Lapoński Rezerwat Biosfery
Lapoński Rezerwat Biosfery[1] (ros. Лапландский государственный природный биосферный заповедник) – ścisły rezerwat przyrody (zapowiednik) w obwodzie murmańskim w Rosji. Znajduje się w rejonach miejskich Apatyty i Monczegorska oraz rejonach kowdorskim i kolskim. Jest jednym z największych rezerwatów przyrody w Europie. Jego obszar wynosi 2784,35 km², a strefa ochronna 279,98 km². Rezerwat został utworzony dekretem Komitetu Wykonawczego Leningradzkiej Obwodowej Rady Deputowanych Ludowych z dnia 17 stycznia 1930 roku. W 1984 roku otrzymał status rezerwatu biosfery UNESCO[2]. Na wschód od niego znajduje się Park Narodowy „Chibiny”. Dyrekcja rezerwatu mieści się w Monczegorsku[3][4][5].
![]() Na pierwszym planie fragment rezerwatu (pasmo Niawka-tundra), w oddali pasmo górskie Chibiny | |
rezerwat przyrody | |
Państwo | |
---|---|
Obwód | |
Siedziba | |
Data utworzenia |
17 stycznia 1930 roku |
Powierzchnia |
2784,35 km² |
Powierzchnia otuliny |
279,98 km² |
Ochrona |
kategoria IUCN – Ia (ścisły rezerwat przyrody) |
Położenie na mapie obwodu murmańskiego ![]() | |
Położenie na mapie Rosji ![]() | |
![]() | |
Strona internetowa |
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/%D0%94%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%B5_%D1%81%D0%B5%D0%B2%D0%B5%D1%80%D0%BD%D1%8B%D0%B5_%D0%BE%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%B8_-_%D1%81%D0%B8%D0%BC%D0%B2%D0%BE%D0%BB_%D0%9B%D0%B0%D0%BF%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%B7%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%B2%D0%B5%D0%B4%D0%BD%D0%B8%D0%BA%D0%B0.jpg/220px-%D0%94%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%B5_%D1%81%D0%B5%D0%B2%D0%B5%D1%80%D0%BD%D1%8B%D0%B5_%D0%BE%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%B8_-_%D1%81%D0%B8%D0%BC%D0%B2%D0%BE%D0%BB_%D0%9B%D0%B0%D0%BF%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%B7%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%B2%D0%B5%D0%B4%D0%BD%D0%B8%D0%BA%D0%B0.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/%D0%A7%D1%83%D0%BD%D0%B0%D1%82%D1%83%D0%BD%D0%B4%D1%80%D0%B0._%D0%92%D0%B5%D1%81%D0%BD%D0%B0_%D0%B2_%D0%9B%D0%B0%D0%BF%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D0%B8.jpg/220px-%D0%A7%D1%83%D0%BD%D0%B0%D1%82%D1%83%D0%BD%D0%B4%D1%80%D0%B0._%D0%92%D0%B5%D1%81%D0%BD%D0%B0_%D0%B2_%D0%9B%D0%B0%D0%BF%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D0%B8.jpg)
Opis
edytujRezerwat obejmuje dziewiczy obszar w zachodniej części Półwyspu Kolskiego, na zachód od jeziora Imandra. Znajduje się tutaj 168 jezior i pięć pasm górskich (Czuna-tundra, Moncze-tundra, Niawka-tundra, Bolszaja Niał-tundra i Małaja Niał-tundra) o wysokości od 600 do 1114 m n.p.m. Płyną 63 rzeki, z których największe są Czuna, Niawka i Mawra[6][7][8][9].
Klimat w rezerwacie jest subpolarny. Średnia temperatura w styczniu wynosi -12,4 ºС, a w lipcu +14 ºС. Średnia roczna temperatura wynosi -0,1 °C[10].
Szata roślinna
edytuj55% procent powierzchni rezerwatu to lasy, 32% tundra górska i skały, 8% bagna, 3% jeziora i rzeki. Do wysokości 250-350 m n.p.m. rosną lasy, powyżej – do wysokości 250-450 metrów występuje lasotundra. Jeszcze wyżej znajduje się tundra górska i pustynia polarna[11][12].
Lasy tworzą głównie trzy gatunki drzew. Są to sosna zwyczajna, świerk syberyjski i brzoza omszona. Średni wiek sosen to 140 lat, świerka – 200 lat, brzozy – 45 lat[7][13].
W rezerwacie występuje 626 gatunków roślin naczyniowych[13].
Fauna
edytujFaunę rezerwatu reprezentuje 14 gatunków ryb, 1 gatunek płazów, 2 gatunki gadów, 206 gatunków ptaków, 33 gatunki ssaków. Typowi przedstawiciele ssaków to m.in.: zając bielak, bóbr europejski, rosomak tundrowy, norka amerykańska, łasica pospolita, kuna leśna, lis rudy, wilk szary, niedźwiedź brunatny, sarna europejska, łoś euroazjatycki, renifer tundrowy. Gryzonie stanowią 40% gatunków ssaków rezerwatu. Są to m.in.: wiewiórka pospolita, lemingowiec leśny, leming norweski, piżmak amerykański[14][15][16].
Z ptaków w rezerwacie żyją m.in.: orzeł przedni, bielik, rybołów, łabędź krzykliwy, sowa jarzębata[14][15].
Z gadów można spotkać tylko żmiję zygzakowatą i jaszczurkę żyworodną, a z płazów żabę trawną[14].
Przypisy
edytuj- ↑ Główny Urząd Geodezji i Kartografii: Urzędowy wykaz polskich nazw geograficznych świata. Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej, 2019, s. 252. ISBN 978-83-254-1988-2.
- ↑ Laplandskiy Biosphere Reserve, Russian Federation [online], UNESCO, 23 kwietnia 2019 [dostęp 2022-02-05] (ang.).
- ↑ Добро пожаловать в Лапландский заповедник [online], laplandzap.ru [dostęp 2022-02-05] .
- ↑ Лапландский | ООПТ России [online], oopt.aari.ru [dostęp 2022-02-05] .
- ↑ Лапландский государственный природный биосферный заповедник [online], www.mnr.gov.ru [dostęp 2022-02-05] .
- ↑ Общая информация [online], laplandzap.ru [dostęp 2022-02-05] .
- ↑ a b Лапландский заповедник [online], naturerussia.travel [dostęp 2022-02-05] .
- ↑ Водоёмы [online], laplandzap.ru [dostęp 2022-02-05] .
- ↑ Лапландский заповедник [online], nparks.ru [dostęp 2022-02-05] .
- ↑ Климат [online], laplandzap.ru [dostęp 2022-02-05] .
- ↑ Ландшафты [online], laplandzap.ru [dostęp 2022-02-05] .
- ↑ ООПТ России - Лапландский биосферный заповедник [online], oopt.info [dostęp 2022-02-05] .
- ↑ a b Флора [online], laplandzap.ru [dostęp 2022-02-05] .
- ↑ a b c Фауна [online], laplandzap.ru [dostęp 2022-02-05] .
- ↑ a b Лапландский заповедник [online], www.ecotravel.ru [dostęp 2022-02-05] .
- ↑ ООПТ России - Лапландский биосферный заповедник [online], oopt.info [dostęp 2022-02-05] .