławskiej ścianki wspinaczkowej w 1994[21].

W 2014 kierował wyprawą Klubu Speleologicznego Politechniki Wroclawskiej do jaskini Dalovica Pecina w Czarnogórze[22]. Uczestniczył w filmie Mochutni[a] o rekonstrukcji historycznych technik wykorzystywanych w taternictwie jaskiniowym. Film ten został zakwalifikowany do konkursu 12. Krakowskiego Festiwalu Górskiego[23].

Był doradcą organizatorów wypraw górskich[24]. W 2014 roku środowisko grotołazów wrocławskich zorganizowało obchody jubileuszu 50-lecia jego działalności[25]. Powstał film okolicznościowy 50 lat w Jaskiniach – Kazimierz «Kaziu» Buchman autorstwa Małgorzaty Maciaś i Andrzeja Żaka[26].

Powiedzieć „grotołaz” – mało, „człowiek gór” – to chyba lepiej oddaje, kim był dla naszego środowiska. Kiedy przestał się wspinać i chodzić po jaskiniach, wciąż wprowadzał młodych ludzi w świat, gdzie grawitacja niby działa, ale „tak jakoś inaczej, bo przecież nie spadam”, gdzie jest deszcz, ale nie ma chmur, gdzie kwestia „…ale siódma rano czy siódma wieczorem?” jest umowna.

wspomnienie o Kazimierzu Buchmanie[27]

Jako podróżnik odwiedził wiele krajów na 5 kontynentach, w tym Chiny, Maroko, Izrael, Mongolię, Gwatemalę, Belize, Salwador, Indie, Etiopię, Birmę, Syrię, Meksyk, Peru, Spitsbergen[28]. Wiele z tych wypraw odbył z żoną. Opracował program pielgrzymki na Białoruś i Litwę „Śladami Sługi Bożego ks. Aleksandra Zienkiewicza”. Po ciężkiej operacji, jaką przeżył w 2012, wziął jeszcze udział w ośmiu wyprawach, między innymi do Sri Lanki, Pompei i Ziemi Świętej[1].

Inne informacje edytuj

Kilkakrotnie szkolił ratowników górniczych KGHM. Prowadził własną pasiekę, posiadał tytuł Mistrza Pszczelarstwa. Wykonał napędy elektryczne do dzwonów w 30 kościołach w Archidiecezji Wrocławskiej[1].

Został pochowany na Cmentarzu Świętej Rodziny przy ul. Smętnej we Wrocławiu (pole 3, rząd 11, grób 1)[29]. Jest wspominany jako „opiekun wrocławskiego środowiska jaskiniowego, wychowawca wielu pokoleń wspinaczy, grotołazów”[30][31].

