Leopold Kwiatkowski
Leopold Kwiatkowski ps. „Tomek”, „Bela”,„Szostak”, „Andrzej”,„Cis” (ur. 11 listopada 1906 w Nowym Sączu , zm. 11 lutego 1968 tamże) – pilot, instruktor szybowcowy, instruktor narciarstwa, żołnierz AK, kurier ZWZ.
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie |
pilot szybowcowy |
| Odznaczenia | |
    
| |
Życiorys
edytujLeopold Kwiatkowski urodził się 11 listopada 1906 w Nowym Sączu. Ukończył Szkołę Powszechną w Nowym Sączu następnie edukację kontynuował w Zakopanem w Państwowej Szkole Przemysłu Drzewnego, którą ukończył w 1928. W czasie nauki należał do szkolnego koła modelarstwa lotniczego, gdzie zainteresował się lotnictwem i budował modele samolotów i szybowców. W 1929 roku odbywał służbę wojskową w 3 Pułku Strzelców Podhalańskich w Bielsku-Białej. W jednostce wojskowej należał do sekcji narciarskiej Wojskowego Klubu Sportowego 3PSP. Jako zawodnik WKS startował na zawodach w Żywcu, gdzie zajął III miejsce w skokach narciarskich. W późniejszym czasie startował wielokrotnie jako zawodnik Związku Strzeleckiego “Strzelec”, Kolejowego Przysposobienia Wojskowego. Do najważniejszych startów w zawodach należą: Mistrzostwa Związku Strzeleckiego “Strzelec”: w 1931 roku Jordanowie (I miejsce, bieg klasyczny 14km, skoki, II miejsce), Mistrzostwa Kolejowego Przysposobienia Wojskowego Okręgu Krakowskiego w Zakopanem (II miejsce drużynowego biegu patrolowego[1]), Mistrzostwa KPW w Wilnie (II miejsce bieg klasyczny 15km). W latach 1929–1931 był jednym z organizatorów sekcji narciarskiej Kolejowego Przysposobienia Wojskowego "Sandecja" w którym pełnił także funkcję trenera do 1938 roku. Jego wychowankami byli: Roman Stramka, Julian Zubek, Zbigniew Ryś, Jan Freisler.
W 1932 roku został członkiem Kolejowego Koła Szybowcowego LOPP w Nowym Sączu, pracował również przy budowie szybowca CWJ w Warsztatach Kolejowych oraz był trenerem w sekcji narciarskiej Kolejowego Klubu Przysposobienia Wojskowego
[2].
Na Winnej Górze koło Nowego Sącza wziął udział w kursie szybowcowym, zdobył uprawnienia pilota szybowcowego klasy A. W następnych latach uzyskał kategorie B i C pilota szybowcowego, w 1933 roku w Bezmiechowej zdobył uprawnienia instruktora szybowcowego. Brał udział w krajowych zawodach szybowcowych organizowanych przez Aeroklub Rzeczypospolitej Polskiej w 1934 roku IV Krajowych Zawodach Szybowcowych w Ustianowej na szybowcu IS-B Komar jako zawodnik krakowskiej sekcji lotniczej Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej (LOPP). W następnym roku startuje na V Krajowych Zawodach Szybowcowych gdzie w klasyfikacji ogólnej Leopold Kwiatkowski zajął 8 miejsce w klasyfikacji wysokości lotów (suma wysokości lotowów) i 7 miejsce w klasyfikacji czasów lotów (suma czasów lotów) oraz zdobył srebrny medal za wykonanie zadania dziennego zawodów za przelot docelowy Sanoka[3]. W nowo powstałej Szkole Szybowcowej LOPP Okręgu Krakowskiego w Tęgoborzy pełnił funkcję instruktora szybowcowego[4].
W sierpniu 1939 ewakuował z Tęgoborzy do Stanisławowa mienie szkoły szybowcowej której był komendantem. Podczas okupacji niemieckiej poszukiwany był przez Niemców, ukrywał się, wstąpił do organizacji konspiracyjnej ZWZ gdzie jako sportowiec i żołnierz rezerwy brał udział w tworzeniu tras, punktów łączności i melin służących do przerzucania polskich żołnierzy i cywilów z okupowanej Polski na Węgry przez granicę słowacką.
Do służby kurierskiej zaangażował swojego wychowanka, zawodnika sądeckiego Klubu Sportowego KPW Romana Stramkę ps. „Romek”. Wiosną 1940 roku będąc w Budapeszcie Kwiatkowski został zaprzysiężony i jako żołnierz podziemia pod ps ”Tomek” rozpoczął regularną pracę kuriera na trasie Warszawa – Kraków – Nowy Sącz – Budapeszt. Kwiatkowski pokonywał szlaki kurierskie o kryptonimach „Poprad" i „Dunajec", przebiegały one przez Piwniczną i Szczawnicę, gdzie najczęściej przekraczał granicę[5].
