Kluczewo (województwo zachodniopomorskie)
Kluczewo (niem. Klaushagen) – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie drawskim, w gminie Czaplinek.
| wieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość |
145 m n.p.m. |
| Liczba ludności (2007) |
341 |
| Strefa numeracyjna |
94 |
| Kod pocztowy |
78-552[2] |
| Tablice rejestracyjne |
ZDR |
| SIMC |
0304800 |
Położenie na mapie gminy Czaplinek  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu drawskiego  | |
 53°38′59″N 16°11′11″E/53,649722 16,186389[1]
| |
W latach 1945–1954 wieś należała i była siedzibą gminy Kluczewo. W latach 1954–1971 wieś należała i była siedzibą władz gromady Kluczewo, po jej zniesieniu w gromadzie Czaplinek. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa koszalińskiego. W roku 2007 wieś liczyła 341 mieszkańców.
Do sołectwa Kluczewo należy Brzezinka.
Geografia
edytujWieś owalnica leży ok. 12 km na północ od Czaplinka, przy drodze wojewódzkiej nr 163, na południowym skraju Szwajcarii Połczyńskiej, między jeziorami Drawsko (1,2 km na wschód od niego) i Prosino (800 m na północny zachód od niego).
Historia
edytujWieś została założona w XIV wieku na północnym skraju włości drahimskich i przez kilkaset lat była bardzo niespokojną wsią graniczną, co kilkadziesiąt lat paloną i odbudowywaną. Z tym okresem związana jest wojna o świnie. Rzecz miała miejsce w roku 1578, gdy od północy ze starostwem drahimskim sąsiadowały włości rodowe rodziny Manteuffel z Połczyna-Zdroju. Trzody świń należące do nich wypasane były po polskiej stronie granicy, w pobliżu wsi Kluczewo. W związku z tym starosta nakazał mieszkańcom Kluczewa zarekwirować trzody, co też niebawem się stało. W odwecie Manteufflowie zbrojnie przekroczyli granicę Polski i puścili Kluczewo z dymem oraz uprowadzili do Połczyna-Zdroju mieszkańców wsi, bydło i własną odzyskaną trzodę. Sprawa oparła się aż o koronowane głowy i w końcu Manteufflowie na polecenie księcia pomorskiego Barnima X, zwrócili jeńców i bydło oraz wypłacili kontrybucję za zniszczone mienie[3]. W latach 1946–54 siedziba gminy Kluczewo.
Tuż po wojnie, na mapie Wojskowego Instytutu Geograficznego miejscowość pojawiła się pod nazwą Klauszewo[4].
Zabytki
edytujDo wojewódzkiego rejestru zabytków wpisany jest[5]:
- kościół ewangelicki, obecnie pw. Narodzenia św. Jana Chrzciciela. Dojeżdżając lub dochodząc do położonego na wzgórzu Kluczewa pierwszą rzeczą, jaką widzimy jest zakończona iglicą wieża kościoła, zbudowanego w l. 1850–1856 w stylu neogotyckim. Jest to kościół parafialny, rzymskokatolicki, należący do dekanatu Połczyn-Zdrój, diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej, metropolii szczecińsko-kamieńskiej. Budynek jest niewielki, oblicowany kamieniami polnymi, a część jego wyposażenia jest dużo starsza od kościoła. Dzwon kościelny, co prawda niewidoczny z zewnątrz, pochodzi z roku 1648. Wewnątrz można zobaczyć barokowy krucyfiks procesyjny, wykonany z lipowego drewna, oraz klasycystyczny obraz z 1817 roku "Maryja z Dzieciątkiem". Na tylnym szczycie świątyni tkwi potężne bocianie gniazdo, zasiedlane ponoć rok w rok od sześćdziesięciu lat.[6]
inne obiekty:
- pomnik żołnierzy polskich poległych w roku 1945 w czasie walk w okolicach Kluczewa, znajduje się na miejscowym cmentarzu.
- pozostałości stożkowatego gródka rycerskiego nad północnym brzegiem jeziora Prosino. Otoczony fosą gródek powstał w okresie średniowiecza i na jego szczycie wznosiła się niezachowana obecnie drewniana wieża mieszkalna[7].
Przyroda
edytujOk. 700 m na południowy wschód leży faunistyczny rezerwat przyrody "Jezioro Prosino" o pow. 86 ha, utworzony 17 listopada 1988 r. W rezerwacie można zaobserwować kilkadziesiąt gatunków ptaków, w tym m.in. łabędzie, perkoza dwuczubego, perkozka, cyranki, krakwy, krzyżówki, błotniaka stawowego, bekasa kszyka, zimorodka, remiza. Rezerwat stanowi również obiekt botaniczny i odznacza się występowaniem kilku zespołów roślinnych wodnych, szuwarowych i zaroślowych. Na północ od jeziora zachowane jest grodzisko z okresu wczesnośredniowiecznego.
W Kluczewie rozpoczyna się Szwajcaria Połczyńska. Jest to najwyższa część wzniesień moreny czołowej lodowca na terenie Pojezierza Drawskiego i charakteryzuje się kombinacją wysokich wzgórz, jezior, rzek i lasów. Ten fenomen przyrodniczy swą sławę zawdzięcza drodze wojewódzkiej nr 163, która przecina go w środkowej części i tworzy "Drogę ponad stu zakrętów". Biegnie ona wzdłuż Doliny Pięciu Jezior, utworzonej przez niewielkie jeziora Krzywe, Krąg, Długie, Głębokie i Małe, połączone Drawą i otoczonej przez wysokie wzgórza o wysokości do ponad 200 m n.p.m. Zbocza wzgórz porośnięte są starymi lasami bukowymi, które dochodzą niemal do samego lustra wody.
Turystyka
edytujPrzez wieś przechodzi 
Szlak „Solny” o długości 152 km (Czaplinek – Stare Drawsko – Spyczna Góra (202 m n.p.m.) – Kluczewo – Tychowo – Połczyn-Zdrój – Białogard – Karlino – Kołobrzeg).
Edukacja
edytujWe wsi znajduje się szkoła podstawowa.
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 54296
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 484 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Edward Rymar, Rodowód książąt pomorskich, Książnica Pomorska w Szczecinie, Szczecin 1995, ISBN 83-902780-0-6: T.2, strona 184.
- ↑ Pierwsza powojenna mapa Polski wydana przez WIG Sztabu Generalnego w roku 1945
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. zachodniopomorskiego - stan na 31.12.2012 r.. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 12. [dostęp 2013-05-03].
- ↑ Historia. „UMiG”. Czaplinek.
- ↑ Czesław Piskorski "Pomorze Zachodnie, mały przewodnik" Wyd. Sport i Turystyka Warszawa 1980 s. 155 ISBN 83-217-2292-X