Przypisy edytuj

  1. a b c Janusz Prejzner, Buchman Kazimierz (1942-2017) [3-11-1] [online], Cmentarz Świętej Rodziny we Wrocławiu, 2018 [dostęp 2020-12-13].
  2. Kazimierz Buchman, Günter Jungnickel, Wärmeübertragung an Be- und Verarbeitungsmaschinen (Przekazywanie ciepła w urza̜dzeniach wytwórczych), Wrocław: Wydawnictwo Politechniki Wrocławskiej, 1978, s. 279, OCLC 251692998 (niem.).
  3. Kazimierz Buchman, Bogusław Reifur, Sposób pomiaru miejscowego współczynnika przekazywania ciepła z powierzchni przedmiotu, „Biuletyn Urzędu Patentowego”, XIV (9), 1986, s. 41–42, ISSN 0137-8015 [dostęp 2020-12-13].
  4. Jan Jóżków, Ci, których spotkałem: Kazimierz Buchman, [w:] Katarzyna Pałkiewicz i inni red., Pamietnik siedemdziesięciolatki 1946–2016, Wrocław: Zespół Szkół Logistycznych, 2016, s. 238–242 [dostęp 2020-12-13].
  5. Bogumiła Okręglicka i inni red., Magia sportu – Spotkanie ze speleologią, wspinaczka linowa, Wrocław: Dolnośląski Festiwal Nauki, 2014, s. 46 [dostęp 2020-12-13].
  6. XVIII Dolnośląski Festiwal Nauki 2015 – Światło Nauki [online], 2015, s. 49–50 [dostęp 2020-12-13].
  7. Bogumiła Okręglicka i inni red., XIV Dolnośląski Festiwal Nauki 2011: Nauka kluczem do natury, Wrocław: Dolnośląski Festiwal Nauki, 2011, s. 40 [dostęp 2020-12-13].
  8. Kazimierz Buchman, Wspinaczka linowa – Alpinizm przemysłowy, wyd. 11, Wrocław 2013, s. 117 [dostęp 2020-12-13].
  9. Jerzy Fereński, W piwnicy i jeszcze głębiej, „Konfrontacje”, wydanie specjalne z okazji jubileuszu (1959–2003) Studenckiego Klubu Pałacyk we Wrocławiu, 31 maja 2003, s. 5 [dostęp 2019-09-01].
  10. Elżbieta Pomorska i inni, Sekcja Grotołazów Wrocław – 50 lat Sekcji Matki Naszej 1955–2005, „Korkociąg”, wydanie specjalne, Sekcja Grotołazów Wrocław, październik 2005, druga strona okładki i s. 4.
  11. Członkowie honorowi WKW [online], Wrocławski Klub Wysokogórski, 2008 [dostęp 2020-12-13].
  12. Zmarł dr Kazimierz Buchman [online], Speleoclub Wrocław, 2017 [dostęp 2020-12-13].
  13. Historia speleologii – Klub Speleologiczny Politechniki Wrocławskiej [online], Organizacja Monarchistów Polskich, portal legitymistyczny, 2013 [dostęp 2020-12-13].
  14. Instruktorzy jaskiniowi, „Taternik”, 64 (2), 1988, s. 92, ISSN 0137-3155 [dostęp 2020-12-13].
  15. Wojciech W. Wiśniewski, Polacy w jaskiniach Peru, „Jaskinie” (3), 2004, s. 5, ISSN 1234-4345 [dostęp 2020-11-13].
  16. O historii taternictwa jaskiniowego w Geocentrum [online], Pryzmat – Wiadomości Politechniki Wrocławskiej, 2014 [dostęp 2020-11-13].
  17. 1980, Sekcja Grotołazów Wrocław (Słowenia, Masyw Triglava), Wyprawy zagraniczne polskich grotołazów, 1980 [dostęp 2020-12-13].
  18. Zimowa eksploracja Jaskini Snieżnej – 1981 [online], Sekcja Grotołazów Wrocław, 2009 [dostęp 2020-11-13].
  19. Parę słów o historii sekcji [online], Sekcja Wspinaczki Linowej, Klub Speleologiczny Politechniki Wrocławskiej [dostęp 2020-12-15].
  20. Dobrzy w sporcie i w tańcu, „Pryzmat” (219), 2008, s. 48, ISSN 1429-1673 [dostęp 2020-11-13].
  21. O historii taternictwa jaskiniowego w Geocentrum [online], Pryzmat – Wiadomości Politechniki Wrocław, 2014 [dostęp 2020-11-13].
  22. 2014, Klub Speleologiczny Politechniki Wrocławskiej, Czarnogóra [online], Wyprawy zagraniczne polskich grotołazów, 2014 [dostęp 2020-12-13].
  23. „Mochutni” – rekonstrukcja historycznych technik wykorzystywanych w taternictwie jaskiniowym [online], Goryonline.com, wideo 9'34, 2014.
  24. Andrzej Żak, Szchara – południowy filar [online], portalgorski.pl, 2013, s. 7, 9 [dostęp 2020-12-16].
  25. Jakub Grzęda, 50-lecie kariery górskiej i jaskiniowej dr inż. Kazimierza Buchmana [online], Sekcja Wspinaczki Linowej, Klub Speleologiczny Politechniki Wrocławskiej, 2014 [dostęp 2020-12-15].
  26. Małgorzata Maciaś, Andrzej Żak, Jubileusz Kazia Buchmana [online], Sekcja Grotołazów Wrocław i Sekcja Wspinaczki Linowej Politechniki Wrocławskiej, wideo 24'35, 2014 [dostęp 2020-12-14].
  27. Emil Hamera, Zmarł Kazimierz Buchman [online], Sekcja Grotołazów Wrocław, 2017 [dostęp 2020-12-13].
  28. PPH – Eurazja – Spitsbergen referuje Dr Kazimierz Buchman [online], cojestgrane24.wyborcza.pl, 2016 [dostęp 2020-12-16].
  29. Spis zmarłych – Cmentarz Parafialny św. Rodziny we Wrocławiu [online], Mogiły.pl [dostęp 2020-12-13].
  30. Pożegnanie Kazimierza Buchmana [online], Polski Związek Alpinizmu, 2017 [dostęp 2020-11-13].
  31. XII Msza w Wiercicy [online], portal „śp. Marcin Kuraś”, 3 czerwca 2018 [dostęp 2020-12-15].

Uwagi edytuj

  1. mohutný po czesku znaczy silny, monumentalny

Linki zewnętrzne edytuj

  • Kazimierz Buchman, [w:] Dorobek Naukowy Politechniki Wrocławskiej (baza DONA) [dostęp 2020-12-13]
  • Kazimierz Buchman, [w:] Katalog Biblioteki Narodowej [dostęp 2020-12-15]