W marcu 1940 Centralnego Komitetu Obrony Narodowej polecił dostarczyć bardzo ważne dokumenty oraz przeprowadzić z Nowego Sącza do Budapesztu Ryszarda Świętochowskiego najbliższego współpracownika gen Władysława Sikorskiego, zadanie wykonali Kwiatkowski, Roman Stramka ps „Romek”, Jan Freisler ps „Sądecki”, Klemens Gucwa ps „Góral”, przy granicy słowacko-węgierskiej kurierzy natknęli się na węgierską straż graniczną, Świętochowski został aresztowany, kurierzy zbiegli z dokumentami które zostały dostarczone do gen Sikorskiego[6].
Kwiatkowski od 1942 uruchomił nową sztafetową trasę kurierską z Rabę Wyżną do Orawkę przez Trstenę na Słowacji, do Popradu i dalej na Węgry[7].
Jako kurier łącznie 102 razy przekroczył zieloną granicę z tego 16 razy do Budapesztu, 86 razy w systemie sztafetowym na Słowację przenosząc materiały konspiracyjne, pieniądze i broń. Kiedy Gestapo rozpoczęło aresztowania jego siatki kurierskiej wstąpił do oddziału partyzanckiego pod dowództwem Juliana Zapały ps „Lampart ” działającego w Gorcach[8].
Po zakończeniu II wojny światowej wrócił do Szkoły Szybowcowej w Tęgoborzy gdzie brał udział w jej odbudowie i pracował w niej jako instruktor szybowcowy do 1948 roku[5], w tym samym roku został wybrany jednym z Komisarzy Sportowych Aeroklubu RP na województwo krakowskie[9]. Do jesieni 1950 roku pełnił funkcję kierownika szkoły szybowcowej która została rozwiązana przez komunistyczne władze a Kwiatkowski został usunięty z pracy w lotnictwie przez komunistyczną władze za przynależność do AK w czasie okupacji niemieckiej i został skierowany do pracy w kamieniołomach. Jednak po roku 1956 został zrehabilitowany powrócił do pracy lotnictwie do utworzonego Aeroklubu Podhalańskiego w Łososinie Dolnej[10].
W 1958 roku za wyjątkowy wkład pracy w dziedzinie lotnictwa został uhonorowany przez Międzynarodową Federacje Lotniczą (FAI) dyplomem Paula Tissandiera. W latach 1962–1968 Leopold Kwiatkowski pełnił funkcję kierownika Aeroklubu Podhalańskiego w Łososinie Dolnej.
Leopold Kwiatkowski zmarł 11 lutego 1968 roku w Nowym Sączu, pochowany został na Katolickim Cmentarzu Komunalnym przy ul. Rejtana.
Upamiętnienie
edytuj- Jedna z ulic w Nowym Sączu na osiedlu Gorzków otrzymała nazwę Kwiatkowskiego Leopolda
- Aeroklub Podhalański nosi imię Leopolda Kwiatkowskiego
Odznaczenia i wyróżnienia
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ obecnie ta dyscyplina sportowa ma nazwę biatlon
- ↑ MKS Sandecja, Historia. [dostęp 2017-11-25].
- ↑ „Zawody szybowcowe w Ustianowej”, Skrzydlata Polska nr 11/1935 str 309
- ↑ Leopold Kwiatkowski „Rozwój szkoły w Tęgoborzu", Skrzydlata Polska 2/1938 s 43-45
- ↑ a b Przerzuty i Kurierzy z książki Rotmistrza Budarkiewicza – AK NA PODHALU. partyzanciakpodhale.pl. [dostęp 2017-11-24].
- ↑ Józef Bieniek ” Między Warszawą a Budapesztem”, Rocznik Sądecki tom IX 1968, s 276-277
- ↑ Edmund Odorkiewicz "Kryptonim "Dorsze" Wydawnictwo Śląsk 1971r. s115
- ↑ Józef Bieniek “Między Warszawą i Budapesztem”, Rocznik Sądecki tom IX, s 249-318
- ↑ Biuletyn ARP nr164/1948
- ↑ Tomasz Kawa: Jubileusz nad Dunajcem i Łososiną. sebastiankawa.pl. [dostęp 2017-11-25].
Linki zewnętrzne
edytujBibliografia
edytuj- Józef Bieniek ’’Między Warszawą i Budapesztem’’ Rocznik Sądecki 1968 tom IX s 249-346
- Piotr Kazana “Przyczynek do biografii Leopolda Kwiatkowskiego”, Almanach Sądecki 3/4/2015 s75-81