Lennart Meri
Lennart Georg Meri (ur. 29 marca 1929 w Tallinnie, zm. 14 marca 2006 tamże) – estoński pisarz i polityk. Od 1990 do 1992 minister spraw wewnętrznych, w latach 1992–2001 prezydent Estonii, pierwszy po odzyskaniu przez ten kraj niepodległości.
 Lennart Meri (1998) | |
| Data i miejsce urodzenia |
29 marca 1929 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
14 marca 2006 |
| Prezydent Estonii | |
| Okres |
od 6 października 1992 |
| Następca | |
| Odznaczenia | |
                
| |
Życiorys
edytujJego ojciec był dyplomatą. Ze względu na jego pracę Lennart Meri większość dzieciństwa spędził poza granicami kraju, uczęszczając do szkół m.in. w Paryżu. Oprócz ojczystego języka estońskiego biegle władał również fińskim, francuskim, niemieckim, angielskim i rosyjskim. Jego kuzynem był Arnold Meri.
W 1941, po aneksji krajów bałtyckich przez ZSRR, wraz z rodziną został deportowany na Syberię. Pracował tam jako drwal. Na zesłaniu zainteresował się językami uralskimi. Po kilku latach powrócił do Estońskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej. W 1953 ukończył studia historyczne na Uniwersytecie w Tartu. Z powodów politycznych nie mógł podjąć pracy jako historyk, dlatego znalazł zatrudnienie jako dramaturg teatralny. Później był producentem audycji radiowych w estońskim przemyśle nadawczym.
Pod koniec lat 50. opublikował pierwszą ze swoich książek podróżniczych, które z czasem przyniosły mu rozpoznawalność w ZSRR i za granicą. Za jego najbardziej znaną pracę literacką uchodzi Hõbevalge, poświęcona historii Estonii i basenu Morza Bałtyckiego. W 1963 został członkiem Związku Pisarzy Estońskiej SRR. W latach 70. został honorowym członkiem Towarzystwa Literatury Fińskiej. W tym czasie umożliwiono mu wyjazd z kraju, stał się wówczas jednym z najważniejszych rzeczników praw Estończyków. Pod koniec lat 80. założył Instytut Estoński, mający promować wymianę kulturalną i młodzieży między Estonią a państwami zachodnimi.
W 1988 był jednym z liderów tzw. śpiewającej rewolucji, kierowanego przez intelektualistów obywatelskiego zrywu na rzecz niepodległości Estonii. Po przeprowadzeniu w 1990 wolnych wyborów został ministrem spraw zagranicznych. W 1992 został ambasadorem w Finlandii. 6 października tegoż roku objął urząd prezydenta Estonii. W głosowaniu pokonał wtedy m.in. swojego przyszłego następcę Arnolda Rüütela. 20 września 1996 wybrano go na drugą pięcioletnią kadencję, którą zakończył 8 października 2001.
Odznaczenia
edytuj- Order Słonia (1994, Dania)
- Krzyż Wielki z Łańcuchem Orderu Krzyża Ziemi Maryjnej (1995, Estonia)
- Krzyż Wielki Orderu Białej Róży (1995, Finlandia)
- Łańcuch Orderu Orła Azteków (1995, Meksyk)
- Królewski Order Serafinów (1995, Szwecja)
- Krzyż Wielki Orderu Trzech Gwiazd (1996, Łotwa)
- Krzyż Wielki Orderu Zasługi Republiki (1997, Węgry)
- Wielki Krzyż Orderu Witolda Wielkiego (1997, Litwa)
- Kawaler Krzyża Wielkiego Udekorowany Wielką Wstęgą Orderu Zasługi Republiki Włoskiej (1997[1], Włochy)
- Krzyż Wielki Orderu Świętego Olafa (1998, Norwegia)
- Order Orła Białego (1998[2], Polska)
- Krzyż Wielki Orderu Zbawiciela (1999, Grecja)
- Krzyż Wielki Legii Honorowej (2001, Francja)
- Krzyż Wielki Klasy Specjalnej Orderu Zasługi RFN (2000, Niemcy)
- Order Herbu Państwowego I klasy (2006, Estonia)
- Łańcuch Orderu Herbu Państwowego (2008, Estonia, pośmiertnie)
- Doctor honoris causa Uniwersytetu Helsińskiego (1986)
Przypisy
edytuj- ↑ Cavaliere di Gran Croce Ordine al Merito della Repubblica Italiana, Decorato di Gran Cordone. quirinale.it, 22 maja 1997. [dostęp 2016-10-04]. (wł.).
- ↑ M.P. z 1998 r. nr 20, poz. 300
Bibliografia
edytuj- Lennart Meri, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2016-10-04] (ang.).
- Lennart Meri. president.ee. [dostęp 2016-10-04]. (ang.).
- Eesti Vabariigi presidendi Lennart Meri elulugu. vpk.ee. [dostęp 2016-10-04]. (est.).
- Lennart Meri 1929:2006. riik.ee. [dostęp 2016-10-04]. (est.).lipca 2010].